Đánh giá về vòng đàm phán thương mại mới tại Bắc Kinh, Báo New York Times cho rằng đàm phán thương mại Mỹ-Trung gặp trở ngại lớn là việc Trung Quốc không thực hiện các cam kết đã từng tuyên bố khi gia nhập Tổ chức WTO, ví dụ như việc cho phép doanh nghiệp nước ngoài tham gia vào các lĩnh vực như ngân hàng, viễn thông, thanh toán điện tử. Do đó, các mạng xã hội Mỹ như Facebook, Twitter, hay các dịch vụ thanh khoản điện tử như Mastercard, Visa đều không vào được thị trường Trung Quốc, trong khi tỷ lệ vốn ngoại trong hệ thống ngân hàng Trung Quốc cũng chỉ chiếm dưới 2%.
Các nguồn thạo tin cho biết, nếu hàng hóa Trung Quốc tiếp tục đổ vào Mỹ, và Trung Quốc không thực hiện các cam kết cũ và thỏa thuận mới đạt được, Mỹ sẽ tìm cách thiết lập một cơ cấu tự động nâng mức thuế đối với hàng hóa Trung Quốc. Yêu cầu này từng bị Trung Quốc phản đối quyết liệt, và nó cũng là một phần lý do khiến hai bên không công khai các nội dung đang đàm phán. Diễn biến hiện tại cho thấy, có thể cả Mỹ và Trung Quốc đều cần tới một thỏa thuận sơ bộ tạm thời nhằm hạn chế các bất đồng và khác biệt. Ngoài ra, thỏa thuận này còn giúp ông Tập Cận Bình chặn đà giảm tốc của nền kinh tế Trung Quốc, trong khi cũng giúp ông Donald Trump có thể tuyên bố về một thắng lợi sau khi đã vấp phải nhiều thất bại chính trị trong nước thời gian vừa qua.
Tuy nhiên, một thỏa thuận tạm thời tương tự quyết định ngừng đánh thuế (tới ngày 01/3) lại không được nội bộ Trung Quốc ủng hộ. Những người phản đối cho rằng, thỏa thuận như vậy cho phép Mỹ tiếp tục duy trì thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh lại phải từ bỏ nhiều biện pháp trả đũa thương mại có thể áp dụng. Chính sự phản đối nội bộ của Trung Quốc đã là một trong những nguyên nhân khiến các cuộc đàm phán giữa hai bên gần đây không đạt thêm tiến triển nào. Cho tới ngày 31/1, phía Mỹ vẫn chưa soạn khung dự thảo thỏa thuận cuối cùng nhưng cho rằng cần có một cơ chế áp dụng đi kèm với bất kỳ thỏa thuận mới nào đạt được với Trung Quốc. Tuy nhiên, nhiều quan chức Mỹ cũng tin rằng, trừ phi Trung Quốc tự soạn thảo các điều khoản thỏa thuận có liên quan tới việc sửa đổi chính sách và pháp luật của Trung Quốc, hoặc hai bên phải đạt được đồng thuận trong việc thực hiện thỏa thuận mới thì khi đó đàm phán thương mại Mỹ-Trung mới có tiến bộ thực sự.
Tin từ ĐSQ Việt Nam tại Trung Quốc (Theo New York Times Chinese)
