Tại Diễn đàn Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ thường niên năm 2023 với chủ đề “Nâng tầm – Khởi động” diễn ra ngày 21/11, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định, chính sách xuyên suốt của Việt Nam luôn coi Hoa Kỳ là một trong những đối tác kinh tế – thương mại quan trọng hàng đầu.
Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, việc Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden chính thức tuyên bố nâng tầm quan hệ lên mức Đối tác chiến lược toàn diện vào ngày 11/9/2023 đã tạo nền tảng vững chắc, giúp hoạt động hợp tác giữa hai nước đi vào chiều sâu, thực chất trên tất cả các trụ cột, trong đó trụ cột kinh tế – thương mại – đầu tư tiếp tục đóng vai trò là động lực trung tâm thúc đẩy quan hệ hai nước.
Thứ trưởng Bộ Công Thương cho rằng, những tháng đầu năm 2023, tình hình kinh tế khó khǎn và tỷ lệ lạm phát tǎng cao tại Hoa Kỳ làm cho sức mua các mặt hàng tiêu dùng giảm đáng kể. Bên cạnh đó, lãi suất tăng cao, yếu tố chu kỳ và lượng dự trữ hàng tồn kho lớn cũng khiến xuất khấu của Việt Nam sang Hoa Kỳ sụt giảm.
Tuy nhiên, sự sụt giảm này được đánh giá mang tính thời điểm chứ không phải là xu hướng chủ đạo trong thời gian tới. Xuất khẩu tăng trưởng trở lại trong những tháng gần đây, cùng với việc Cục Dự trữ liên bang Hoa Kỳ (Fed) đã đi đến giai đoạn cuối của chu kỳ tăng lãi suất đang giúp sức mua và niềm tin của người tiêu dùng Hoa Kỳ tăng trở lại.
“Các mặt hàng xuất khẩu truyền thống và có thế mạnh của Việt Nam như dệt may, đồ gỗ, da giày, điện tử… được đánh giá sẽ tiếp tục hồi phục với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu tích cực”, ông Đỗ Thắng Hải nhận định.
Song song với đó, Việt Nam đã và đang chuyển mình mạnh mẽ để trở thành một trung tâm sản xuất lớn toàn cầu. Các doanh nghiệp Việt Nam đã sản xuất ra nhiều mặt hàng phong phú về chủng loại, cạnh tranh về giá cả và chất luợng ngày càng được cải thiện.
Thứ trưởng Bộ Công Thương khẳng định: “Với việc Việt Nam và Hoa Kỳ chính thức nâng tầm quan hệ lên mức đối tác chiến lược toàn diện sẽ tạo cơ hội chưa từng có để khởi động những lĩnh vực hợp tác mới, mang tính đột phá, xây dựng nội lực để Việt Nam thực sự có mặt trong các chuỗi giá trị toàn cầu.
Trong đó, tập trung vào đẩy mạnh sự tham gia của doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực cung ứng nguyên vật liệu, linh kiện, thiết bị cho ngành năng lượng, hàng không, kinh tế số, hệ sinh thái bán dẫn, ứng dụng trí tuệ nhân tạo…”.
Tại Diễn đàn, bà Barbara Weisel, chuyên gia Luật Thương mại quốc tế, nguyên Trợ lý đại diện Thương mại Hoa Kỳ cho rằng, đây là thời điểm đặc biệt thú vị trong quan hệ Hoa Kỳ – Việt Nam. Việc hai quốc gia đã nâng cấp mối quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện thể hiện hai bên xác định một mối quan hệ năng động, phát triển với nhiều hứa hẹn về sự hợp tác và cơ hội lớn hơn nữa trong tương lai.
Vị chuyên gia này nhận thấy: “Trong những năm gần đây, thị trường Việt Nam phát triển mạnh mẽ và ổn định, lực lượng lao động trẻ và có học thức, tinh thần kinh doanh và mạng lưới thương mại tự do đã khiến Việt Nam trở thành nước hưởng lợi hàng đầu từ sự quan tâm của nhiều quốc gia và công ty trong việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng để đảm bảo khả năng phục hồi và an ninh kinh tế tốt hơn.
Nhờ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng này, cùng với các yếu tố khác, Việt Nam đã đạt được mức tăng thị phần tại Hoa Kỳ lớn nhất so với bất kỳ quốc gia nào. Hoa Kỳ trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm gần 1/3 kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam”.
Bà Barbara Weisel cho biết thêm, thời gian tới, Việt Nam và Hoa Kỳ nên tích cực hợp tác để đi đầu trong việc xây dựng các kế hoạch hành động cụ thể và chi tiết nhằm tăng khả năng phục hồi và khả năng cạnh tranh của các lĩnh vực mà cả hai đều coi là ưu tiên.
“Cả Hoa Kỳ và Việt Nam cần phải hành động nhanh chóng để xây dựng kế hoạch, chiến lược mang lại lợi ích kinh tế cụ thể trong giai đoạn các công ty toàn cầu đang chú ý đến các khoản đầu tư mới trong khu vực và tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng”, bà Barbara Weisel khuyến nghị.
Để tận dụng các cơ hội, các chuyên gia nhận định, Việt Nam cần tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp Hoa Kỳ đầu tư, kinh doanh hiệu quả, nhất là trong những lĩnh vực mà Hoa Kỳ có thế mạnh và Việt Nam đang mong muốn phát triển.
Về phía doanh nghiệp Việt Nam, cần chủ động đầu tư nâng cao chất lượng hàng hóa, xây dựng thương hiệu, tích cực chủ động tham gia vào các chuỗi cung ứng toàn cầu với sự hợp tác và dẫn dắt của các doanh nghiệp Hoa Kỳ.
Gia Thành
