Tại Đại hội Hiệp hội Dừa Việt Nam lần thứ II, nhiệm kỳ 2023 – 2028 vừa tổ chức tại Tp. Hồ Chí Minh (ngày 28/10) mục tiêu đưa ngành dừa trở thành ngành sản xuất, xuất khẩu mũi nhọn, đạt doanh thu tỷ USD đã được Hiệp hội Dừa Việt Nam đề ra. Dự kiến, kim ngạch xuất khẩu dừa sẽ cán mốc 1 tỷ USD ngay trong năm 2024.
Dừa là loại cây trồng truyền thống, có mặt trên khắp mọi miền đất nước. Với tổng diện tích 200.000 ha, cây dừa đang là nguồn thu nhập cho gần 390.000 hộ nông dân. Tuy nhiên, khi Hiệp hội Dừa Việt Nam được thành lập (2009) ngành dừa vẫn còn non yếu với công nghệ chế biến thô sơ, nhỏ lẻ và giá trị của dừa chưa được khai thác triệt để nên các bộ ngành gần như chưa biết đến giá trị kinh tế của dừa, kim ngạch xuất khẩu chỉ mới trên 100.000 USD.
Đến năm 2021, Thủ tướng chính phủ giao cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chính thức đưa cây dừa vào danh sách cây công nghiệp chủ lực để lập đề án phát triển.
Năm 2022, Hiệp hội dừa Việt Nam có 112 hội viên, gồm 46 doanh nghiệp, 2 tổ chức, và người dân trồng dừa. Kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm từ dừa và sản phẩm liên quan đến dừa (bánh kẹo có chất béo từ dừa, mỹ phẩm có thành phần dầu dừa và thủ công mỹ nghệ, gỗ có thành phần nguyên liệu từ dừa) là 940 triệu USD.
Trong những tháng đầu năm 2023, tình hình kinh tế khó khăn nên ngành dừa sụt giảm nghiêm trọng, tuy nhiên, từ quý II/2023 ngành dừa đón nhận nhiều tin vui khi trái dừa được xuất chính ngạch vào thị trường Hoa Kỳ và một số nước châu Âu. Việc Trung Quốc đang xem xét nhập khẩu chính ngạch trái dừa tươi Việt Nam cũng mở ra cơ hội lớn cho việc đẩy mạnh xuất khẩu dừa trong thời gian tới.
Cả nước hiện có 90 doanh nghiệp ngành dừa và liên quan đến dừa; trong đó, có 42 doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm từ dừa. Những năm gần đây, đã có một số doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư công nghệ vào sản xuất, vùng trồng nguyên liệu hữu cơ. Ngoài thủ phủ dừa Bến Tre, hiện nay các tỉnh Long An, Tây Ninh, Khánh Hòa, Bình Thuận, Bình Định đã xuất hiện trang trại chuyên canh dừa hàng trăm ha.
Trong nhiệm kỳ I kéo dài 13 năm (2010 – 2023), từ một hiệp hội nhỏ bé, Hiệp hội dừa Việt Nam đã đóng góp vào quá trình xây dựng thương hiệu quốc gia ngành thực phẩm để ngành dừa Việt Nam, hiện diện nhiều hơn trên thị trường thế giới, tạo đà phát triển cho nhiều nhóm ngành khai thác khác từ dừa. Hiệp hội đã tham mưu kịp thời cho các bộ, ngành liên quan về các chính sách, định hướng ngành dừa Việt Nam và liên kết với các ngành liên quan đến dừa như ngành thực phẩm, ngành thủ công mỹ nghệ, ngành trồng trọt, công nghệ sau thu hoạch… nhằm nâng cao giá trị cây dừa, tăng sức cạnh tranh của các sản phẩm ngành dừa. Hiệp hội cũng đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp trong việc nâng cao năng lực khai thác, sản xuất các sản phẩm từ dừa và liên quan đến dừa, khẳng định thương hiệu, uy tín sản phẩm dừa trên thị trường trong và ngoài nước, từ đó tăng kim ngạch xuất khẩu cho ngành dừa Việt nam.
Vừa tái đắc cử Chủ tịch Hiệp hội Dừa Việt Nam, nhiệm kỳ II (2023 – 2028), bà Nguyễn Thị Kim Thanh cho biết, mục tiêu lớn nhất của Hiệp hội Dừa Việt Nam là đưa ngành dừa trở thành ngành sản xuất, xuất khẩu mũi nhọn; khai thác tối đa hiệu quả nâng cao giá trị kinh tế cho các sản phẩm từ cây dừa. Theo đó, Hiệp hội sẽ tiếp tục kế hoạch xây dựng vùng nguyên liệu dừa đạt chuẩn, tiến đến hình thành bản đồ dừa trên cả nước làm dữ liệu cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp tham khảo, hỗ trợ ngành dừa phát triển.
Đặc biệt, Hiệp hội sẽ đồng hành cùng nông dân trồng dừa trong canh tác, thu hoạch, chế biến nhằm góp phần bình ổn giá dừa. Cùng đó, hỗ trợ doanh nghiệp ngành dừa nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển thị trường và khẳng định thương hiệu sản phẩm trên thị trường trong và ngoài nước.
Bà Nguyễn Thị Kim Thanh, trong 10 tháng qua, ngành dừa Việt Nam đã có sự phát triển và chuẩn bị cho các thị trường mới. Các doanh nghiệp đã chuẩn bị lượng dừa tươi xuất khẩu sang Mỹ, bên cạnh đó, tất cả các sản phẩm chế biến từ dừa có nhiều thị trường lớn. Tuy bị ảnh hưởng bởi xung đột trên thế giới, nhưng sản phẩm từ dừa vẫn tiếp tục phát triển ở Mỹ và một số nước khác.
“Cách đây 10 năm, ngành dừa đã nắm bắt xu thế tiêu dùng của thế giới sẽ hướng về hữu cơ, tiêu dùng sạch. Muốn phát triển ngành dừa bền vững, phải xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, vì vậy, Hiệp hội Dừa Việt Nam đã trình Chính phủ chiến lược phát triển ngành dừa”, bà Thanh cho biết.
Mục tiêu lớn nhất của Hiệp hội Dừa Việt Nam là đưa ngành dừa trở thành ngành sản xuất, xuất khẩu mũi nhọn; khai thác tối đa hiệu quả, nâng cao giá trị kinh tế cho các sản phẩm từ cây dừa.
Chu Văn
