Chỉ mất một ngày rưỡi để vận chuyển một gói mì ốc trực tuyến từ Bắc Kinh đến Thượng Hải, trong khi phải mất ít nhất ba ngày để vận chuyển từ Nam Ninh, Quảng Tây đến Bangkok, Thái Lan. Thương mại giữa Trung Quốc và ASEAN đã tăng trưởng ngược xu hướng trong đại dịch COVID-19. Quảng Tây, nơi tiếp giáp với ASEAN bằng đường bộ và đường biển, có thời gian và vị trí thích hợp để phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới. Tuy nhiên, cơ chế thông quan thương mại điện tử chưa hoàn hảo và những hạn chế vận tải qua biên giới đã trở thành yếu tố “nhân hòa” còn thiếu, điều này cũng cho thấy quá trình hội nhập của ASEAN vẫn còn nhiều tụt hậu.
Ngô Lâm Hạo, tổng giám đốc kinh doanh xuyên biên giới của bộ phận chuỗi cung ứng hậu cần của Best Group, giới thiệu với tờ Liên hợp buổi sáng rằng Trung Quốc đã phát triển các mô hình thông quan cho các ngành thương mại điện tử xuyên biên giới, chẳng hạn như doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C) và từ doanh nghiệp đến người tiêu dùng (B2C) để xuất hàng đến kho hàng ở nước ngoài trước khi gửi đến người tiêu dùng trong nước. Tuy nhiên, hầu hết các nước Đông Nam Á vẫn chưa có mô hình thông quan phù hợp, khi sản phẩm thương mại điện tử xuất khẩu vào địa phương thì phải khai báo hải quan theo hình thức “thương mại tổng hợp”, “quà tặng” hoặc “thương mại chuyển phát nhanh”. Hoạt động kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới của Best Group tại Quảng Tây hướng tới thị trường ASEAN, với các sản phẩm chính là đồ nội thất gia đình, giày dép, quần áo và phụ kiện điện tử. Ngô Lâm Hạo chỉ ra rằng một số mặt hàng cá nhân có giá trị thấp có thể được hưởng mức thuế thấp hơn theo mô hình thông quan chia nhỏ. “Ngược lại, nếu hàng hóa phù hợp với các chính sách thông quan hiện hành của địa phương, chi phí thông quan sẽ cao hơn, và những chi phí này cũng sẽ được chuyển cho người tiêu dùng”.
Ngoài ra, khi hàng hóa vận chuyển bằng đường bộ đi Đông Nam Á phải thay thế bằng phương tiện địa phương mỗi khi đến biên giới của một quốc gia, điều này làm giảm hiệu quả vận chuyển rất nhiều. Ngô Lâm Hạo tin rằng Đông Nam Á nên làm theo Liên minh Vận tải Đường bộ Quốc tế Châu Âu (IRU) để thiết lập một hệ thống thông quan thuận tiện hơn cho hàng hóa xuyên biên giới. “Giờ đây, các xe tải của Đức có thể vận chuyển hàng hóa trực tiếp đến Tân Cương, nhưng từ Quảng Tây đến Bangkok, Thái Lan, cần ít nhất hai lần thay đổi xe”.
Ngay cả khi đối mặt với vô số trở ngại, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới của Quảng Tây vẫn cho thấy tiềm năng to lớn. Trong nửa đầu năm nay, giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới tại Khu thương mại tự do thí điểm Quảng Tây đạt 3,433 tỷ nhân dân tệ, tăng 508,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này thu hút các công ty trong ngành triển khai các kho hậu cần và nền tảng tập kết hàng hóa trong khu vực địa phương, đồng thời đào tạo các nhân viên neo tiếng nhỏ để vận chuyển hàng hóa nhằm chuẩn bị cho sự phát triển nhanh chóng của thị trường trong tương lai. Năm ngoái, Best đã hợp tác với thành phố Sùng Tả ở Quảng Tây để xây dựng một trung tâm thông quan thương mại điện tử công cộng xuyên biên giới tại địa phương nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thông quan cho các công ty thương mại điện tử. Năm nay, tập đoàn đã khai trương một nhà kho biên giới rộng 2.400 mét vuông tại Khu ngoại quan toàn diện Bằng Tường thuộc quyền quản lý của thành phố Sùng Tả để cung cấp cho các công ty thương mại điện tử xuyên biên giới xuất khẩu sang Đông Nam Á với việc tích hợp thu gom, gói hàng, gom hàng, thông quan, và phân phối ra nước ngoài.
Dịch vụ một cửa giúp phát triển thương mại điện tử: Ngô Lâm Hạo tiết lộ rằng dưới sự thúc đẩy của nhiều bên, một cảng biên giới nhất định ở Thái Lan đã bắt đầu thử nghiệm mô hình thông quan tương tự như Trung Quốc vào tháng 6 năm nay. Ông hy vọng rằng việc Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) có hiệu lực sẽ thúc đẩy quá trình hội nhập của ASEAN và làm cho việc thông quan và vận chuyển thương mại điện tử xuyên biên giới trở nên suôn sẻ hơn.
Dịch bệnh đã khiến nhiều người tiêu dùng chuyển sang thương mại điện tử hơn, nhưng đồng thời nó cũng làm tăng nguy cơ các công ty ra nước ngoài và mang lại thách thức cho việc mở rộng thị trường ra nước ngoài. Công viên Hậu cần Quốc tế Nam Ninh Trung Quốc-Singapore do Singapore và Quảng Tây cùng xây dựng, sẽ ra mắt là trung tâm tập hợp sản phẩm đặc biệt trong năm nay; cung cấp một trung tâm trưng bày và giao dịch hàng hóa trực tuyến và ngoại tuyến một cửa cho Trung Quốc, ASEAN và các quốc gia dọc theo “Vành đai và Con đường”. Triệu Hải Yến, Phó chủ tịch Công ty TNHH Đầu tư Công nghiệp Quảng Tây Tân Trung, đơn vị vận hành công viên, cho biết giai đoạn đầu tiên của trung tâm hội tụ dự kiến sẽ hoàn thành vào tháng 5 năm sau. Triệu Hải Yến cho rằng Quảng Tây là điểm dừng chân đầu tiên của nhiều mặt hàng ASEAN vào Trung Quốc, nhưng các doanh nghiệp trong khu vực thiếu hiểu biết về cửa ngõ này và chưa biết cách triển khai tại địa phương. “Với lợi thế về kho bãi, kho vận và nền tảng của khu hậu cần, chúng tôi cung cấp cho các doanh nghiệp các dịch vụ một cửa, bao gồm định vị chính xác thị trường khách hàng, mở rộng chuỗi cung ứng và các dịch vụ tài chính xuyên biên giới. Chúng tôi không chỉ muốn bán hàng Trung Quốc sản phẩm đến Đông Nam Á, nhưng tôi cũng muốn đưa các sản phẩm của ASEAN, chẳng hạn như trái cây và hải sản, vào Trung Quốc thông qua các kênh trực tuyến và ngoại tuyến”.
Bên cạnh chuỗi cung ứng và nền tảng trưng bày, việc phân phối hàng hóa cũng là một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh thương mại điện tử. Nền tảng thương mại điện tử của Singapore Lazada và Công ty TNHH Thương mại điện tử xuyên biên giới Guangxi Tus đã cùng nhau thành lập một trung tâm dịch vụ đổi mới sinh thái xuyên biên giới tại Nam Ninh để đào tạo nhân viên neo đậu và các nhân tài liên quan khác cho ngành. Tống Thiết Nông, chủ tịch thương mại điện tử xuyên biên giới TusHoldings, nói với tờ báo này rằng hầu hết sinh viên nước ngoài ở Quảng Tây đến từ các nước Đông Nam Á; theo quy định của Bộ Giáo dục Trung Quốc, họ không được phép làm việc ở nước ngoài trong thời gian việc học của họ và họ phải trở về nước ngay lập tức sau khi tốt nghiệp, họ không thể ở Trung Quốc với tư cách là chủ nhà. Tống Thiết Nông cho biết: “Chúng tôi đang đấu tranh với chính quyền địa phương, hy vọng có thể cho phép sinh viên nước ngoài tham gia thực tập thương mại điện tử, hoặc ở lại Quảng Tây một hoặc hai năm sau khi tốt nghiệp, để họ có thể tận dụng lợi thế ngôn ngữ của mình và giới thiệu nhiều sản phẩm hơn đến thị trường Đông Nam Á”.
(Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Nam Ninh)
