Trả lời phóng vấn bên lề Hội nghị chuyên đề về “Hợp tác ASEAN – Nhật Bản vì sự thịnh vượng” được tổ chức vừa qua tại Hà Nội, Thứ trưởng, Nghị sỹ, Quốc vụ khanh Nhật Bản Norikazu Suzuki nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác ASEAN – Nhật Bản đồng thời cho rằng Nhật Bản sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển, đặc biệt liên quan tới công nghệ cao với ASEAN.
Ông đánh giá như thế nào về hợp tác ASEAN – Nhật Bản trong thời gian qua, đặc biệt là trong lĩnh vực hợp tác kinh tế?
Quan hệ Nhật Bản – ASEAN phát triển rất tốt, dựa trên sự tin cậy. ASEAN và Nhật Bản đã xây dựng được mối quan hệ hợp tác, gần gũi, góp phần mang lại hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong 45 năm qua. Nhật Bản luôn muốn đóng góp cho sự phát triển của ASEAN thông qua các chủ đề ưu tiên ASEAN lựa chọn hàng năm, tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN và hợp tác trên nguyên tắc bình đẳng. Trên tinh thần đó, Nhật Bản đã triển khai “Dự án WA: hướng tới một Châu Á tương tác thông qua gắn kết và hài hòa”, là dự án trọng điểm nhằm thúc đẩy giao lưu văn hóa, góp phần củng cố hợp tác “từ trái tim đến trái tim” với ASEAN.
Tôi cảm ơn Việt Nam, trong vai trò điều phối quan hệ, đã chủ động phối hợp và triển khai Sáng kiến Ngày ASEAN-Nhật Bản của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Đây là hoạt động kịp thời và đúng lúc nhằm thúc đẩy các hoạt động hợp tác rộng rãi trên nhiều lĩnh vực, hướng tới kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản vào năm 2023.
Về kinh tế, Nhật Bản hiện là đối tác thương mại lớn thứ 4, nhà đầu tư lớn thứ 2 vào ASEAN và là nhà cung cấp hỗ trợ phát triển ODA hàng đầu cho nhiều nước trong khu vực. Tôi tin tưởng, hai bên sẽ có nhiều kết quả hợp tác hiệu quả và mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới.
Đô thị thông minh, công nghiệp nông nghiệp chất lượng cao là 2 thế mạnh lớn của Nhật Bản, Nhật bản sẽ chia sẻ những kinh nghiệm đó như thế nào đối với các nước ASEAN?
ASEAN là nơi tập trung của một số thành phố lớn và phát triển nhanh nhất trên thế giới. ASEAN đã đô thị hóa hơn 40%, tính đến năm 2025, dự kiến sẽ có thêm hơn 90 triệu người sống tại các thành phố ASEAN và các đô thị ASEAN sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng cho khu vực.
Hiện nay, dân số tại các thành phố ASEAN tăng lên nhưng chất lượng cuộc sống chưa đồng đều. Để chất lượng cuộc sống người dân đô thị tăng lên, chúng tôi rất mong muốn hợp tác với các thành phố ASEAN phát triển đô thị thông minh. Nhật Bản có số lượng đô thị tương đồng như Việt Nam, khoảng 744 đô thị với 13 đô thị trên 1 triệu dân. Tuy nhiên, tỷ lệ đô thị hóa của Nhật Bản khá cao, ước tính hơn 93% với mật độ dân số khoảng 348 người /km2. Kinh nghiệm của Nhật Bản trong phát triển các giải pháp và công nghệ, đặc biệt trong khía cạnh xây dựng và quản lý sẽ đóng góp vào quá trình xây dựng thành phố thông minh tại ASEAN (trung tâm các-bon thấp với các giải pháp về năng lượng; cải thiện ô nhiễm nguồn nước…).
Liên quan tới công nghiệp nông nghiệp chất lượng cao, Nhật Bản và ASEAN có tương đồng về điều kiện khí hậu, sản xuất gạo và nhiều mặt hàng nông sản tương đồng. Nhật Bản có thế mạnh về kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp, do vậy, chúng tôi mong rằng có thể chuyển giao, chia sẻ những kỹ thuật, kinh nghiệm để các nước ASEAN phát triển mạnh mẽ nền nông nghệp của mình trong tương lai. Nhật Bản sẽ tích cực cử các chuyên gia Nhật đến các nước ASEAN để chia sẻ kinh nghiệm về nông nghiệp cũng như sẽ tiếp nhận các thực tập sinh kỹ thuật từ các nước ASEAN.
Nhật Bản đã tích cực hỗ trợ ASEAN như thế nào để thúc đẩy kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển để hướng đến người dân?
Mặc dù các nước ASEAN đang phát triển mạnh mẽ nhưng chưa thực sự đồng đều giữa các nước với nhau. Nhật Bản hy vọng có thể tăng cường tính kết nối giữa các nước ASEAN thông qua các dự án cơ sở hạ tầng, qua đó thu hẹp khoảng cách giữa các nước trong khu vực.
Nhật Bản có thể giúp các nước ASEAN hỗ trợ những người dân đảm bảo cuộc sống. Những năm 1970-1980, cuộc sống của người dân Nhật Bản cũng khó khăn, gặp nhiều thách thức trong sản xuất nông sản, tuy nhiên, nhân dân Nhật Bản đã đoàn kết, tăng cường quy mô sản xuất để có được nền nông nghiệp công nghệ cao như hiện nay. Tôi tin, trong người dân ASEAN cũng có sự đoàn kết và nỗ lực vươn lên như vậy. Nhật Bản sẵn sàng đồng hành cùng các bạn.
Phạm Hằng (thực hiện)
