Ngành công nghiệp bông của Úc đang chuẩn bị một đòn “tàn khốc” chống trả lại Trung Quốc trong bối cảnh các nhà máy ở Trung Quốc được yêu cầu ngừng mua bông của Úc và áp mức thuế nhập khẩu cao tới 40%.
Theo các quy tắc thương mại hiện hành của Trung Quốc, Chính phủ Trung Quốc quyết định mỗi nhà máy có thể nhập khẩu bao nhiêu bông thông qua hệ thống hạn ngạch. Tuy nhiên, phía Úc cho biết các nhà máy kéo sợi Trung Quốc dường như đang được cảnh báo không sử dụng sản phẩm của Úc, hoặc có nguy cơ bị cắt giảm hạn ngạch. Nếu không có sự cho phép của chính phủ, các nhà máy này có thể bị buộc phải trả thêm 40% để mua bông của Úc.
Bộ trưởng Thương mại Úc Simon Birmingham cho biết hiện có nhiều lo ngại về việc Trung Quốc có thể áp đặt những thay đổi đối với thương mại và đang tìm kiếm thêm thông tin từ đối tác thương mại lớn nhất của Australia. Ông nói: “Trung Quốc nên ngăn chặn mọi hành động phân biệt đối xử chống lại các nhà sản xuất bông của Úc. Việc cản trở khả năng cạnh tranh của các nhà sản xuất trên một sân chơi bình đẳng có thể dẫn đến vi phạm các cam kết quốc tế của Trung Quốc, điều mà Úc rất coi trọng.”
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Liên bang David Littleproud cho biết Chính phủ chưa nhận được bất kỳ thông tin chính thức nào về những thay đổi đối với hoạt động buôn bán bông với Trung Quốc và thừa nhận chính phủ của ông đang gặp khó khăn trong việc nhận được câu trả lời từ Bắc Kinh.
Ngày 16/10/2020, Cotton Australia và Hiệp hội Xuất khẩu Bông cho biết ngành công nghiệp đang “cố gắng tìm hiểu những chính sách thay đổi của Trung Quốc đối với các điều kiện xuất khẩu”. Họ cho rằng Ủy ban Cải cách Phát triển Quốc gia Trung Quốc gần đây đã không khuyến khích các nhà máy kéo sợi của Trung Quốc sử dụng bông của Úc.
Sự thiếu minh bạch thông tin về chính sách của Trung Quốc khiến ngành bông Úc lo lắng và suy diễn nhiều cách hiểu khác nhau. Phía Úc cho rằng ngành bông đang bị ảnh hưởng bởi căng thẳng thương mại giữa hai nước đối với các mặt hàng khác. Đầu năm nay, Trung Quốc đã áp dụng mức thuế khổng lồ đối với lúa mạch của Úc và đình chỉ nhập khẩu thịt bò từ một số lò mổ của Úc. Trung Quốc cũng đã mở một cuộc điều tra về các cáo buộc bán phá giá của ngành công nghiệp rượu vang Úc.
Phía Úc cho biết họ có thể tìm kiếm các thị trường xuất khẩu khác như Indonesia, nước vừa phê chuẩn FTA với Úc vài tháng trước. Ấn Độ và Việt Nam cũng là thị trường nhập khẩu bông đáng kể của Úc. Cotton Australia và Hiệp hội Xuất khẩu bông cho biết họ sẽ tiếp tục tìm kiếm mở rộng thị trường, và cho rằng bông Úc vẫn sẽ tìm được chỗ đứng trên thị trường quốc tế, song vẫn mong muốn có mối quan hệ thương mại công bằng, cởi mở và minh bạch với các đối tác Trung Quốc, vốn đã từ lâu được coi trọng, đem lại kim ngạch 800 triệu đô-la, chiếm tới 65% lượng bông trồng trên toàn quốc.
Họ nói: “Bây giờ biết được những thay đổi này đối với xuất khẩu bông của Úc sang Trung Quốc là điều đáng thất vọng, đặc biệt là sau khi chúng tôi đã có mối quan hệ đôi bên cùng có lợi như vậy với nước này trong nhiều năm”.
(Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Thượng Hải)