1. Biden thúc ép các nhà lãnh đạo G-7 áp dụng một cách tiếp cận thống nhất để chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc
Theo CNBC, Tổng thống Joe Biden thúc giục các nhà lãnh đạo G-7 thực hiện các hành động cụ thể để chống lại ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của Trung Quốc. Một trong những hành động này là Sáng kiến xây dựng cơ sở hạ tầng toàn cầu có tên “Xây dựng thế giới trở lại tốt đẹp hơn”. Theo một quan chức Nhà Trắng, Sáng kiến này trị giá hàng tỷ đô la, trong đó một số cấu phần đã được công bố trước đây, nhằm mục đích đưa ra một giải pháp thay thế “chất lượng cao hơn” đối với dự án cơ sở hạ tầng trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc.
Kế hoạch mới này của G-7 sẽ được tài trợ một phần từ những đóng góp hiện có của Mỹ cho dự án cơ sở hạ tầng ở nước ngoài thông qua các tổ chức như Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Chính quyền Biden cũng có kế hoạch làm việc với Quốc hội để tăng cường đóng góp của Mỹ cho Bộ công cụ tài trợ phát triển của G-7. Theo một quan chức cấp cao, Mỹ hy vọng, cùng với các đối tác G-7, khu vực tư nhân và các bên liên quan khác, sẽ sớm thúc đẩy hàng trăm tỷ đô la đầu tư cơ sở hạ tầng cho các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình có nhu cầu.
Trung Quốc đang theo dõi chặt chẽ các cuộc họp của G-7 và, đầu tuần này Wang Wenbin, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, lên tiếng về kế hoạch của Mỹ đưa Trung Quốc lên làm trung tâm và vị trí trung tâm trong chương trình nghị sự G-7: “Các hành động thúc đẩy đối đầu sẽ là con đường sai lầm. Việc tụ tập, thành lập các nhóm chính trị và các nhóm thân hữu nhỏ là cách không phù hợp và chắc chắn sẽ thất bại”.
2. Fed có thể đối mặt với khó khăn về việc làm trong cuộc chiến chống lạm phát
Theo CNBC, nếu quan điểm của Cục Dự trữ Liên bang về lạm phát thắng thế, thì sẽ cần giải quyết một số vấn đề để thúc giục người lao động trở lại làm việc. Giải quyết câu đố về việc làm là vấn đề gây khó chịu nhất cho các nhà hoạch định chính sách trong thời đại dịch coronavirus, với gần 10 triệu công nhân tiềm năng vẫn bị coi là thất nghiệp mặc dù theo dữ liệu mới nhất từ Bộ Lao động Mỹ số lượng vị trí công việc còn trống đạt mức kỷ lục 9,3 triệu vào tháng 4/2021.
Động lực của lạm phát khá đơn giản: Thời gian để mọi người trở lại làm việc càng lâu, thì người sử dụng lao động sẽ càng phải trả nhiều tiền hơn. Đến lượt mình, các mức lương cao hơn sẽ thúc đẩy giá cao hơn và có thể dẫn đến các áp lực lạm phát dài hạn trên mức bình thường mà Fed đang cố gắng tránh.
Tốc độ lạm phát có tầm quan trọng thiết yếu đối với quỹ đạo kinh tế. Lạm phát tăng quá cao có thể buộc Fed phải thắt chặt chính sách tiền tệ sớm hơn dự kiến, gây ra các tác động lớn đến một nền kinh tế phụ thuộc vào nợ và do đó bị ràng buộc nghiêm trọng với lãi suất thấp.
Giá tiêu dùng tăng với tốc độ 5% so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng Năm, tốc độ nhanh nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính. Tuy nhiên, các nhà kinh tế nhìn chung đồng ý rằng phần lớn nguyên nhân thúc đẩy lạm phát tăng nhanh là do các yếu tố tạm thời sẽ giảm bớt khi sự phục hồi tiếp tục và nền kinh tế trở lại bình thường sau cú sốc đại dịch chưa từng có. Thước đo lạm phát “cố định” của Fed tại Atlanta, hoặc giá hàng hóa có xu hướng không biến động nhiều theo thời gian, đã tăng 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 5 cho mức tăng trưởng mạnh nhất kể từ tháng 4 năm 2009. Một thước đo riêng về CPI “linh hoạt”, hoặc giá cả đã tăng 12,4%, nhanh nhất kể từ tháng 12 năm 1980. Trong dự báo gần đây nhất, các quan chức Fed đưa lạm phát cơ bản ở mức 2,2% cho cả năm 2021; Shepherdson cho biết con số hiện tại gần 3,5%.
Các cuộc khảo sát cho thấy có nhiều yếu tố khiến người lao động không nhận được việc làm: (i) Những lo ngại về đại dịch đang diễn ra; (ii) các vấn đề chăm sóc trẻ em, đặc biệt là đối với phụ nữ; và (iii) trợ cấp thất nghiệp kéo dài (hiện nhiều bang đã rút bớt và các trợ cấp này sẽ chỉ kéo dài đến tháng 9/2021). Còn từ quan điểm của người sử dụng lao động, nhiều năm nay họ đã lo lắng về sự không phù hợp về kỹ năng của người lao động và lo lắng này ngày càng trở nên tồi tệ hơn trong thời kỳ đại dịch. Ví dụ, một cuộc khảo sát từ công ty dạy học trực tuyến Coursera cho thấy Mỹ đã tụt xuống thứ 29 trên thế giới về các kỹ năng kỹ thuật số cần thiết cho các công việc có nhu cầu cao.
Các thị trường đang đặt cược vào Fed. Thị trường không mong đợi nhiều chuyển động trong chính sách. Lợi tức trái phiếu kho bạc đã giảm kể từ Thứ Năm khi công bố chỉ số giá tiêu dùng nóng hơn dự kiến và giá thị trường hiện đang hướng tới việc không tăng lãi suất cho đến khoảng tháng 9 năm 2022 và lãi suất huy động vốn chỉ là 1% đến tháng 5 năm 2026.
Fed đang đặt cược rằng việc quay trở lại thị trường lao động, đặc biệt là đối với phụ nữ, sẽ giúp giảm áp lực tiền lương và giữ lạm phát trong tầm kiểm soát. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động hiện tại của phụ nữ là 56,2%, tăng so với mức thấp nhất của đại dịch nhưng lại là mức tồi tệ nhất kể từ tháng 5 năm 1987.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ)