Chính quyền Tổng thống Donald Trump hôm thứ Sáu (2/11) thông báo sẽ tái áp đặt tất cả các lệnh trừng phạt lên Iran từng được dỡ bỏ theo Thỏa thuận hạt nhân 2015 nhằm gia tăng các áp lực về kinh tế lên nước Cộng hòa Hồi giáo này. Các biện pháp trừng phạt này sẽ có hiệu lực từ ngày thứ Hai (5/11) đối với các lĩnh vực vận tải biển, tài chính và năng lượng của Iran và là gói trừng phạt thứ hai của Chính quyền Mỹ kể từ khi Trump rút khỏi Thỏa thuận hạt nhân Iran hồi tháng Năm.
Chỉ với một vài ngoại lệ, các biện pháp trừng phạt này nhằm vào các nước vẫn tiếp tục nhập khẩu dầu của Iran và các công ty nước ngoài buôn bán với các thực thể của Iran nằm trong danh sách đen, trong đó có Ngân hàng Trung ương, một số tổ chức tài chính tư nhân, các cảng và công ty vận tải do nhà nước quản lý và hàng trăm quan chức Iran.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết các biện pháp trừng phạt này nhằm mục đích buộc nước Cộng hòa Hồi giáo Iran phải thay đổi cách hành xử của mình. Pompeo trước đây đã đưa ra một danh mục gồm 12 yêu cầu mà Iran phải thực hiện nếu nước này muốn các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ. Trong các yêu cầu đó, có việc chấm dứt tài trợ cho khủng bố, can dự về quân sự tại Syria và chấm dứt phát triển chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của nước này.
Ông Pompeo cho biết 8 quốc gia sẽ tạm thời được miễn trừ trong một thời gian nhất định để có thể thực hiện nốt các hợp đồng nhập khẩu dầu từ Iran. Theo một số quan chức Mỹ, các nước này bao gồm cả các đồng minh của Mỹ như Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Ý, Nhật Bản và Hàn Quốc, dù đã rất nỗ lực nhưng chưa kịp chấm dứt việc nhập khẩu dầu từ Iran trước ngày 5/11. Danh sách các nước được miễn trừ tạm thời sẽ có giá trị trong vòng 6 tháng. Trong khoảng thời gian đó, các nước nhập khẩu có thể mua dầu từ Iran nhưng phải đặt cọc vào một tài khoản do bên thứ ba nắm giữ. Iran có thể sử dụng khoản tiền bán dầu này nhưng chỉ cho mục đích nhân đạo. Pompeo khẳng định hai trong 8 nước được miễn trừ tạm thời sẽ đưa mức nhập khẩu dầu từ Iran về con số không trong vài tuần.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Mnuchin cho biết có hơn 700 công ty và các cá nhân của Iran sẽ được thêm vào danh sách trừng phạt, trong đó có khoảng 300 công ty chưa từng được đưa vào danh sách trong các lần trừng phạt trước đây. Chiến dịch này gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng Mỹ sẽ sử dụng các biện pháp trừng phạt mạnh tay để buộc các nước phải tuân thủ theo ý muốn của nước Mỹ.
Tin từ ĐSQ Việt Nam tại Israel (Nguồn: Times of Israel).
