Việc EU có Chủ tịch mới sẽ tạo cơ hội mới cho Mỹ và EU hợp tác chống lại các hành vi thương mại bất hợp pháp của Trung Quốc. Chủ tịch mới của EU là bà Ursula von der Leyen, vốn là cựu Bộ trưởng Quốc phòng của Đức trong Chính quyền của Thủ tướng Angela Merkel. Khi bộ máy mới của bà Von der leyen đi vào hoạt động (dự kiến vào tháng 12), hy vọng EU sẽ thay đổi quan điểm từ “ngây thơ” với Trung Quốc sang coi Trung Quốc là một đối thủ cạnh tranh về chiến lược và kinh tế.
Các quan chức của USTR, Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Mỹ đánh giá cao sự thay đổi chính sách của EU đối với Trung Quốc. Theo Stuart Eizenstat, cựu đại sứ Mỹ tại EU cho rằng EU có những lo ngại thực sự về hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ, chuyển giao công nghệ cưỡng bức, trợ cấp doanh nghiệp nhà nước và các vấn đề khác của Trung Quốc. Ông Peter Chase, chuyên gia cao cấp của Quỹ German Marshall cũng cho biết EU đang ngày càng lo lắng về sự phát triển các công nghệ tiên tiến của Trung Quốc. Ông Bill Reinsch, nguyên thứ trưởng Bộ Thương mại Mỹ phụ trách quản lý xuất khẩu và hiện là chuyên gia của CSIS cho biết Ủy ban Châu Âu đang quan tâm đến tăng cường kiểm soát xuất khẩu, rà soát đầu tư nước ngoài tương tự như Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ. Quy định sàng lọc đầu tư của EU sẽ được thực thi đầy đủ từ tháng 10/2020 và rõ ràng nhắm vào Trung Quốc. Đây là một ví dụ về thay đổi quan điểm của EU xác định TQ là đối thủ cạnh tranh chiến lược. Các nhà phân tích cho rằng kiểm soát xuất khẩu và rà soát đầu tư là các lĩnh vực mà EU và Mỹ có thể hợp tác cùng nhau.
Theo ông Reinsch, trong khi EU đang theo đuổi một lập trường cứng rắn hơn đối với Trung Quốc, nhưng lập trường này sẽ không mạnh như của Mỹ do quan hệ Mỹ-Trung có khía cạnh an ninh quốc gia mà Liên minh châu Âu không có. Ông Reinsch cho biết EU muốn có một cách tiếp cận đa phương đối với Trung Quốc và sẽ tranh thủ các diễn đàn đa phương hiện có, bao gồm WTO và các hiệp định kiểm soát xuất khẩu đa phương.
(Nguồn: Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ)
