Tờ Nikkei Asian Review của Nhật Bản mới đây đề cập tới nghi vấn về dòng chảy hàng hóa trong chiến tranh thương mại Mỹ – Trung. Phân tích của tờ báo cho thấy xuất khẩu máy móc, thiết bị điện tử hay một số mặt hàng khác của Trung Quốc đặc biệt giảm mạnh.
Tuy nhiên, các chuyến hàng tương tự từ Trung Quốc sang Mỹ thông qua Việt Nam, Đài Loan và Mexico lại tăng lên trong cùng giai đoạn. Tờ báo dẫn dữ liệu cho thấy, trong quý I/2019, xuất khẩu Trung Quốc sang Mỹ đã giảm 15,2 tỉ USD, tương đương 12% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đề cập về vấn đề có liên quan, tại buổi họp báo mới đây về tranh chấp thương mại Mỹ – Trung, Đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam nhấn mạnh rằng, nước này không dán tem hàng Việt Nam lên hàng Trung Quốc để né thuế quan của Mỹ.
Ông Hồ Tỏa Cẩm, Tham tán Kinh tế và Thương mại của Đại sứ quán Trung Quốc, cho rằng hàng hóa Trung Quốc không “giả” xuất xứ Việt Nam, Mexico nhằm đạt được ưu đãi thuế quan khi xuất vào Mỹ. Ông này khẳng định Trung Quốc “không có chiến lược, chiến thuật xuất hàng sang nước thứ 3 như Việt Nam, Mexico, để giả xuất xứ”.
Ông Hồ Tỏa Cẩmnói: “Trung Quốc không khuyến khích, không cho phép việc đó. Trung Quốc có chính sách rất rõ: hàng Trung Quốc là hàng Trung Quốc, hàng ngoại là hàng ngoại”. Ông này khẳng định, Chính phủ Trung Quốc cũng như chính phủ Việt Nam “tuyệt đối phản đối gian lận thương mại”.
Nhìn nhận về vấn đề trên, giới phân tích cho rằng, cái nguy hiểm là hàng của Trung Quốc sẽ tuồn sang Việt Nam để lấy nhãn hiệu Việt Nam nhằm mong giảm thuế vì hiện tại, Mỹ chưa áp thuế lên hàng Việt Nam… Nếu chiến tranh thương mại lan rộng, Mỹ sẽ bắt đầu quay sang đánh thuế một số hàng của Việt Nam, nhất là nếu có bằng cớ là Việt Nam giúp Trung Quốc tiêu thụ hàng của Trung Quốc.
Cũng tại cuộc họp báo, bà Doãn Hải Hồng, Đại biện lâm thời của Đại sứ quán Trung Quốc, cáo buộc Mỹ “đơn phương gây ra các mâu thuẫn thương mại” với Trung Quốc và cho rằng hành động của Washington cản trở mậu dịch đa phương, tác động tới đà tăng trưởng của kinh tế toàn cầu, làm tổn hại tới các chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu, đi ngược các nguyên tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Bà Doãn Hải Hồng lý giải việc Trung Quốc dùng chữ “cọ xát thương mại” thay vì cụm từ “chiến tranh thương mại” như Mỹ và các nước phương Tây sử dụng. Bà nói: “Điều này chứng tỏ chúng tôi khi tiếp cận vấn đề này rất bình tĩnh, không muốn có chiến tranh thương mại với bất cứ nước nào, không muốn đối đầu với bất cứ nước nào”.
Nguyễn Hằng (theo Nikkei Asian Review)
