Vùng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh) sẽ là cửa ngõ ra biển của tỉnh Lạng Sơn và các tỉnh biên giới phía Bắc.
Đây là hướng quy hoạch của tỉnh Quảng Ninh trong xây dựng Đồ án điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng huyện Tiên Yên đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050. Phạm vi lập quy hoạch là toàn bộ địa giới hành chính huyện Tiên Yên gồm thị trấn Tiên Yên và 10 xã, với diện tích khoảng 651 km2.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ninh nhận định, Tiên Yên là vùng có điều kiện thuận lợi về giao thông kết nối cả về đường bộ, đường hàng không, cửa khẩu với các địa phương trong tỉnh, đặc biệt khi tuyến cao tốc Vân Đồn – Móng Cái được đưa vào khai thác, tới đây Quốc lộ 4B được đầu tư nâng cấp, cải tạo, Tiên Yên sẽ trở thành trung tâm kết nối vùng của cả vùng Đông Bắc.
Theo Đồ án điều chỉnh quy hoạch, huyện Tiên Yên sẽ đầu mối giao thông của vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh và vùng biên giới Việt-Trung; là vùng phát triển công nghiệp, logistics, chế biến nông lâm sản, phụ trợ cho Khu kinh tế Móng Cái, Vân Đồn và các khu vực miền núi phía Bắc. Trong Đồ án cũng đã đưa ra các dự báo phát triển về quy mô dân số, quy mô đất đai, tỷ lệ đô thị hóa; định hướng phát triển không gian vùng; định hướng phát triển hạ tầng kinh tế xã hội – hạ tầng kỹ thuật.
Trên địa bàn huyện có nhiều tuyến quốc lộ đi qua. Quốc lộ 18 nối liền với Hạ Long và Móng Cái. Quốc lộ 18C từ thị trấn Tiên Yên đi cửa khẩu Hoành Mô. Quốc lộ 4 chạy từ Mũi Chùa qua Tiên Yên một đoạn dài khoảng 10Km, nối Tiên Yên với các tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, là tuyến đường chạy song song với biên giới Việt Trung. Ngoài ra, giao thông thuỷ cũng khá thuận lợi với các bến cảng sâu và kín như cảng Mũi Chùa, Thác Cối, Bến Châu cùng với quân cảng Vạn Hoa ở phía ngoài cửa biển Tiên Yên. Ngoài ra còn có dự án đường cao tốc Vân Đồn – Móng Cái đi qua.
Tiên Yên là một huyện nằm ở phía Bắc tỉnh Quảng Ninh, cách các thành phố Hạ Long và Móng Cái đều trên 90 km, cách thủ đô Hà Nội 255 km, có vị trí địa lý: Phía đông giáp huyện Đầm Hà; phía tây giáp huyện Ba Chẽ và giáp huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn; phia nam giáp thành phố Cẩm Phả (qua sông Ba Chẽ) và huyện Vân Đồn (qua sông Voi Lớn); phía Bắc giáp huyện Bình Liêu.
Là vùng miền núi kết hợp với đồng bằng ven biển và đất ngập nước với cảnh quan thiên nhiên đặc thù, đa dạng sinh học, phát triển dịch vụ du lịch sinh thái nghỉ dưỡng gắn với bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc…
Với tiềm năng, lợi thế về giao thông, cảnh quan, cơ hội phát triển như vậy, Tiên Yên phải đặt trong mối tương quan phát triển của khu vực và tỉnh để tính lại mục tiêu phát triển, định hướng phát triển, phân lại các vùng dựa trên cơ sở phân tích hiện trạng và tính toán kỹ hướng phát triển chi tiết, cụ thể cho từng vùng.
Cụ thể như vùng đồi núi phải tập trung khai thác tài nguyên rừng, phát triển làm giàu từ rừng, kết nối với huyện biên giới Bình Liêu để phát triển kinh tế nông nghiệp, giữ nguồn sinh thủy.
Cùng đó, vùng trung tâm tập trung phát triển đô thị và phát huy, bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc; vùng ven biển sẽ là động lực phát triển mới của Tiên Yên, phát triển sản phẩm dịch vụ du lịch, vùng nông nghiệp sinh thái hữu cơ, giữ vùng nuôi thủy sản rộng lớn, quỹ rừng ngập mặn phong phú đa dạng.
Tiên Yến phấn đấu lên đô thị loại III vào năm 2030. Theo đó, để đạt được mục tiêu trở thành đô thị loại III, huyện Tiên Yên đã không ngừng nỗ lực trong thời gian qua. Cụ thể, huyện đã chú trọng xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ với một số công trình động lực, trọng điểm; phát triển đô thị theo hướng đô thị xanh, văn minh; nâng cấp 6 đơn vị hành chính cơ bản đạt tiêu chí phường; làm tiền đề quan trọng tiến tới tái lập thị xã Tiên Yên có chức năng tổng hợp – liên kết vùng; mở rộng phát triển cho KKT Vân Đồn và khu vực Đông Bắc.
Đồng thời, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, gia tăng dân số cơ học cho toàn đô thị, phấn đấu đến năm 2030, huyện có trên 73.800 người.
Đầu tư, hoàn thiện các chợ đối với thị trấn và 5 xã, kêu gọi đầu tư các trung tâm thương mại, siêu thị… theo quy hoạch nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân. Khai thác tiềm năng du lịch các di tích lịch sử văn hoá. Quảng bá các sản vật và món ăn hấp dẫn của địa phương.
Kêu gọi đầu tư, thu hút vốn đầu tư đối với các khu công nghiệp, điểm công nghiệp. Phát triển khu công nghiệp Tiên Yên tại phía Đông xã Tiên Lãng, ưu tiên phát triển công nghiệp sạch với các loại hình như sản xuất hàng tiêu dùng, diện tử, chế biến nông, lâm sản thực phẩm. Phát triển các khu tiểu thủ công nghiệp, các điểm sản xuất địa phương tại các xã Yên Than, Hải Lạng, Đông Hải , Đông Ngũ.
Kêu gọi đầu tư phát triển các khu đô thị kết hợp dịch vụ dọc theo các trục: Đường QL18A từ đầu cầu Ba Chẽ thuộc xã Hải Lạng đến hết địa phận xã Đông Hải; đường QL18C từ khu vực Đồng Và – xã Yên Than đến trung tâm thị trấn Tiên Yên; đường QL4B từ khu vực Tài Tùng – xã Yên Than đến khu vực cảng Mũi Chùa – Tiên Lãng; từ trung tâm Tiên Lãng đến khu Hà Tràng Đông – xã Đông Hải.
Xây dựng hệ thống các trường học, trường đào tạo nghề, trường cao đẳng tại các khu đô thị mới. Nâng cấp trang thiết bị dùng cho học tập. Đầu tư phát triển các công trình giao thông quan trọng kết nối thị trấn Tiên Yên với các địa phương lân cận, phát triển các tuyến đường kết nối đô thị với nông thôn.
Nhờ những nỗ lực trên, huyện Tiên Yên đã đạt được những thành tựu và phát triển nhất định. Hầu hết hệ thống công trình cơ quan trụ sở cấp huyện đã khá hoàn chỉnh và đồng bộ về hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật. Nhiều dự án cải tạo, chỉnh trang, kết hợp các dự án phát triển đô thị trên địa bàn đã được triển khai.
Năm 2020, huyện Tiên Yên đã đạt tiêu chí đô thị loại IV và phấn đấu trở thành thị xã giai đoạn 2021-2030. Đến năm 2030, huyện Tiên Yên sẽ đạt tiêu chí đô thị loại III.
Chu Văn
