Một số nét chính về chính sách kinh tế, thương mại

Định hướng lớn trong chính sách thương mại, đầu tư

Thái Lan là quốc gia có nền kinh tế hướng vào xuất khẩu với tỉ lệ xuất khẩu đóng góp tới 65% GDP. Giai đoạn 2008-2017, chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu của Thái Lan sụt giảm (từ hạng 28 năm 2008 xuống hạng 34 năm 2017), tạo điều kiện cho các quốc gia khác trong khu vực ASEAN thu hẹp khoảng cách với Thái Lan. Nhằm khôi phục, đẩy nhanh tốc độ phát triển của nền kinh tế và đưa đất nước thành quốc gia phát triển, Chính phủ Thái Lan đã đưa ra kế hoạch phát triển kinh tế dài hạn Chiến lược quốc gia 20 năm (2017-2036) hướng tới cải cách cơ cấu toàn diện nền kinh tế, tập trung vào ổn định kinh tế vĩ mô, vốn nguồn nhân lực, môi trường kinh doanh bình đẳng, năng lực cạnh tranh và cơ chế hành chính hiệu quả. Bên cạnh đó, trong giai đoạn tới, Thái Lan sẽ thúc đẩy quá trình chuyển đổi và hiện đại hóa nền kinh tế Thái Lan bằng chiến lược tiến tới kỹ thuật số “Thái Lan 4.0”, trong đó thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực công nghệ là một trong những trọng tâm chính.

Các lĩnh vực/ngành nghề ưu tiên

– Về công nghiệp: nổi bật là ngành công nghiệp dệt may, chế biến nông nghiệp, đồ uống, thuốc lá, xi măng, sản xuất đồ trang sức và những thiết bị điện tử, máy tính và linh kiện, đồ gia dụng, nhựa, ô tô và linh kiện và chiếm khoảng trên 43% trong tổng GDP của Thái Lan.

– Về nông nghiệp: chính sách phát triển nông nghiệp nông thôn bền vững, chính sách khuyến khích, hỗ trợ người nông dân nâng cao tính cạnh tranh của nông sản trên thị trường như đào tạo kỹ  thuật, đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao nhận thức người nông dân được coi trọng. Do vậy, ngoài lúa gạo, các loại cây cho năng suất cao được tận dụng trồng cả ở các vùng đất hoang, khô cằn, núi dốc như ngô, sắn, cao su… Hiện lĩnh vực nông nghiệp đóng góp khoảng 12% trong tổng GDP của Thái Lan.

– Về du lịch dịch vụ: chính sách phát triển, quảng bá ngành du lịch rất bài bản và đạt hiệu quả cao, và hiện chiếm khoảng 45% trong GDP của Thái Lan.

Chính sách mới nhằm tạo thuận lợi cho môi trường kinh doanh

Thái Lan đang đối mặt với một số khó khăn kinh tế như: (i) sự phục hồi chậm của nền kinh tế; (ii) ngành hàng không gặp khó khăn do không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn về an toàn hàng không của các tổ chức quốc tế; (iii) ngành đánh bắt cá bị EU áp dụng mức phạt đối với việc đánh bắt trái phép; (iv) dự trữ khí gas, dầu sụt giảm liên tiếp trong vòng một thập niên; (v) sản lượng nông nghiệp giảm sút do tình hình hạn hán; (vi) chương trình cải cách thuế giúp tăng mức độ cạnh tranh của nền kinh tế; (vii) lộ trình hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế khu vực sau khi Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) chính thức có hiệu lực.

Do đó, Chính phủ Thái Lan đang ban hành rất nhiều các chính sách và biện pháp nhằm phục hồi nền kinh tế như: các biện pháp kích thích, các nhóm phân vùng kinh tế và việc thông qua quỹ hỗ trợ 10 tỷ Bạt (khoảng 276 triệu USD) đối với 10 ngành công nghiệp ưu tiên phát triển bao gồm ô tô thế hệ mới, điện tử thông minh, cơ khí và công trình, du lịch chữa bệnh, nông nghiệp và công nghệ sinh học, thức ăn, công nghiệp tự động, logistic và hàng không, nhiên liệu sinh học và hóa sinh, kỹ thuật số, và dịch vụ y tế; thu hút đầu tư vào Dự án Hành lang Kinh tế phía Đông trải dài trên 3 tỉnh khu vực phía Đông Thái Lan bao gồm Chonburi, Rayong, Chachoengsao với tham vọng xây dựng một khu công nghệ cao, dự kiến ​​sẽ trở thành một trụ cột tăng trưởng kinh tế mới của Thái Lan và thậm chí của cả khu vực Đông Nam Á.

Các FTA chính hiện đang tham gia

– FTA song phương với các nước: Peru, NewZealand, Australia, Ấn Độ, Nhật Bản.

– FTA Khu vực: ACFTA (ASEAN – Trung Quốc); ASEAN – Ấn Độ; ASEAN – Nhật Bản; ASEAN – Hàn Quốc; BIMSTEC (Hiệp định thương mại tự do Vịnh Bengal bao gồm Bangladesh, Ấn Độ, Myanmar, Sri Lanka, Thái Lan, Bhutan và Nepal)

Các biện pháp phòng vệ thương mại và hàng rào kỹ thuật thường sử dụng

Biện pháp phòng vệ thương mại được Thái Lan sử dụng nhiều nhất trong 10 năm qua là chống bán phá giá. Điển hình gần đây nhất là các đề xuất chống bán phá giá của ngành thép Thái Lan trước quyết định của Mỹ về việc đánh thuế cao đối với thép nhập khẩu.

Với hàng rào thuế quan, Thái Lan áp dụng mức thuế rất cao đối với tất cả hàng nhập khẩu. Về hàng rào phi thuế quan, Thái Lan thường có rất nhiều yêu cầu khắt khe về giấy phép hoặc những đòi hỏi về thủ tục nhập khẩu quá rườm rà. Ngoài ra, Thái Lan còn sử dụng các biện pháp không chế giá và cách tính thuế nhiều lần dựa trên một cấu trúc thuế rất phức tạp.

Các tiêu chí về vệ sinh, an toàn thực phẩm cũng được Thái Lan áp dụng một cách triệt để.

Các mặt hàng bị áp dụng nhiều nhất chống bán phá giá là thép, hợp chất phthalic anhydride, a-xít-xi-trích, đèn hình màu, và thủy tinh khối. Đối tác bị áp dụng nhiều nhất là các nước EU và Mỹ.