Từ ngày 17-18/7/2020, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez sẽ có chuyến công du châu Âu trước Hội nghị thượng đỉnh EU vào thứ Sáu và thứ Bảy này tại Brussels, cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa các nguyên thủ quốc gia và chính phủ EU kể từ tháng 02/2020. Trên đường đến Stockholm, Thủ tướng Tây Ban Nha đã gặp Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte, một trong bộ tứ “hà tiện” (frugal four). Bộ tứ (Hà Lan, Thụy Điển, Đan Mạch và Áo) rất kiên quyết về cách thức và điều kiện phân bổ 750 tỷ Euro trong quỹ hỗ trợ khủng hoảng corona, đồng thời yêu cầu cắt giảm số tiền trong dự thảo ngân sách dài hạn gần 1.100 tỷ Euro. Quan điểm của bộ tứ đối với Quỹ phục hồi đặc biệt (Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel hiện tại đề xuất 500 tỷ Euro sẽ được chi cho các khoản tài trợ cho các quốc gia thành viên, 250 tỉ Euro sẽ được cung cấp dưới dạng tín dụng) là toàn bộ khoản tiền được phân phối dưới dạng tín dụng và có trả nợ, trong khi Tây Ban Nha, Ý và một số quốc gia khác ở Nam Âu tin rằng họ không thể vay thêm tiền.
Tại cuộc họp báo chung sau làm việc, Thủ tướng Thụy Điển Stefan Löfven và người đồng cấp Tây Ban Nha, Thủ tướng Pedro Sánchez đánh giá, khó để các nước EU đồng thuận về đề xuất ngân sách dài hạn và hỗ trợ khủng hoảng corona tại hội nghị thượng đỉnh tuần này.
Thủ tướng Löfven cho biết, chúng ta cần một quỹ phục hồi kinh tế, nhưng nó phải dưới hình thức cho vay chứ không phải là một khoản viện trợ. Đó là EU sẽ vay tiền. Thụy Điển và các nước bạn cảnh báo rằng, nó có thể có tác động lớn đến phí thành viên của chính họ trong tương lai, nếu lãi suất tăng và một số quốc gia thành viên không thể tham gia và thanh toán. Các khoản vay sẽ chỉ bắt đầu phải thanh toán hết kể từ năm 2028 và trong 30 năm. Bên cạnh đó, quy mô của ngân sách dài hạn cũng phải được giảm đi trong các cuộc đàm phán tại hội nghị thượng đỉnh.
Pedro Sánchez đánh giá, phía trước là những cuộc đàm phán rất khó khăn và phức tạp tại hội nghị thượng đỉnh. Mặc dù Thụy Điển và Tây Ban Nha có quan điểm khác nhau về một số vấn đề, hai nước đồng ý rằng, giải pháp này phải là một vấn đề chung của châu Âu. Chúng ta vẫn có một số quan điểm khác nhau giữa các quốc gia thành viên; nhu cầu về đạt được các giải pháp chung là đặc biệt lớn để tạo điều kiện cho cải cách khí hậu và chuyển đổi số của xã hội.
Trả lời câu hỏi về khả năng đạt được thỏa thuận về cả 2 đề xuất này, Thủ tướng Löfven cho biết, chúng tôi phải làm việc về các vấn đề đó. Đối với câu hỏi để phủ quyết cả hai đề xuất về ngân sách dài hạn và quỹ hỗ trợ corona có quá khó đối với Thụy Điển không, Löfven trả lời: bạn không bước vào đàm phán chỉ để nói không; đó là còn lắng nghe người khác và cố gắng tìm giải pháp mà mọi người có thể cùng chấp nhận. Khi được một nhà báo Tây Ban Nha hỏi, Löfven cho biết đối với tất cả các nước, vẫn có giới hạn đối với những gì có thể đồng thuận, nhưng tầm quan trọng của đồng thuận đã không tăng trong thời gian dài, tuy nhiên, chúng ta cũng phải cởi mở về những gì có thể là rất khó khăn.
Pedro Sánchez cũng đang nỗ lực để đạt được thỏa thuận. Đó là một tín hiệu quan trọng đối với người dân và thị trường tài chính.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Thuỵ Điển)
