Một số nét chính về chính sách kinh tế, thương mại đầu tư

Định hướng lớn trong chính sách thương mại đầu tư

So với các nước thành viên EU, Latvia là một thị trường khá nhỏ với dân số khoảng 2 triệu người và thu nhập bình quân đầu người ở mức trung bình trong khối EU. Latvia theo đuổi thực hiện một nền kinh tế dịch vụ mở định hướng xuất khẩu (ngành dịch vụ chiếm tới ¾ thu nhập quốc dân). Tuy nhiên thị trường Latvia luôn là thị trường tiềm năng cho xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam do cơ cấu ngành hàng kinh tế hai bên mang tính bổ sung cho nhau và ít cạnh tranh trực tiếp.

Các lĩnh vực, ngành nghề ưu tiên

Latvia ưu tiên phát triển các lĩnh vực có thế mạnh xuất khẩu, bảo vệ môi trường và tạo ra giá trị gia tăng cao, trong đó bao gồm: công nghiệp chế biến thực phẩm (nhất là các sản phẩm từ thiên nhiên); khai khoáng, khí đốt; chế biến lâm sản, sản phẩm gỗ; chế tạo cơ khí; công nghiệp thiết bị chuyên ngành, quang học, đo lường và kiểm định; công nghệ môi trường – năng lượng mới – tái tạo; dịch vụ nghiên cứu – sáng tạo, dịch vụ giáo dục – đào tạo, và du lịch.

Các đối tác thương mại ưu tiên

Các đối tác thương mại ưu tiên của Latvia bao gồm: khu vực Nordic – Baltic (Phần Lan, Thụy Điển, Đan Mạch, Nauy, Ai-xơ-len, Estonia, và Lithunia chiếm khoảng 45% thị phần xuất khẩu của Látvia và khoảng 40% tổng giá trị FDI tại Latvia), Nga, khu vực các nước EU khác (Ba Lan, Czech, Pháp, Tây Ban Nha, Hà Lan, Ý,…), khu vực châu Mỹ (Hoa Kỳ, Canada, Braxin), khu vực châu Á (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ), và một số nước vùng vịnh.

Chính sách mới nhằm tạo thuận lợi cho môi trường kinh doanh

Trong thời gian qua Chính phủ Latvia đã thực hiện các chính sách cải cách chủ yếu bao gồm:

• Duy trì chính sách tài khóa mở rộng (expansionary fiscal policy), giảm thuế thu nhập cá nhân và thu nhập doanh nghiệp (miễn trừ thuế đối với khoản lợi nhuận doanh nghiệp chưa phân bổ/tái đầu tư);
• Cải tiến thị trường lao động, thực hiện tăng lương;
• Tăng chi tiêu nâng cấp lĩnh vực giáo dục đào tạo, cải cách chương trình học và hỗ trợ tài chính cho sinh viên nghèo;
• Tăng chi tiêu chăm sóc sức khỏe, thực hiện giảm bất bình đẳng thu nhập, cải thiện khả năng tiếp cận thị trường nhà ở;
• Tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng vật lý, nhất là về năng lượng điện (khai thác tiềm năng phong điện và sử dụng hiệu quả năng lượng), đường xá và cảng biển;
• Thúc đẩy hợp tác nghiên cứu – đổi mới giữa giới doanh nghiệp và nhà nghiên cứu giúp tăng năng suất lao động và đa dạng hóa xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ mang nội hàm công nghệ;
• Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giảm bớt rào cản hành chính và sự tham gia của nhà nước trong nền kinh tế;
• Nâng cao năng lực xuất khẩu của doanh nghiệp thông qua Quỹ tái cơ cấu của EU và đưa ra thực hiện công cụ trợ giúp xuất khẩu mới là bảo lãnh tín dụng xuất khẩu (export credit guarantee).

Các FTAs chính hiện đang tham gia

Với tư cách là thành viên của EU, Latvia đang tham gia vào đàm phán các Hiệp định thương mại tự do (FTAs) của khối EU với Mexico, Chile và các nước Mercosur (Argentina, Braxin, Uruguay, Paraguay, Venezuela); đang tiến tới thực hiện FTA đã ký kết với Singapore, Hiệp định kinh tế thương mại toàn diện với Canada (Comprehensive Economic and Trade Agreement); và đang tiến tới ký kết Hiệp định FTAs với Nhật Bản và Việt Nam.
Cụ thể đến nay Việt Nam và EU đã kết thúc đàm phán Hiệp định FTA EU – Việt Nam (EVFTA). Hai bên vừa chính thức kết thúc toàn bộ quá trình rà soát pháp lý hiệp định và đang nỗ lực đi đến chính thức ký kết và phê chuẩn để hiệp định đi vào thực hiện từ cuối năm 2018 hoặc đầu năm 2019. Trong thời gian tới, quan hệ kinh tế thương mại giữa hai nước sẽ thực hiện dựa trên các nguyên tắc, quy định và cam kết của hiệp định này. Theo đó, hầu hết tất cả các sản phẩm xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam sẽ được miễn thuế quan nhập khẩu hay thuế suất ở mức rất thấp khi nhập khẩu vào thị trường EU nói chung và Latvia nói riêng.

Các biện pháp phòng vệ thương mại và hàng rào kỹ thuật thường sử dụng

Thông tin chính thức và cụ thể tham khảo tại địa chỉ: http://ec.europa.eu/trade/

Một số biện pháp phòng vệ thương mại sử dụng nhiều nhất:http://ec.europa.eu/trade/policy/accessing-markets/trade-defence/

Các hàng rào kỹ thuật chính đối với thương mại: http://ec.europa.eu/trade/policy/accessing-markets/intellectual-property/
http://ec.europa.eu/trade/policy/accessing-markets/goods-and-services/

Các đối tác và mặt hàng bị áp dụng nhiều nhất các biện pháp phòng vệ thương mại:http://ec.europa.eu/trade/policy/accessing-markets/trade-defence/

Số lượng các vụ kiện ra WTO, các đối tác và mặt hàng bị kiện: Latvia chưa từng kiện/bị kiện ra WTO. (Theo WTO:https://www.wto.org/english/thewto_e/countries_e/latvia_e.htm)