Ngày 30/7, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ làm việc với UBND TP. Đà Nẵng về tình hình sử dụng vốn ODA, kinh nghiệm sử dụng nguồn vốn ODA hiệu quả, bài học nhân rộng, áp dụng; công tác đối ngoại và công tác chuẩn bị Tuần lễ cấp cao Hội nghị cấp cao APEC 2017.
Kinh nghiệm sử dụng ODA của Đà Nẵng cần được nhân rộng
Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng đánh giá cao kinh nghiệm sử dụng ODA của Đà Nẵng. Ông cho rằng, TP. Đà Nẵng chỉ đứng sau Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh về thu hút vốn ODA. TP. Đà Nẵng có kinh nghiệm rất tốt là đã thành lập được Hội đồng điều hành dự án, quản lý vốn có hiệu quả. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đề nghị, từ kinh nghiệm của mình, Đà Nẵng tiếp tục nghiên cứu, đóng góp ý kiến cho Chính phủ để có cơ chế sử dụng nguồn vốn ODA trong thời gian tới tốt hơn.
Theo Phó Thủ tướng, Chính phủ đang xem xét xây dựng một cơ chế quản lý và sử dụng hiệu quả hơn nguồn vốn ODA, trong đó yêu cầu về trách nhiệm của các địa phương, hiệu quả và khả năng trả nợ được đặt lên hàng đầu.
Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh nguồn vốn ODA với lãi suất thấp sẽ kết thúc vào năm 2017 và hiện Chính phủ đang hết sức tích cực vận động tiếp cận nguồn vốn ưu đãi trong khi quyết định còn phụ thuộc vào các nhà tài trợ.
Các dự án sử dụng vốn vay phải bảo đảm yêu cầu kép là hiệu quả và khả năng trả nợ trong bối cảnh vốn vay ODA đã chiếm 26% tổng nợ công, 15% GDP và nguồn vốn này ngày càng khan hiếm sau khi Việt Nam trở thành nước có thu nhập trung bình.
Phó Thủ tướng đánh giá Đà Nẵng là một trong những địa phương thu hút nhiều dự án ODA. Quan trọng hơn, các dự án được đánh giá về cơ bản “đúng tiến độ, bảo đảm được mục tiêu và hiệu quả đề ra”, đóng góp hiệu quả cho phát triển kinh tế-xã hội của Thành phố.
Đà Nẵng cũng là địa phương có tốc độ giải ngân ODA cao, đạt trên 30% so với mức trung bình cả nước là 18-20%, một phần do khả năng đáp ứng được vốn đối ứng tốt và kinh nghiệm từ việc thành lập Hội đồng dự án. Đại diện Văn phòng Chính phủ cho biết cán bộ của Đà Nẵng đã từng được mời sang Washington (Hoa Kỳ) để chia sẻ kinh nghiệm về sử dụng nguồn vốn ODA.
Báo cáo tại buổi làm việc của TP. Đà Nẵng cho biết trong giai đoạn 2011-2015, thành phố triển khai 13 dự án với tổng vốn đầu tư trên 700 triệu USD, tập trung vào một số dự án có quy mô lớn, góp phần quan trọng vào việc đầu tư, nâng cấp, thay đổi bộ mặt đô thị và hạ tầng thành phố.
Các dự án ODA còn góp phần cải thiện hệ thống, mạng lưới cấp nước; cải thiện điều kiện y tế (chẩn đoán và điều trị ung thư), nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, đưa Đà Nẵng dẫn đầu cả nước về chỉ số ứng dụng công nghệ thông tin.
Bộ Ngoại giao sẽ tích cực hỗ trợ Đà Nẵng
Báo cáo với Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng cho biết: Về xúc tiến đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), trong 6 tháng đầu năm 2016, Đà Nẵng cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 30 dự án với tổng vốn đăng ký là hơn 10 triệu USD. Lũy kế đến nay, trên địa bàn Đà Nẵng có 409 dự án được đăng ký với tổng vốn đầu tư là 3,673 tỷ USD.
Về xúc tiến và triển khai viện trợ phát triển chính thức (ODA), trong 6 tháng đầu năm 2016, Đà Nẵng có 6 dự án sử dụng vốn ODA do thành phố quản lý đang được triển khai với tổng vốn đầu tư trên 400 triệu USD, trong đó vốn ODA là 314 triệu USD (chiếm 78,5%), vốn đối ứng đạt 86 triệu USD (chiếm 21,5%). Thành phố đang xúc tiến nguồn ODA cho 1 số dự án quan trọng, như: dự án xây dựng Nhà máy nước Hoà Liên, dự án di dời ga đường sắt và tái phát triển đô thị, dự án Cải thiện môi trường nước, dự án xây dựng cảng Liên Chiểu, dự án xây dựng Hành lang kinh tế Đông Tây 2 và dự án cung cấp trang thiết bị cho Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng.
Về hoạt động xuất nhập khẩu, 6 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu hàng hoá ước đạt 663 triệu USD (đạt 44,3% kế hoạch, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm trước); kim ngạch nhập khẩu ước đạt 623 triệu USD (đạt 47,7% kế hoạch, tăng 11,3% so với cùng kỳ năm trước).
Về hoạt động thu hút du khách quốc tế, luỹ kế 6 tháng đầu năm, tổng lượt khách tham quan, du lịch đến Đà Nẵng ước đạt 2.475 ngàn lượt, đạt 48,2% kế hoạch, tăng 11,1% so với cùng kỳ năm trước. Tổng thu nhập xã hội từ du lịch ước đạt 7.177 tỷ đồng, đạt 48,1% kế hoạch, tăng 15,5%. Đến nay, có 21 đường bay trực tiếp đến Đà Nẵng đang hoạt động; mở đường bay mới Siemriep – Đà Nẵng và dự kiến mở đường bay Osaka – Đà Nẵng vào tháng 8-2016.
Giai đoạn 2011-2015, TP Đà Nẵng triển đã khai 13 dự án ODA với tổng nguồn vốn hơn 700 triệu USD (trong đó vốn ODA là 540 triệu USD, vốn đối ứng là 160 triệu USD), đầu tư vào các lĩnh vực cơ sở hạ tầng, giao thông, cấp nước sinh hoạt, góp phần quan trọng vào việc đầu tư, nâng cấp, thay đổi bộ mặt đô thị và hạ tầng của thành phố. Tuy nhiên, hiện nay nguồn vốn đối ứng 50% trong nguồn thu ngân sách của thành phố còn eo hẹp nên khó đáp ứng được yêu cầu của các dự án.
Dù đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ vẫn còn nhiều trăn trở trước thực trạng Đà Nẵng, mặc dù luôn dẫn đầu cả nước về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, song tình hình thu hút đầu tư nước ngoài chưa được như mong muốn.
Lãnh đạo Đà Nẵng kiến nghị các Bộ, ngành Trung ương tăng cường hỗ trợ khắc phục thực trạng này, kết nối trực tiếp với các nhà đầu tư tiềm năng, kêu gọi các tập đoàn lớn đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên như cơ khí chính xác, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin tại khu công nghệ cao của Đà Nẵng.
Cho ý kiến về vấn đề này, Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Ngoại giao tích cực hỗ trợ Đà Nẵng trong việc quảng bá thu hút đầu tư du lịch và thu hút đầu tư thương mại nhưng thành phố phải chủ động kiến nghị những nội dung hợp tác cụ thể.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung gợi ý kinh nghiệm khi làm việc với các đối tác nước ngoài như Nhật Bản, cần có cán bộ thạo tiếng Nhật, các tài liệu xúc tiến đầu tư cần ngắn gọn và dịch sang ngôn ngữ bản địa.
Đà Nẵng cần tận dụng cơ hội từ tuần lễ cấp cao APEC 2017
Về công tác chuẩn bị Tuần lễ cấp cao APEC 2017, Chính phủ chọn Đà Nẵng để đăng cai sự kiện này với mong muốn tạo cơ hội cho thành phố phát triển cơ sở hạ tầng, quảng bá hình ảnh thành phố, thu hút đầu tư, du lịch… Do đó Phó Thủ tướng đề nghị Đà Nẵng triển khai công tác chuẩn bị chu đáo để Tuần lễ cấp cao APEC 2017 diễn ra thành công, an toàn. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho rằng, APEC 2017 là cơ hội lớn, cho việc thu hút đầu tư, thúc đẩy về thương mại, du lịch… Vì vậy, đề nghị Đà Nẵng tận dụng cơ hội này có kế hoạch để quảng bá, thúc đẩy phát triển kinh tế.
Về tiến độ chuẩn bị cho Tuần lễ cấp cao APEC 2017, lãnh đạo TP. Đà Nẵng cho biết, thành phố đã sử dụng hiệu quả 400 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương cấp để triển khai 3 dự án lớn. Công tác chuẩn bị từ tiếp đón, bố trí địa điểm tổ chức hội nghị, nơi ăn ở đi lại và bảo vệ hội nghị đang triển khai đúng tiến độ.
Phó Thủ tướng cho rằng việc Đà Nẵng được chọn tổ chức Tuần lễ cấp cao APEC là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nên thành phố cần có ngay một kế hoạch tổng thể để tận dụng cơ hội quảng bá tiềm năng, lợi thế, thúc đẩy giao lưu thương mại và đầu tư…
Trong khuôn khổ Tuần lễ cấp cao, sẽ có sự hiện diện của nguyên thủ các nước, hàng trăm doanh nghiệp lớn trên thế giới và giới báo chí. Vì vậy, Đà Nẵng cần chuẩn bị ngay từ bây giờ, từ những việc hết sức cụ thể như sản phẩm đặc thù của địa phương, tặng phẩm hay vật kỷ niệm, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Cũng trong buổi làm việc, Phó Thủ tướng đã cho ý kiến về một số kiến nghị, đề xuất của TP. Đà Nẵng, trong đó có các dự án lớn về cải thiện nguồn nước, xây dựng cảng biển Liên Chiểu…
Đối với Dự án cải thiện môi trường nước do cơ quan JICA của Nhật Bản đề xuất, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư đẩy nhanh tiến độ cho ý kiến dự án này theo quy định của Nghị định 16 đồng thời yêu cầu Đà Nẵng có báo cáo đánh giá tiền khả thi kỹ lưỡng để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư.
Về dự án phát triển công nghệ thông tin giai đoạn 2, được Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hàn Quốc quan tâm, Phó Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét đề nghị của UBND Thành phố để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét, bổ sung dự án trên vào Danh mục vay vốn ODA giai đoạn 2017-2020 đối với Dự án hành lang kinh tế Đông-Tây 2.
Với Dự án xây dựng cảng Liên Chiểu theo hình thức PPP, với tổng vốn đầu tư dự kiến 7913 tỷ, Phó Thủ tướng đề nghị UBND TP. Đà Nẵng và Bộ Giao thông vận tải làm rõ nguồn vốn và khả năng thu hồi vốn.
Chu Văn