Tại thị trường Châu Âu, Trung Quốc đã gây áp lực cạnh tranh ngày càng lớn đối với Đức. Ngay cả trong những thế mạnh truyền thống của Đức như sản xuất máy móc và công nghiệp ô tô, Trung Quốc vẫn không ngừng thách thức sự thống trị của Đức. Một báo cáo nghiên cứu do Viện Kinh tế Quốc tế Cologne công bố gần đây cho thấy từ năm 2000 đến năm 2019, xuất khẩu của Trung Quốc sang Châu Âu đã tăng lên đáng kể.
Tờ Die Welt chỉ ra rằng Đức và Châu Âu nên cảnh giác cao độ trước xu hướng phát triển này, bởi thực tế đã chứng minh rằng Trung Quốc luôn chuyển các thành tựu kinh tế thành ảnh hưởng chính trị. Báo cáo có tiêu đề “Trung Quốc đã đe dọa các ngành công nghiệp cốt lõi của Đức” có nội dung: “Điểm khác biệt so với trước đây là các công ty Trung Quốc hiện đã bắt đầu xuất khẩu ngày càng nhiều các sản phẩm công nghiệp công nghệ cao sang Châu Âu. Những sản phẩm này vốn là sản phẩm thế mạnh của Đức.
Báo cáo của Viện Nghiên cứu Kinh tế Cologne chỉ ra: “Trong các sản phẩm Trung Quốc xuất khẩu sang EU, tỷ trọng của sản phẩm kỹ thuật đã tăng từ 50,7% năm 2000 lên 68,2% năm 2019. Jürgen Matthes, một chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Cologne, cho rằng các sản phẩm của Trung Quốc không chỉ cạnh tranh với Đức trên thị trường toàn cầu mà còn ở thị trường nội địa Châu Âu. Ông cho rằng dữ liệu xuất khẩu của Trung Quốc sang EU minh họa đầy đủ cho xu hướng này. Matisse cho biết: “Kể từ năm 2005, thị phần xuất khẩu của Đức sang thị trường EU đã giảm. Mặc dù mức giảm tổng thể là khiêm tốn, nhưng thị phần của các sản phẩm hàng đầu của Đức đã giảm đáng kể. Matisse cho biết: “Điều đặc biệt đáng ngạc nhiên là Trung Quốc từ lâu đã không còn là nhà cung cấp các mặt hàng đơn giản như quần áo và đồ chơi hoặc các sản phẩm điện tử giải trí tiêu chuẩn. Một số sản phẩm mà vốn cho rằng chỉ Đức sở hữu công nghệ liên quan đã trở thành sản phẩm xuất khẩu của Trung Quốc, bao gồm sản xuất máy móc, dược phẩm và sản phẩm công nghiệp ô tô”.
Ngành công nghiệp Đức nhìn chung cho rằng do chính phủ Trung Quốc trợ cấp cao cho các doanh nghiệp trong nước nên cạnh tranh thị trường từ lâu đã bị bóp méo. Vì vậy, EU phải có các biện pháp để đảm bảo một sân chơi bình đẳng. Lợi thế của Đức trong ngành công nghiệp ô tô cũng đang mất dần đi từng ngày. Joachim Lang, Giám đốc Liên đoàn Công nghiệp Đức, nói rằng Đức phải nhận ra bộ mặt thật của Trung Quốc, đó là các đối thủ thể chế của họ. Châu Âu phải thể hiện thái độ của mình. Điều quan trọng là EU phải đóng vai trò điều phối khi xem xét các dự án đầu tư. Đối với các khoản đầu tư từ bên thứ ba, cần xác minh xem họ có nhận được trợ cấp của chính phủ hay không và ký kết các hiệp định thương mại tự do với các đối tác giá trị như Nhật Bản và Mỹ. Trong vài năm trở lại đây, chưa bao giờ Thủ tướng Đức Merkel tỏ thái độ rõ ràng như vậy, bởi vì bà không muốn làm mất lòng một đối tác thương mại quan trọng của Trung Quốc.
Câu hỏi quan trọng bây giờ là, chính phủ liên bang Đức tiếp theo sẽ đối phó với Bắc Kinh như thế nào?”. Volkswagen đứng đầu danh sách có nhiều đổi mới công nghệ nhất trong bảng xếp hạng đổi mới ngành công nghiệp ô tô do Viện Nghiên cứu Kinh tế Công nghiệp Ô tô Đức (CAM) công bố hôm 22/8/2021. Tuy nhiên, sự thống trị của Đức trong ngành công nghiệp ô tô rõ ràng đã bị thách thức mạnh mẽ. 3 trong số 10 nhà sản xuất ô tô hàng đầu đến từ Trung Quốc. “Berlin Daily” đã báo cáo rằng: “Những đổi mới trong lĩnh vực xe điện và trải nghiệm người dùng đã mang lại cho Volkswagen điểm số cao. Daimler đã giành được nhiều lời khen ngợi về tính năng lái xe tự động. BMW đứng ở vị trí thứ 4 với tổng số điểm là 88 điểm. Đứng thứ 5 là Tập đoàn SAIC đến từ Trung Quốc, ngoài ra, Great Wall và Geely của TQ cũng nằm trong top 10.
Từ trước đến nay, các nhà sản xuất ô tô Đức luôn nằm trong top dẫn đầu về sự đổi mới, nhưng Stefan Bratzel, Giám đốc Viện Kinh tế Ô tô Đức, cũng cảnh báo rằng ngoài Tesla, ngành công nghiệp ô tô Đức còn phải đối mặt với sự cạnh tranh đổi mới từ Trung Quốc, Trung Quốc cũng có lợi thế về xe điện và xe tự động lái.
(TỔng Lãnh sự quán Việt Nam tại Nam Ninh)
