[wpseo_breadcrumb]
- Ô-xtrây-li-a
- Cộng hòa Nhân dân Băng-la-đét
- Vương quốc Căm-pu-chia
- Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa
- Cộng hoà Ấn Độ
- Cộng hoà In-đô-nê-xi-a
- Nhật Bản
- Đại Hàn Dân Quốc
- Cộng hoà DCND Lào
- Liên bang Ma-lai-xi-a
- Cộng hòa Liên bang Mi-an-ma
- Niu-di-lân
- Cộng hòa Hồi giáo Pa-kít-xtan
- Cộng hoà Phi-líp-pin
- Cộng hoà Xinh-ga-po
- Vương quốc Thái Lan
- Đài Loan
© Photo cover by Fidel Fernando on Unsplash
Tình hình phát triển kinh tế những năm gần đây
Một vài chỉ tiêu kinh tế cơ bản
Dân số năm 2016: 422.678 người (51% nam giới và 49% nữ giới)
Thu nhập bình quân đầu người: 26.000 USD/người (2016)
Sau 4 năm tăng trưởng âm liên tiếp, năm 2017 tăng trưởng kinh tế đạt 0,7%. Dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2018 có thể đạt 0,8%.
Một số ngành kinh tế trọng điểm
Đóng góp chủ yếu cho GDP là các ngành công nghiệp dầu khí (8,284.7 triệu BND), công nghiệp khác (737.1 triệu BND), nông, lâm, ngư nghiệp (189.5 triệu BND) và dịch vụ (6,767.7 triệu BND).
Thông tin về xuất nhập khẩu
Hàng xuất chủ yếu là dầu thô, khí hóa lỏng, thiết bị vận tải, hóa chất, hải sản đông lạnh, da trâu bò, hàng dệt may… đi các thị trường Nhật Bản, ASEAN, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia, Đài Loan…
Hàng nhập khẩu chủ yếu là sản phẩm dầu mỏ, gạo, xi măng và vật liệu xây dựng, sắt thép, đồ dùng gia đình, máy móc, sản phẩm sữa, bột mì, phân bón, hàng dệt may… từ các nước ASEAN, Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh, EU…
Một số nét chính về chính sách kinh tế, thương mại đầu tư
Định hướng lớn trong chính sách thương mại, đầu tư
Chủ trương
Chính phủ Brunei chủ trương cải cách nền kinh tế, theo hướng đa dạng và dần thoát khỏi lệ thuộc vào ngành dầu khí, tập trung hỗ trợ phát triển doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) để phát triển kinh tế và giải quyết tình trạng thất nghiệp.
Các lĩnh vực, ngành nghề ưu tiên
Văn phòng Thủ tướng và Ủy ban phát triển kinh tế Brunei đã xác định nhóm công nghiệp ưu tiên tập trung phát triển trong thời gian tới là Halal (dược phẩm, hóa mỹ phẩm…), dịch vụ (tài chính, logistics…), công nghệ sáng tạo (công nghệ sinh học, data media, internet vạn vật…), du lịch (du lịch sinh thái, du lịch khám chữa bệnh, nghỉ dưỡng…) và hạ nguồn dầu khí (hóa dầu).
Các đối tác thương mại ưu tiên
(thông tin đang được cập nhật)
Chính sách mới nhằm tạo thuận lợi cho môi trường kinh doanh
Các doanh nghiệp trong nước, nhất là các doanh nghiệp khởi nghiệp và MSMEs được hưởng nhiều ưu đãi về tài chính.
Chính phủ Brunei áp dụng chính sách thu hút, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài ví dụ cho phép thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Brunei, miễn thuế thu nhập cá nhân và nhiều loại thuế khác, áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp thấp (18,5%), đã quy hoạch và xây dựng 30 khu công nghiệp…
Các hiệp định tự do thương mại đang tham gia
Brunei tham gia các hiệp định tự do thương mại giữa ASEAN với Australia và New Zealand, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc, cụ thể là:
ASEAN Free Trade Area (AFTA)
ASEAN Trade in Goods Agreement (ATIGA)
ASEAN – Australia – New Zealand Trade Area (AANZFTA)
ASEAN – China Free Trade Area (ACFTA)
ASEAN – India Free Trade Agreement (AIFTA)
ASEAN – Japan Comprehensive Economic Partnership (AJCEP)
ASEAN – Korea Free Trade Agreement (AKFTA)
Năm 2008, ký Hiệp định đối tác thương mại với Nhật Bản (BJEPA). Đây là Hiệp định song phương đầu tiên Brunei ký với nước ngoài.
Trước đó, tháng 8/2005, Brunei ký Hiệp định Đối tác kinh tế Chiến lược Xuyên Thái Bình Dương (P4) với các nước Chile, Singapore và New Zealand. Sau này, P4 có thêm các thành viên tham gia và đổi tên thành Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP). Sau khi Mỹ rút khỏi TPP, Brunei cùng các nước còn lại ký Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)
Brunei cũng đang đàm phán, đi đến ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Các biện pháp phòng vệ thương mại và hàng rào kỹ thuật thường sử dụng
(thông tin đang được cập nhật)
Quan hệ kinh tế với Việt Nam
Quan hệ kinh tế phát triển nhưng chưa tương xứng với tiềm năng và nhu cầu hợp tác của hai nước. Tuyên bố chung nhân chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch Nước Trần Đại Quang tới Brunei Darussalam tháng 8/2016 nêu rõ “9. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng việc thúc đẩy hơn nữa hợp tác song phương trong lĩnh vực thương mại và đầu tư, đặc biệt là về năng lượng, nông nghiệp và ngư nghiệp, giáo dục, lao động, dịch vụ hàng không, giao lưu nhân dân và quốc phòng”, “10. Hai nhà lãnh đạo cũng khẳng định cam kết tăng cường hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Brunei Darussalam với mục tiêu đạt được kim ngạch thương mại song phương là 500 triệu USD vào năm 2025 và tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ hội đầu tư và kinh doanh giữa hai nước…”
Thương mại
Kim ngạch thương mại song phương khiêm tốn, nhất là những năm gần đây. Năm 2015, kim ngạch thương mại song phương khoảng 80 triệu USD. Năm 2016, đạt khoảng 78,97 triệu USD (hơn 102 triệu BND). Cơ quan thống kê Brunei chưa công bố số liệu của năm 2017.
Đầu tư
Theo tài liệu Thông tin cơ bản về Việt Nam năm 2016, Brunei đứng thứ 18/116 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 205 dự án trị giá 2,18 tỷ USD. Việt Nam có 01 dự án đầu tư tại Brunei trị giá 650.000 USD.
Tháng 5/2018, Tổng Công ty Lắp máy Việt Nam đã thành lập công ty LILAMA South East Asia Sdn Bhd (LILAMA SEA), doanh nghiệp đầu tiên tại quốc gia này có 100% vốn đầu tư từ Việt Nam, để chuẩn bị tham gia hợp đồng thi công xây lắp với Tập đoàn Thyssenkrupp Industrial Solution AG (Đức, Tổng thầu EPC) trị giá 65 triệu và có thể đến 85 triệu USD của dự án Nhà máy phân bón tại Brunei. Hiện nay, LILAMA SEA đang chờ phía Brunei cấp giấy phép xây dựng để triển khai công việc.
Các thỏa thuận đã ký kết
(thông tin đang được cập nhật)
Tổng quan
Mặc dù thị trường Brunei có sức mua không lớn do dân số ít, hầu hết là người theo đạo Hồi nên thói quen và tập quán tiêu dùng có phần khác với ta, nhưng thị trường Brunei có nhiều tiềm năng cho hàng hóa của Việt Nam ở các lĩnh vực:
– Lương thực (rất có nhu cầu đảm bảo an ninh lương thực, hầu hết gạo bán trên thị trường hiện nay phải nhập khẩu từ Thái Lan, Campuchia, Úc… do thổ nhưỡng Brunei không thuận lợi để trồng lúa. Từng có thời gian nhập gạo từ Việt Nam nhưng gần đây không thấy nhập nữa).
– Thực phẩm (Halal, cà phê, nước ép hoa quả và hoa quả sấy. Rất thích cà phê Việt Nam).
– Dệt may (ưa chuộng vải, lụa may đồ cho nữ của Việt Nam).
– Hóa chất (xử lý nguồn nước bị nhiễm phèn nặng).
– Đầu tư, hợp tác trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản để xuất khẩu (Brunei có môi trường biển trong sạch, quy hoạch tốt còn Việt Nam có kinh nghiệm và kỹ thuật cao).
Trang web của Ủy ban Phát triển kinh tế Brunei: www.bedb.com.bn
Tổng quan
Brunei là quốc gia quân chủ Hồi giáo chuyên chế mang đậm bản sắc văn hóa Malay. Quân chủ – Hồi giáo – Malay (Malay Islamic Monarchy) là 3 trụ cột chính chi phối hệ thống chính trị – xã hội Brunei. Theo đó, tôn chỉ là tôn phục nền quân chủ, duy trì sự trong sạch của đạo Hồi và giữ gìn văn hóa Malay.
Luật pháp Brunei rất nghiêm khắc. Hoạt động điều tra, xét xử được tiến hành công khai và không áp dụng ngoại lệ, không thể can thiệp. Bên cạnh hệ thống pháp luật hiện hành, từ năm 2013, Chính phủ Brunei ban hành Bộ luật hình sự Syariah (tạm gọi là Bộ luật Hình sự Hồi giáo) với nhiều hình phạt tàn khốc cho các tội trộm cướp (chặt tay, chân), hiếp dâm, thông dâm (ném đá đến chết, đánh gậy), vi phạm chuẩn mực văn hóa (sử dụng bia, rượu, ăn mặc hở hang, nam nữ ôm hôn nhau … nơi công cộng bị phạt tiền hoặc tù giam). Hành vi phỉ báng đạo Hồi bị xử phạt rất nặng.
Năm 1967, Brunei và Singapore ký Hiệp định giao dịch tiền tệ lẫn nhau (tạm dịch từ The Currency Interchangeability Agreement). Theo đó, đồng tiền (trừ tiền xu) của nước này được chấp nhận sử dụng ở nước kia trong mọi giao dịch, tiêu dùng. Đồng đô la Brunei có tỷ giá ngang bằng đồng đô la Singapore trong giao dịch quốc tế.
Các quy định về xuất nhập khẩu
Tham khảo thông tin tại trang web của Bộ Tài chính về các thủ tục liên quan đến hoạt động xuất – nhập khẩu
Link: http://www.mof.gov.bn/Customs/Import-and-Export-Procedures.aspx
Tham khảo Luật về Hải quan Brunei
Chính sách thuế và thuế suất
Tham khảo thông tin trên trang web Thủ tục một cửa Brunei Darussalam (Brunei Darussalam National Single Window) về thuế hải quan nhập khẩu
Link: http://www.bdnsw.gov.bn/Pages/CustomsImportDuty.aspx
Tham khảo Luật về Thuế thu nhập Brunei
Link: http://www.agc.gov.bn/AGC%20Images/LAWS/ACT_PDF/Cap035.pdf
Tham khảo Luật về Thuế thu nhập (Dầu khí) của Brunei
Link: http://www.agc.gov.bn/AGC%20Images/LAWS/ACT_PDF/cap119.pdf
Tham khảo thông tin về thuế thu nhập doanh nghiệp trên trang web của Bộ Tài chính
Link: http://www.mof.gov.bn/Divisions/income-tax.aspx
Tham khảo thông tin về ưu đãi cho doanh nghiệp trên trang web của Ủy ban Phát triển Brunei
Link: http://www.bedb.com.bn
Quy định về bao bì, nhãn mác
Tham khảo quy định về nhãn mác trong Luật về sức khỏe cộng đồng của Brunei
Link: http://www.agc.gov.bn/AGC%20Images/LOB/PDF/Cap.182.pdf
Tham khảo quy định về nhãn mác, bao bì thực phẩm và thuốc của Bộ Y tế
Link: http://www.moh.gov.bn/SitePages/General%20Food%20Labelling%20Requirements.aspx
Quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm dịch
Tham khảo quy định của Luật về sức khỏe cộng đồng của Brunei
Link: http://www.agc.gov.bn/AGC%20Images/LOB/PDF/Cap.182.pdf
Tham khảo thông tin trên trang web của Bộ Y tế Brunei
Link: http://moh.gov.bn/SitePages/Food%20Importation.aspx
Các cơ quan liên quan đến kiểm dịch, kiểm nghiệm chất lượng thực phẩm
Quyền sở hữu trí tuệ
Văn phòng Sở hữu trí tuệ, Bộ Năng lượng và Công nghiệp chịu trách nhiệm về bảo vệ sở hữu trí tuệ, đăng ký các sáng chế, thương hiệu, kiểu dáng công nghiệp … còn Văn phòng Tổng Chưởng lý chịu trách nhiệm các vấn đề về bản quyền.
Tham khảo thông tin trên trang web của Bộ Năng lượng và Công nghiệp
Link: http://www.ei.gov.bn
Tham khảo thông tin trên trang web của Văn phòng Tổng Chưởng lý
Link: http://www.agc.gov.bn
Tập quán kinh doanh
Người Brunei nhìn chung hiền hậu, mến khách, sử dụng tốt tiếng Anh. Có tình cảm tốt đẹp với đất nước và con người Việt Nam. Họ coi trọng thể diện, quan hệ cá nhân, thường tìm hiểu rất kỹ về đối tác trước khi hai bên gặp gỡ, trao đổi.
Trong giao tiếp, rất nhã nhặn, luôn tôn trọng thứ bậc, địa vị và tuổi tác. Nam giới không bắt tay nữ giới trừ khi người nữ chủ động. Không dùng tay trái để nhận hay đưa đồ vật. Không dùng ngón tay trỏ mà phải dùng ngón tay cái khi cần chỉ hay hướng dẫn việc gì đó. Đồ uống có cồn chỉ được dùng trong nhà riêng và tuyệt đối cấm với người theo đạo Hồi.
Trong tháng chay Ramahdan, người theo đạo Hồi không ăn, uống, hút thuốc, quan hệ tình dục từ khi mặt trời mọc đến khi mặt trời lặn. Trong tháng này, thời gian công sở làm việc được rút ngắn, người dân được khuyến khích đọc kinh Cô-ran, làm từ thiện và cầu nguyện. Do vậy, nên tránh hoặc hạn chế đề nghị đối tác gặp gỡ, trao đổi trong tháng Ramahdan. Quà tặng nên chọn tranh phong cảnh, hoa lá … Không dùng tranh, tượng hình người, thú vật làm quà tặng.
Tại Việt Nam
Vụ Thị trường Châu Á – Châu Phi, Bộ Công Thương
Địa chỉ: 54 Hai Bà Trưng, Hà Nội
Điện thoại: (844) 22205518
Đại sứ quán Brunei tại Việt Nam
Địa chỉ: 312 Lạc Long Quân, Xuân La, Tây Hồ, Hà Nội
Tel: +84 24 3726 2001
Fax+84 4726 2010
Email: hanoi.vietnam@mfa.gov.bn, bruemviet@hotmail.com, bruemviet@hn.vnn.vn
Tại Brunei
Đại sứ quán Việt Nam tại Brunei Darussalam
Địa chỉ: No.9, Simpang 148-3, Jalan Telanai BA2312, Bandar Seri Begawan, Brunei Darussalam
Fax: +673 2651574
Tel: +673 2651580 hoặc +673 2651587
Email: vnembassy@yahoo.com