Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), đầu năm 2016, đơn đặt hàng từ các nhà nhập khẩu từ châu Âu (EU) dự kiến tăng do họ muốn bổ sung vào nguồn dự trữ. Trong thông báo phát đi, VASEP nhận định, Việt Nam có lợi thế về các sản phẩm giá trị gia tăng và có thể tận dụng cơ hội này để tăng thị phần trong mảng tôm hấp, tôm ăn liền và thực phẩm tiện dụng ở châu Âu. Cơ quan này cũng cho rằng, do đồng Euro mất giá, các nhà nhập khẩu tôm EU không được lợi từ việc giá tôm giảm.
Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, xuất khẩu tôm sang EU trong năm 2015 đạt giá trị 548,6 triệu USD, giảm 19,7% so với năm 2014. VASEP cho rằng, xuất khẩu tôm sang EU nói chung trong năm 2015 giảm so với năm 2014 do kinh tế khó khăn, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, đồng euro giảm sâu so với USD khiến các nhà nhập khẩu châu Âu hoặc giảm lượng nhập hoặc yêu cầu hạ giá bán.
Trong ba thị trường nhập khẩu chính tôm Việt Nam trong khối EU, năm 2015, Anh là thị trường duy nhất ghi nhận mức tăng trưởng dương 13,4% so với 2014, do nhu cầu nhập khẩu tôm nước ấm tăng trong khi nguồn cung tôm nước lạnh giảm và giá cao. Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Đức và Hà Lan lần lượt giảm 21,5% và 27,3%.
Trong năm 2015, Anh là thị trường duy nhất ghi nhận mức tăng trưởng dương 13,4% so với 2014 do thị trường này tăng nhu cầu nhập khẩu tôm nước ấm. Theo các nhà bán lẻ Anh, doanh số bán lẻ tôm nước ấm trong dịp Giáng sinh năm 2015 tăng trong năm thứ hai liên tiếp đạt 28,1 triệu bảng Anh; tăng 4,3% so với năm 2014 và tăng từ 25,5 triệu bảng năm 2013.
Ở thị trường Đức, tôm chân trắng ngày càng được ưa chuộng khi trong 9 tháng đầu năm 2015, tỷ trọng tôm chân trắng xuất khẩu sang nước này đạt 73,5% trong khi tỷ trọng tôm sú là 19,9%. Từ năm 2011 – 2014, Đức luôn dẫn đầu khối EU về thị trường nhập khẩu tôm Việt Nam.
Ngoài thị trường EU, Mỹ là thị trường được dự báo sẽ có nhiều khởi sắc của thị trường xuất khẩu tôm Việt Nam. Điều này đến từ những tín hiệu tích cực của kết quả thuế chống bán phá giá POR9 và việc Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) được ký kết.
Trên thị trường EU hiện nay, đối thủ cạnh tranh chính của Việt Nam là Ecuador. Trong khi đó, nước này cũng đang có nhiều lợi thế về mặt thuế quan. FTA giữa Ecuador và EU dự kiến có hiệu lực vào tháng 10/2016. Theo đó, tôm Ecuador được hưởng thuế nhập khẩu 0% đối với hạn ngạch 40.000 tấn (từ 30.000 tấn trước đó). Ưu đãi thuế quan của EU đối với tôm Ecuador đã được gia hạn thêm cho đến khi FTA có hiệu lực. Theo đó, các nhà xuất khẩu tôm đông lạnh, chưa hấp chín của Ecuador vẫn được hưởng mức thuế 3,6% sau khi hạn ngạch 20.000 tấn (với mức thuế 0%) được sử dụng hết.
PV.