THÔNG TIN VỀ AI CẬP

Diện tích: 1,001,450 km² (World Data)

Dân số: 105,724 triệu dân (Tháng 11/2023 – CAPMAS Egypt)

GDP: 476,75 triệu USD (2022 – WB)

Thế mạnh quốc gia

Ai Cập là một trong ba quốc gia có GDP đứng đầu châu Phi. IMF dự báo tăng trưởng kinh tế của Ai Cập năm 2023 đạt 3,7%, năm 2024 đạt 5%. WB dự báo 4% cho hai năm.

Về vị trí địa lý, Ai Cập có lợi thế là cửa ngõ giao thương giữa các châu lục, đặc biệt là kênh đào Suez đóng vai trò là tuyến hàng hải quan trọng. Ngoài ra, Ai Cập cũng ký hiệp định thương mại tự do với châu Phi (AfCFTA), với châu Âu (Egypt – EU Association Agreement, Egypt – EFTA), với các nước Mỹ- La-tinh (Egypt – MERCOSOUR Free Trade Agreement)…Ai Cập là thành viên chính thức của BRICS từ ngày 01/01/2024.

Ai Cập là một trong những điểm đến chính cho hoạt động thương mại quá cảnh ở Trung Đông do vị trí chiến lược giữa lục địa Châu Phi và Châu Á cũng như vị trí gần với tuyến đường biển quan trọng của Kênh đào Suez. Ai Cập cho phép các chuyến hàng và hàng hóa quá cảnh qua lãnh thổ hoặc qua cảng biển, mang lại cơ hội lớn cho thương mại và đầu tư.

Vị trí chiến lược của Ai Cập ở trung tâm thế giới là một trong những yếu tố chính khiến nước này trở thành hành lang quan trọng cho thương mại toàn cầu giữa Đông và Tây. Cần lưu ý rằng Ai Cập bao gồm 55 cảng biển vào năm 2022, trong đó có 18 cảng thương mại và 37 cảng chuyên dụng, theo dữ liệu do ngành vận tải hàng hải đưa ra năm 2022. Ai Cập giáp Bahrain Đỏ và Địa Trung Hải và nhìn ra Vịnh Suez và Aqaba. Kênh đào Suez được coi là kết nối thương mại trên toàn thế giới. Ngoài ra, Ai Cập được hưởng các đặc quyền tiếp cận thuận lợi tới Châu Âu, các nước Ả Rập và châu Phi cận Sahara thông qua Hiệp định Hiệp hội Ai Cập-EU, Khu vực Thương mại Tự do Ả Rập Mở rộng (GAFTA) và Thị trường chung Đông và Nam Phi (COMESA), trong ngoài Khu vực thương mại tự do lục địa châu Phi (ACFTA) mới được thành lập gần đây. Tầm quan trọng của sự hiện diện của Ai Cập trong tất cả các hiệp định và khối kinh tế này là nhằm củng cố vị thế của nước này như một trung tâm thương mại và tạo cơ hội hưởng lợi từ những lợi thế và đặc quyền khác nhau được trao cho mỗi khối.

Ai Cập nổi bật nhờ vai trò là trung tâm chính của ngành dầu khí ở phía đông Địa Trung Hải, nhờ sự hiện diện của đường ống dẫn dầu SUMED và hai nhà máy hóa lỏng khí đốt tự nhiên ở Damietta, bên cạnh đường ống dẫn khí đốt đến Israel. Ngoài Cảng Al-Hamra, nằm ở khu vực El Alamein trên bờ biển Địa Trung Hải, đây là một trong những cảng dầu khí quan trọng nhất ở Ai Cập. Cảng này cũng có thể trở thành trung tâm chiến lược về mua bán, tồn trữ và xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ, tương tự như dự án SUMED. Điều này mang lại cho Ai Cập khả năng thành lập các trung tâm hậu cần quốc tế nhằm cung cấp các phương tiện cần thiết để lưu trữ và vận chuyển dầu, khí đốt cũng như các nguồn năng lượng bền vững và tái tạo.

Xuất nhập khẩu

Trong năm 2022, Ai Cập nhập khẩu hàng hoá từ các nước trên thế giới với tổng trị giá 94.5 tỷ USD. Trong khi đó, Ai Cập xuất khẩu 51.6 tỷ USD. Tháng 2/2023, xuất khẩu đạt 3.44 tỷ USD, gồm các mặt hàng như khí tự nhiên, phân bón, các sản phẩm xăng dầu và nhựa thô. Trong khi đó, nhập khẩu đạt 34.7%, một số mặt hàng nhập khẩu chính như sắt thép, nguyên liệu thô, dược phẩm, lúa mỳ, các sản phẩm xăng dầu, khí tự nhiên, dầu thô, than.

Kim ngạch thương mại giữa Ai Cập và Trung Quốc đạt 14.9 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2022, trong đó, Ai Cập xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 1.7 tỷ USD, bao gồm chất đốt, dầu khoáng, các sản phẩm chưng cất, cotton và hoa quả. Một số mặt hàng nhập khẩu chính của Ai Cập từ Trung Quốc gồm có các sản phẩm hoá học organic, các thiết bị và đồ dùng điện.

Trao đổi thương mại giữa Ai Cập và Ả-rập Xê-út đạt 10.3 tỷ USD trong năm 2022. Trong đó, Ai Cập xuất khẩu sang Ả-rập Xê-út 2.5 tỷ USD với một số mặt hàng chính gồm có đồng, hoa quả, nhiên liệu đốt và dầu khoáng sản, các sản phẩm sắt thép, sản phẩm gia dụng và máy móc. Ai Cập nhập khẩu chủ yếu từ Ả-rập Xê-út một số mặt hàng như nhiên liệu đốt và dầu khoáng, nhựa và các sản phẩm từ nhựa, các sản phẩm hoá học organic, nhôm và các sản phẩm từ nhôm.

Kim ngạch thương mại giữa Ai Cập và Mỹ trong năm 2022 đạt 9.1 tỷ USD. Ai Cập xuất khẩu sang Mỹ 2.3 tỷ USD trong năm 2022. Trong đó, 58% mặt hàng Ai Cập xuất khẩu sang Mỹ là hàng may mặc. Một số mặt hàng nhập khẩu chính từ Mỹ gồm có ngũ cốc, hạt có dầu và cây thuốc.

Đầu tư

Cơ quan Quản lý Đầu tư và Khu chế xuất (GAFI) của Ai Cập công bố triển khai cổng thông tin trực tuyến “Golden License” cho phép các nhà ddầu tư mua, thuê đất và vận hành doanh nghiệp mà không cần giấy chấp thuận bổ sung từ Chính phủ tại địa chỉ: www.goldenlicense.gov.eg/guide.aspx. “Golden License”, Giấy phép Vàng hay còn gọi là “giấy phép phê duyệt liên thông một cửa” được giới thiệu như một phần của luật đầu tư năm 2017 và được kích hoạt vào tháng 09/2022.

Tính từ đầu năm 2023, Ai Cập đã thu hút hơn 1,7 tỷ USD đầu tư công nghiệp vào khu kinh tế kênh đào Suez (SCZone).

Quan hệ thương mại – đầu tư với Việt Nam

Kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam – Ai Cập năm 2022 đạt 595 triệu USD, trong đo xuất khẩu sang thị trường Ai Cập đạt 502,8 triệu USD, giảm 11,5% so với kim ngạch xuất khẩu kỷ lục của năm 2021 tuy nhiên đây vẫn là mức cao nhất so với các năm trước đó và là năm thứ hai liên tiếp vượt mức 500 triệu USD.

Các mặt hàng công nghiệp có kim ngạch xuất khẩu sụt giảm bao gồm sắt thép các loại giảm 75,7%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện giảm 29,4%; trong khi các mặt hàng nông sản như hạt tiêu giảm 45,4%, hạt điều giảm 27,7% và xơ, sợi dệt các loại giảm 19,7%.

Một số mặt hàng giữ được tăng trưởng trong năm 2022 so với năm trước bao gồm cà phê tăng 35,6%, hàng thủy sản tăng 11,2% và dệt may tăng 10,9% chủ yếu nhờ kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh trong các tháng đầu năm. Ngoài ra theo số liệu của Hiệp hội VASEP, kim ngạch xuất khẩu cá tra năm 2022 đạt 37,6 triệu USD, tăng 23% trong khi kim ngạch xuất khẩu cá ngừ chỉ đạt 14 triệu USD giảm 10,2% so với năm 2021.

Các địa chỉ tra cứu về chính sách và xúc tiến thương mại – đầu tư

• Địa chỉ tra cứu chính sách đầu tư, thương mại:

Bộ Hợp tác quốc tế: https://moic.gov.eg .

Cơ quan Quản lý Đầu tư và Khu chế xuất: https://www.gafi.gov.eg/English/Pages/default.aspx ; https://www.investinegypt.gov.eg/English/pages/default.aspx

Cơ quan Quản lý Khu kinh tế kênh đào Suez: https://sczone.eg

• Địa chỉ liên hệ các văn phòng, xúc tiến, hỗ trợ đầu tư:

Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập

Địa chỉ: Biệt thự số 47, phố Ahmed Heshmat, quận Zamalek, Cairo, Ai Cập

Điện thoại: +20-02-37623841 / 37623863

Fax: +20-02-33368612

Email: vnembcairoeg@yahoo.com.vn; vnemb.eg@mofa.gov.vn

Thương vụ Việt Nam tại Ai Cập

Địa chỉ: số 23, Kambez street, Dokki, Giza, Egypt

Điện thoại: 20-2-33366598

Fax: 20-2-3748572

Email: eg@mot.gov.vn; tvcairoeg@yahoo.com