Từ 10 tháng qua, giá dầu đã tăng không ngừng. Đặc biệt, trong 10 ngày qua, giá dầu đã tăng 10,4%, đạt ngưỡng gần 75 USD/thùng ngày 19/4/2018, là mức cao nhất kể từ tháng 11/2014, và cao gần gấp 3 lần mức 27 USD/thùng hồi đầu năm 2016. Nguyên nhân chủ yếu là do sự mất cân đối giữa cung và cầu (cầu cao hơn cung). Dự báo nhu cầu về dầu có thể tăng lên 1,62 triệu/thùng/ngày trong năm 2018, đặc biệt do nhu cầu dầu của Trung Quốc. Chỉ riêng Quý I/2018, nhập khẩu dầu của Trung Quốc đã tăng 7%. Cũng do cầu cao hơn cung, lượng dầu dự trữ trong các kho giảm mạnh. Theo báo cáo của tổ chức các nước xuất khẩu dầu lửa OPEC, các kho dự trữ dầu tại các nước phát triển trong tháng 2/2018 đã giảm từ mức 17,4 tỷ thùng xuống còn 2,8 tỷ thùng. Ngoài ra, Mỹ cũng vừa thông báo lượng dự trữ dầu thô của họ đã giảm rất mạnh một cách bất ngờ.
Ngoài lý do kinh tế thế giới tăng trưởng mạnh, nguyên nhân lượng dự trữ dầu giảm còn vì quyết định của OPEC và các nước sản xuất dầu lửa, đặc biệt là Nga, hạn chế sản lượng dầu nhằm giữ giá. Tháng 6/2018 tới, OPEC và các đồng minh sẽ họp để quyết định có gia hạn thêm thời gian giảm sản lượng dầu hay không. Theo ngân hàng Commerzbank (Đức), «OPEC dường như muốn gia hạn thời gian giảm sản lượng dầu sang sau năm 2018, điều này có thể sẽ khiến thị trường dầu mất cân đối về cung lâu dài hơn nữa».
Những căng thẳng địa chính trị cũng là nguyên nhân làm giá dầu tăng. Đó là quan hệ căng căng thẳng giữa Iran và Ả-rập Xê-út, cuộc chiến tại Yemen và gần đây là cuộc tấn công của Mỹ và đồng minh vào Syria đặt ra mối lo ngại thường xuyên về thâm nhập vào thị trường dầu lửa ở Trung Đông. Quan hệ Mỹ-Nga cũng căng thẳng. Theo phân tích của ngân hàng JP Morgan (Mỹ), «đã có những thay đổi quan trọng trong chính quyền Trump muốn gia tăng trừng phạt các nước sản xuất dầu lửa lớn gồm Iran, Venezuela và Nga». Một yếu tố nữa khiến giá dầu tăng là Ả-rập Xê-út, thủ lĩnh của nhóm OPEC, muốn giá dầu tăng cao trở lại, ở mức 80 đến 100 USD/thùng. Điều này không chỉ lợi cho nước này có nguồn tài chính để thực hiện kế hoạch hạ tầng cơ sở tham vọng của mình, mà còn vì đây sẽ là cách tốt nhất để «gia tăng giá trị cổ phiếu» của tập đoàn dầu lửa Saudi Aramco của Ả-rập Xê-út nhằm tham gia thị trường chứng khoán. Theo Commerzbank, «Ả-rập Xê-út muốn siết chặt việc cung dầu thô trên quy mô quốc tế để có lợi cho mình». Về phần mình, Nga xích lại gần với Ả-rập Xê-út để kiểm soát chặt chẽ hơn việc sản xuất dầu. Hơn nữa, Nga cảm thấy đỡ khó khăn hơn nhờ đồng rúp giảm giá khi nhập khẩu dầu được thanh toán bằng đồng đô la.
Bất chấp tình hình nói trên, một số phân tích cho rằng sự tăng giá dầu lần này không lâu dài vì sản lượng dầu đá phiến tại Mỹ không ngừng tăng, có thể đạt mức kỷ lục 7 triệu thùng/ngày vào tháng 5/2018. JP Morgan dự kiến kịch bản giá dầu ở mức 69,50 USD/thùng trong năm 2018 và 64 USD/thùng trong năm 2019. Bloomberg dựa trên phân tích của khoảng 30 ngân hàng và các chuyên gia, thì dự báo giá dầu vào cuối năm 2018 sẽ ở mức 64,80 USD/thùng, giao động từ 52 đến 80 USD/thùng. Như vậy vẫn chưa đến lúc « sốt » giá dầu.
(ĐSQVN tại Pháp)
