Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm cấp Nhà nước đến nước Cộng hòa Indonesia từ ngày 21-23/12. Nhân dịp này, Đại sứ Việt Nam tại Indonesia Tạ Văn Thông đã khái quát bức tranh toàn diện trong hợp tác song phương và nhấn mạnh những tiềm năng hợp tác kinh tế.
Xin Đại sứ nhận định về tiềm năng hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Indonesia?
Indonesia là nền kinh tế lớn thứ 16 trên thế giới, nền kinh tế lớn nhất khu vực Đông Nam Á với thị trường hơn 275 triệu dân, trong top 10 quốc gia sản xuất lớn nhất thế giới.
Việt Nam cũng là thị trường lớn gần 100 triệu dân và trong thời gian qua đã đạt được những thành tựu kinh tế đáng kể, nhất là mở rộng xuất khẩu, tăng trưởng GDP và kiềm chế lạm phát.
Phòng Thương mại và Công nghiệp Indonesia đánh giá “nhiều công ty của Indonesia đang xem Việt Nam là một địa điểm đầu tư quan trọng”. Trong những năm gần đây, thương mại hai chiều tăng trưởng mạnh mẽ, nhất là khi hai nước đều triển khai các biện pháp mở cửa, phục hồi kinh tế sau đại dịch.
Do vậy, hai bên cần nắm bắt cơ hội này, rà soát và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thương mại và đầu tư, trên cơ sở đó đề ra các lĩnh vực hợp tác mới, tạo đà vững chắc cho hợp tác kinh tế ngày càng sâu rộng.
Chuyến thăm Indonesia lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc có ý nghĩa như thế nào đối với hợp tác kinh tế song phương thời gian tới, thưa Đại sứ?
Tôi kỳ vọng chuyến thăm lần này sẽ là dấu mốc quan trọng để các nhà Lãnh đạo đánh giá và thúc đẩy việc thực hiện các thỏa thuận cấp cao trước đó, tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình hợp tác; đồng thời đề ra những định hướng lớn cho quan hệ hai nước trong giai đoạn tới.
Các thỏa thuận trong chuyến thăm lần này cũng có ý nghĩa quan trọng, củng cố thêm nền tảng hợp tác và tạo xung lực mới cho việc khai thác những tiềm năng sẵn có, mở ra các cơ hội hợp tác mới trong tương lai, nhất là các lĩnh vực mới đầy tiềm năng và hai nước có thế mạnh như phát triển kinh tế xanh và bền vững, kinh tế số, chuyển đổi số, du lịch…
Đại sứ đã từng chia sẻ rằng quan hệ song phương Việt Nam-Indonesia chưa bao giờ mạnh mẽ như hiện nay, điều đó được thể hiện qua những nét nổi bật nào?
Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao với Indonesia sớm nhất trong khu vực Đông Nam Á, từ ngày 30/12/1955. Qua chặng đường gần 70 năm, các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước luôn giữ gìn và phát huy mối quan hệ hữu nghị, tin cậy.
Nhân chuyến thăm của Tổng thống Megawati Soekarnoputri tới Việt Nam năm 2003, hai nước đã thiết lập quan hệ Đối tác hữu nghị và toàn diện tiến vào thế kỷ XXI. Năm 2013, nhân chuyến thăm tới Indonesia của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, hai bên đã chính thức nâng cấp quan hệ Việt Nam – Indonesia thành Đối tác chiến lược. Trong chuyến thăm tới Việt Nam năm 2018, Tổng thống Joko Widodo khẳng định “Việt Nam là bạn bè thân thiết, là đối tác chiến lược của Indonesia”. Quan hệ hai nước bước vào giai đoạn mới phát triển mạnh mẽ, hợp tác hiệu quả, ngày càng toàn diện và đi vào chiều sâu.
Lãnh đạo cấp cao hai nước đã duy trì tiếp xúc, trao đổi, thể hiện sự quan tâm, coi trọng lẫn nhau. Từ khi trở thành Đối tác chiến lược, trong thời gian ngắn, hai bên đã có 4 chuyến thăm cấp Nhà nước, đặc biệt là chuyến thăm Indonesia lần đầu tiên của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng năm 2017.
Song song với đó, Lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên có các cuộc gặp song phương bên lề hội nghị quốc tế, trao đổi thông qua điện đàm. Ngoài ra có rất nhiều chuyến thăm chính thức và thăm làm việc của các cấp Chính phủ, Quốc hội, trao đổi các đoàn cấp bộ, ngành, doanh nghiệp, giao lưu nhân dân…
Về chính trị, an ninh-quốc phòng, hai nước hợp tác chặt chẽ tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, thường xuyên phối hợp lập trường trong khuôn khổ đa phương. Điều này thể hiện tinh thần hợp tác, phản ánh mối quan tâm chung của hai bên với nhiều trao đổi thẳng thắn, ủng hộ lẫn nhau ứng cử tại các tổ chức quốc tế.
Hợp tác giữa hai nước hết sức tích cực góp phần bảo vệ an ninh, duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông và Đông Nam Á, trên cơ sở tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hướng tới xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) thực chất, hiệu quả. Hai nước hợp tác chặt chẽ tại các diễn đàn trong ASEAN như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng…
Về kinh tế, thương mại, đầu tư, Việt Nam và Indonesia là những nền kinh tế phát triển nhanh chóng. Indonesia là đối tác kinh tế lớn thứ 4 của Việt Nam trong ASEAN. Kim ngạch thương mại hai chiều trong những năm qua phát triển mạnh mẽ, vượt qua các cam kết của Lãnh đạo cấp cao hai nước và đang hướng tới những mục tiêu mới.
Khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược năm 2013, thương mại hai nước mới đạt khoảng 4,5 tỷ USD, tới năm 2021 đã đạt 11,5 tỷ USD và trong 10 tháng đầu năm 2022 đạt trên 10,5 tỷ USD.
Các doanh nghiệp Indonesia cho rằng Việt Nam là địa điểm “đầy hứa hẹn” để đầu tư mở cơ sở sản xuất. Các nhà xuất khẩu lớn nhất Indonesia về dầu cọ, giấy, nuôi trồng chế biến thủy sản, dầu khí tiếp tục mở rộng thị trường xuất khẩu tại Việt Nam, tìm kiếm liên doanh hợp tác.
Hiện nay, Indonesia có 101 dự án còn hiệu lực tại Việt Nam với số vốn 612 triệu USD ở các lĩnh vực bất động sản, tài chính, dầu khí và thương mại điện tử… Việt Nam có các dự án đầu tư ở Indonesia chủ yếu trong lĩnh vực khai khoáng, bán buôn, bán lẻ, điện tử và thông tin truyền thông.
Về nông-ngư nghiệp, hai nước đang đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực nuôi trồng, đánh bắt và chế biến thủy sản, đặc biệt là lĩnh vực hàng hải, nghề cá và đã đạt được thỏa thuận hợp tác thực chất.
Về văn hóa, giáo dục-đào tạo, du lịch, giao lưu nhân dân, một số địa phương hai nước đã và đang tăng cường quan hệ hợp tác, điển hình là quan hệ đối tác giữa tỉnh Kiên Giang và tỉnh Tây Kalimantan; tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và thành phố Padang; thành phố Đà Nẵng và thành phố Semarang; Thừa Thiên Huế – Yogyakarta. Hai bên đang thúc đẩy thỏa thuận hợp tác giữa Tp. Hồ Chí Minh với tỉnh Bali, giữa thành phố Huế với thành phố Denpasar.
Sau thời kỳ tạm dừng do đại dịch Covid-19, số lượng học sinh, sinh viên Việt Nam tới học tại các trường Đại học của Indonesia đang tăng. Du lịch là lĩnh vực còn nhiều tiềm năng phát triển giữa hai bên. Hàng năm lượng du khách Việt Nam đến Indonesia vào khoảng 70.000 người và trên 80.000 người từ Indonesia đến Việt Nam. Hai nước đã nối lại các đường bay thẳng giữa Tp. Hồ Chí Minh với Jakarta, Bali, giữa Hà Nội – Bali với các chuyến bay tần suất cao và đang nghiên cứu mở thêm các đường bay tới các địa điểm khác như Đà Nẵng, Yogyakarta.
Hà Phương (thực hiện)
