Ngày 12/12, tại Trụ sở Bộ Ngoại giao, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn tiếp ông Christopher Cutajar, Quốc vụ khanh thường trực Bộ Ngoại giao và Du lịch Cộng hoà Malta thăm và làm việc tại Việt Nam.
Tại buổi tiếp, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn hoan nghênh chuyến thăm và làm việc của Quốc vụ khanh thường trực Christopher Cutajar đúng vào dịp hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (14/01/1974-14/01/2024), góp phần tạo động lực phát triển mới cho quan hệ Việt Nam – Malta trong thời gian tới.
Quốc vụ khanh thường trực Christopher Cutajar bày tỏ vui mừng đến thăm Việt Nam; cho rằng đây là dịp để Việt Nam và Malta nhìn lại chặng đường phát triển của mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa hai nước trong năm thập kỷ qua và cùng nhau đề ra những phương hướng tạo động lực thúc đẩy hợp tác Việt Nam-Malta trong những thập kỷ tới.
Nhằm nâng cao hiệu quả hợp tác song phương Việt Nam-Malta, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đề nghị hai bên tăng cường trao đổi đoàn các cấp, thảo luận nhằm tìm kiếm điểm đồng, xác định trọng tâm hợp tác; tích cực phối hợp tại các diễn đàn quốc tế và khu vực nhất là tại Liên hợp quốc; phát huy vai trò cầu nối của Bộ Ngoại giao hai nước trong việc kết nối hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Malta cũng như giữa các bộ, ngành hai nước.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn hoan nghênh việc hai bên ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Học viện Ngoại giao Việt Nam và Học viện Nghiên cứu Ngoại giao Địa Trung Hải nhân dịp này, mở ra khuôn khổ hợp tác giáo dục giữa Việt Nam và Malta; đề nghị hai bên thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, thông qua việc tổ chức các hội thảo nghiên cứu, trao đổi sinh viên, kết nối các trường đại học, viện nghiên cứu trong các ngành học thế mạnh của Malta như hàng hải, du lịch, dịch vụ nhà hàng, khách sạn…
Quốc vụ khanh thường trực Christopher Cutajar chia sẻ với các đánh giá của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn về tình hình hợp tác Việt Nam-Malta và các biện pháp tăng cường hợp tác nhiều mặt giữa hai nước, đặc biệt trong các lĩnh vực chính trị – ngoại giao, kinh tế, giáo dục – đào tạo.
Bày tỏ vui mừng trước sự phát triển của mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa Việt Nam và Malta trong suốt năm thập kỷ qua kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, Quốc vụ khanh Christopher Cutajar khẳng định, Malta mong muốn tiếp tục tăng cường hơn nữa quan hệ hai nước.
Bên cạnh hợp tác song phương, Quốc vụ khanh Christopher Cutajar mong muốn hai nước phối hợp chặt chẽ, tích cực tại các khuôn khổ hợp tác đa phương, diễn đàn khu vực và quốc tế. Ngoài ra, Quốc vụ khanh Christopher Cutajar cũng đã ghi nhận đề nghị của Việt Nam về việc thúc đẩy các nước EU còn lại sớm phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA), ủng hộ Ủy ban châu Âu sớm gỡ bỏ thẻ vàng IUU đối với thủy sản Việt Nam.
Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Việt Nam, Quốc vụ khanh thường trực Bộ Ngoại giao và Du lịch Cộng hoà Malta Christopher Cutajar sẽ thăm và làm việc tại TP. Hồ Chí Minh, dự Lễ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Malta, khai trương Triển lãm “Trải nghiệm Malta” và khai trương Văn phòng lãnh sự danh dự mới của Malta tại TP. Hồ Chí Minh.
Theo thông tin từ Đại sứ Việt Nam tại Italy kiêm nhiệm Malta Dương Hải Hưng, kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao (tháng 1/1974), mối quan hệ Việt Nam – Malta đã có những bước phát triển tích cực. Hai nước đã ký kết nhiều văn bản hợp tác quan trọng, tạo khung pháp lý cho việc tăng cường hợp tác song phương như Hiệp định miễn thị thực cho người mang hộ chiếu ngoại giao; Hiệp định tránh đánh thuế hai lần và ngăn ngừa việc trốn thuế; Bản Ghi nhớ về áp dụng thủ tục hành chính trong lĩnh vực con nuôi quốc tế với Bộ Tư pháp Việt Nam.
Việt Nam và Malta có nhiều tiềm năng hợp tác trên cơ sở một số yếu tố thuận lợi. Thứ nhất, hai nước có mối quan hệ hữu nghị truyền thống. Malta là một trong những nước Tây Âu sớm công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam (14/1/1974) trong lúc nhân dân Việt Nam vẫn đang tiến hành công cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước. Từ đó đến nay, mối quan hệ song phương đều được lãnh đạo và nhân dân hai nước quan tâm, vun đắp, củng cố và phát triển.
Thứ hai, Việt Nam và Malta đều ổn định về chính trị, kinh tế phát triển năng động và đang phục hồi mạnh sau giai đoạn đại dịch COVID-19 với nhiều tiềm năng phát triển tốt. Các cơ quan như Ủy ban châu Âu và Fitch Ratings đều đánh giá khả quan về kinh tế của Malta trong năm 2023 và triển vọng các năm tới đây. Malta có vị trí chiến lược quan trọng, là điểm trung chuyển hàng hóa, hệ thống thanh toán quốc tế an toàn giữa châu Âu và châu Phi. Malta có nhiều thế mạnh trong các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, hàng hải quốc tế mà Việt Nam có thể trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác. Trong khi đó, chính giới cũng như giới doanh nghiệp Malta đều đánh giá cao các thành tựu phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam, đặc biệt là quan tâm tới thị trường lớn cũng như vị thế địa kinh tế của Việt Nam.
Thứ ba, cả hai nước đều chia sẻ nhiều điểm tương đồng về điều kiện và định hướng phát triển. Việt Nam và Malta đều là các “quốc gia biển”, là thành viên của các tổ chức khu vực có mức độ liên kết cao là ASEAN và EU. Hai nước đều coi trọng thúc đẩy hội nhập quốc tế, kết nối và thương mại quốc tế. Đồng thời, với tính bổ sung trong cơ cấu kinh tế, Việt Nam và Malta có tiềm năng thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực hai bên có thế mạnh và nhu cầu như công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo, các ngành dịch vụ ngân hàng, tài chính, giáo dục, du lịch, sửa chữa tàu/máy bay, dịch vụ quản lý hàng hải và hàng không, y tế, hậu cần… Ngoài ra, hợp tác lao động cũng là lĩnh vực có nhiều tiềm năng trong bối cảnh khoảng 25% số lao động tại Malta là người nước ngoài; số lượng lao động nước ngoài tăng từ 9.500 người năm 2009 lên gần 78.000 người vào cuối năm 2021.
Thứ tư, hiện đang có nhiều điều kiện thuận lợi hơn để thúc đẩy hợp tác hiệu quả giữa hai nước khi các khuôn khổ hợp tác đã và đang được hoàn tất như Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA), Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam – EU (EVIPA), Thỏa thuận Vận tải Hàng không ASEAN – EU (AE CATA)…
Chu Văn