Theo Hiệp hội Ô tô Trung Quốc, trong tháng 7, đã có tổng cộng 878.400 xe thuần điện và xe hybrid được giao tới khách hàng tại thị trường Trung Quốc đại lục, tăng 36,9% so với cùng kỳ năm 2023. Xe điện đã chiếm 51,1% tổng số xe được bán ra tại thị trường Trung Quốc, nơi đóng góp tới hơn 60% doanh số bán xe điện toàn cầu.
Tuy nhiên, sự gia tăng nhanh chóng về doanh số chưa hẳn đã đi kèm với lợi nhuận. Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng, bất chấp việc số lượng xe được bán ra tăng mạnh, triển vọng lợi nhuận của các nhà sản xuất xe điện tại Trung Quốc vẫn khá ảm đạm. Lý do chính là bởi cuộc cạnh tranh về giá vẫn đang diễn ra hết sức khốc liệt.
Tính đến hiện tại, các báo cáo kinh doanh cho thấy, mới chỉ có hai công ty xe điện Trung Quốc là BYD và Li Auto đạt được kết quả kinh doanh có lãi. Khoảng 30 công ty khác hiện vẫn đang phải đối mặt với áp lực hạn chế thua lỗ, ngay cả khi dự báo doanh số tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới là rất khả quan. Ba nhà sản xuất xe điện đã công bố báo cáo tài chính quí 2 bao gồm Xpeng, Zeekr Intelligent Technology và Leapmotor đều rơi vào tình trạng thua lỗ, với mức lỗ tổng cộng là 42,9 tỉ nhân dân tệ (tương đương khoảng 6 tỉ đô la Mỹ). Trên thực tế, con số này đã giảm khoảng 20% so với mức thua lỗ 53,5 tỉ nhân dân tệ của cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, như vậy vẫn là chưa đủ để xoa dịu những lo ngại của giới đầu tư về việc cuộc cạnh tranh giảm giá xe điện, có thể làm tê liệt ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc.
Cuộc chiến giá cả vẫn sẽ khốc liệt
Ngay cả với những hãng xe có lãi như BYD hay Li Auto, tình hình cũng không phải là hoàn toàn thuận lợi. Các hãng xe này đều ghi nhận kết quả thấp hơn dự kiến, hoặc mức tăng trưởng chậm lại so với giai đoạn trước đó.
Báo cáo mới công bố của BYD cho thấy lợi nhuận ròng của hãng trong sáu tháng đầu năm đạt 13,6 tỉ nhân dân tệ (1,9 tỉ đô la Mỹ), tăng 24% so với cùng kỳ năm trước, nhưng kém hơn nhiều so với mức tăng gấp 3 lần đã đạt được trong nửa đầu năm 2023. Trước đó, hồi tháng 2, chính BYD – nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới, đã khai hỏa loạt đạn đầu tiên trong cuộc chiến giá cả tại Trung Quốc đại lục, khi giảm giá gần như tất cả các loại xe của mình từ 5-20 %.
Tương tự, Li Auto – nhà sản xuất xe điện lớn thứ ba thế giới, chỉ ghi nhận mức lợi nhuận ròng 1,1 tỉ nhân dân tệ trong quí 2, thấp hơn đáng kể so với mức dự báo 1,82 tỉ nhân dân tệ mà Bloomberg đưa ra. Kết quả này cũng giảm 52% so với cùng kỳ năm ngoái, cho thấy áp lực từ việc công ty hạ giá toàn bộ dòng xe điện của mình hồi tháng 4.
Một báo cáo của Goldman Sachs cho biết, ngay sau khi BYD châm ngòi cho cuộc chiến giảm giá, giá của 50 mẫu xe thuộc nhiều thương hiệu khác nhau tại Trung Quốc đã giảm trung bình 10%. Theo Deutsche Bank, hầu hết các công ty đều sẵn sàng giảm giá mạnh tay để đạt được mục tiêu về doanh số bán hàng.
Thực vậy, cuộc chiến hạ giá kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến ngành sản xuất xe điện Trung Quốc. Goldman Sachs ước tính rằng lợi nhuận của toàn bộ ngành công nghiệp này có thể rơi về mức âm trong năm nay nếu BYD tiếp tục cắt giảm giá bán xe thêm 7%, tức là giảm 10.300 nhân dân tệ so với mức giá hiện tại.
Áp lực tiếp tục đè nặng lên ngành xe điện Trung Quốc
Không chỉ gặp thách thức tại thị trường nội địa, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc, được cho là dẫn đầu về năng lực sản xuất và phát triển trên toàn thế giới, cũng đang đối mặt với nhiều khó khăn trong việc thúc đẩy doanh số bán hàng ở nước ngoài.
Hồi tháng 5, Mỹ đã công bố quyết định tăng gấp 4 lần thuế quan đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất, lên mức 100%. Hồi háng trước, các mức thuế bổ sung từ 17,4-37,6% cũng đã có hiệu lực tạm thời tại Liên minh châu Âu (EU). Mới đây nhất, hôm thứ Hai tuần trước, Canada đã trở thành quốc gia tiếp theo tăng thuế đối với xe điện nhập khẩu sản xuất tại Trung Quốc. Áp lực từ cả thị trường trong và ngoài nước, đang khiến giới chức Trung Quốc phải đẩy mạnh các biện pháp hỗ trợ ngành xe điện.
Hồi tháng 4, Bắc Kinh đã triển khai các ưu đãi để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của ngành công nghiệp ô tô trong nước, trong đó, người tiêu dùng khi thay thế xe sử dụng động cơ truyền thống bằng xe điện sẽ nhận được khoản trợ cấp 10.000 nhân dân tệ cho mỗi chiếc xe. Chỉ ba tháng sau đó, khoản trợ cấp này đã được tăng gấp đôi, lên 20.000 nhân dân tệ/chiếc. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, mức tăng doanh số dự kiến đạt được từ chương trình ưu đãi này sẽ là không đủ để hỗ trợ lợi nhuận của các nhà lắp ráp xe điện, vốn đang lún sâu vào cuộc chiến giảm giá.
Theo Kinh tế Sài Gòn Online (Nguồn: SCMP, Nikkei Asia, Financial Times)
