Trong cuộc họp kín của Hội đồng Thương mại Dịch vụ WTO vừa qua tại Geneve, Trung Quốc cáo buộc Hoa Kỳ và Ấn Độ áp đặt các lệnh cấm đối với các ứng dụng của Trung Quốc là không phù hợp với các quy định của WTO, vi phạm các nguyên tắc cơ bản và mục tiêu của hệ thống thương mại đa phương.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban hành hàng loạt sắc lệnh cấm các công ty công nghệ của nước này kinh doanh với các tập đoàn sở hữu các ứng dụng trên, cũng như cấm tải xuống các ứng dụng trên từ kho ứng dụng của Mỹ; buộc tập đoàn sở hữu Tiktok bán lại ứng dụng này cho các công ty Hoa Kỳ. Trong tháng 6/2020, Ấn Độ cũng ban hành lệnh cấm đối với ứng dụng Tiktok và hơn 50 ứng dụng khác của Trung Quốc bao gồm WeChat, Baidu Maps sau đụng độ của bính hai nước tại khu vực biên giới Himalayas với lý do các ứng dụng này đánh cắp và truyền các dữ liệu của người sử dụng mà không được sự cho phép đến các server bên ngoài lãnh thổ Ấn Độ.
Tại cuộc họp kéo dài nhiều giờ, Trung Quốc khẳng định không có bằng chứng ủng hộ các cáo buộc của Hoa Kỳ và Ấn Độ, cho rằng việc thu thập dữ liệu của Tiktok là hoạt động thông thường phổ biến như với hàng nghìn ứng dụng khác trên thế giới hiện nay. Đối với lập luận trên, Đại diện ohía Hoa Kỳ nhấn mạnh, hành động của Hoa Kỳ đối với các ứng dụng của Trung Quốc là nhằm bảo vệ an ninh quốc gia và tuân thủ các quy định của WTO (theo đó cho phép một quốc gia, vùng lãnh thổ thực hiện hành động trên trong các trường hợp việc cung ứng dịch vụ được thực hiện với mục đích gián điệp). Ấn Độ cho rằng, trước khi tiến hành các cáo buộc liên quan, Trung Quốc cần đánh giá lại mức độ minh bạch, độ “mở cửa” của thị trường này với các đối tác nước ngoài.
Trong trường hợp Trung Quốc khởi kiện, Hoa Kỳ và Ấn Độ hoàn toàn có khả năng khởi kiện lại Trung Quốc với lý do nước này triển khai hệ thống kiểm duyệt internet Great Firewall để ngăn chặn các trang mạng nước ngoài. Cho đến nay, Trung Quốc tiếp tục khẳng định việc cấm các trang mạng và ứng dụng nước ngoài trên lãnh thổ nước này được thực hiện trên cơ sở có chọn lựa, không mang tính phổ quát. Chuyên gia nghiên cứu cao cấp Đại học Quốc gia Singapore Alex Capri nhận định, lý lẽ Trung Quốc đưa ra tại cuộc họp của Hội đồng thương mại dịch vụ WTO vừa qua nằm trong chiến dịch ngoại giao công nghệ mà Trung Quốc đang ráo riết triển khai do các công ty nước này liên tục phải đối mặt với thái độ “thù địch” từ một số quốc gia. Việc thường xuyên công bố lập trường tại các diễn đàn đa phương phần nào thể hiện việc Trung Quốc có thái độ tôn trọng, ủng hộ hệ thống đa phương.
Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc
