Đại dịch COVID-19 đã đẩy mạnh nhu cầu về thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) từ các nhà sản xuất của Việt Nam. Đơn đặt hàng từ khắp nơi trên thế giới đã thúc đẩy ngành may mặc Việt Nam, khiến nhiều doanh nghiệp chuyển sang sản xuất PPE.
Tờ Forbes mới đây dẫn báo cáo của Bộ Công Thương cho biết Việt Nam hiện có hơn 6.000 nhà máy dệt may với khoảng 3 triệu lao động. Chính phủ Việt Nam ban đầu hạn chế xuất khẩu những sản phẩm như khẩu trang để đảm bảo đủ nguồn cung trong nước trong giai đoạn đại dịch. Tuy nhiên, sau khi các hạn chế được dỡ bỏ vào tháng 3/2020, các nhà sản xuất Việt Nam đã xuất khẩu được khoảng 1,2 tỷ chiếc khẩu trang sang Bắc Mỹ, châu Âu và các nước châu Á.
Khi đại dịch lây lan và nhu cầu tiêu thụ toàn cầu đi xuống, ngành dệt may Việt Nam cũng chứng kiến các đơn hàng ít hơn. Nhìn chung, xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam sụt giảm trong năm 2020. Đây là lần đầu tiên trong 25 năm qua, ngành này ghi nhận tăng trưởng âm.
Công ty Vietnam Goods and Export (VGE) là một trong những công ty chuyển từ sản xuất hàng may mặc sang sản xuất khẩu trang vải. Anh Tran, người sáng lập của VGE cho biết, từ đầu năm 2020, ông đã quyết định chuyển sang sản xuất khẩu trang khi thấy nhu cầu đối với sản phẩm này tăng mạnh: “Dù đã triển khai vaccine, người dân vẫn được khuyến cáo đeo khẩu trang bởi việc triển khai vaccine còn chậm và vẫn còn nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng. Vaccine có hiệu quả, nhu cầu đối với khẩu trang sẽ đi xuống vào gần cuối năm 2021. Tuy nhiên, từ giờ đến lúc đó, đây vẫn là ngành công nghiệp ‘khổng lồ’”.
Theo Anh Tran, Việt Nam luôn đi đầu về sản xuất hàng may mặc và các sản phẩm công nghệ thấp như đồ bảo hộ cá nhân (khẩu trang, áo choàng, nước rửa tay, khăn lau…). Ông khẳng định: “Việt Nam chắc chắn trở thành ngôi sao sáng trong ngành thương mại PPE toàn cầu trong năm 2020, bởi trước đó, hầu hết các sản phẩm PPE đều được sản xuất ở Trung Quốc hoặc Mỹ”.
Bộ Công Thương lạc quan về năng lực sản xuất các sản phẩm PPE, đặc biệt là trong phân khúc khẩu trang vải kháng khuẩn. Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Bộ Công thương Trần Thanh Hải tin tưởng rằng Việt Nam có khả năng trở thành một trong những nhà sản xuất khẩu trang vải lớn trên thế giới. Với thực tế vải kháng khuẩn hiện được sản xuất trong nước, ông Hải tin rằng năng lực sản xuất của Việt Nam có thể tăng lên đáng kể: “Điều quan trọng là phải nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về khẩu trang vải và khuyến khích họ chuyển sang sử dụng khẩu trang vải thay vì khẩu trang y tế”.
Sự phát triển nhanh của ngành sản xuất PPE đã góp phần thúc đẩy nền kinh tế, song nhu cầu toàn cầu cao cũng đặt ra những thách thức đối với năng lực sản xuất của ngành này.
Ông Sonny Subedi, Giám đốc điều hành hãng NKC, cho biết khi các nước đóng cửa biên giới, ông đã quyết định ở lại Việt Nam. Ban đầu, ông cũng chuyển sang sản xuất PPE và nhập khẩu khẩu trang N95 về bán tại Việt Nam. Tuy nhiên, Việt Nam đã kiểm soát hiệu quả sự lây lan của virus nên nguồn khẩu trang tại các nhà máy của ông trở nên dư thừa, do đó, ông đã chuyển sang bán cho các nhà buôn quốc tế. Sonny Subedi nói: “Do cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ với Trung Quốc và những tai tiếng về sản phẩm kém chất lượng từ nước này, nên nhiều doanh nghiệp trên toàn cầu đã tìm đến Việt Nam. Tuy nhiên, năng lực sản xuất trong nước vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu về sản phẩm này”.
Thu Hằng
