Nhật Bản vừa trải qua thời kỳ tăng trưởng vượt mức kỳ vọng, nhưng giờ đây, có vẻ quốc gia này đang phải đối mặt với nhiều thách thức to lớn. Nhật Bản – nền kinh tế lớn thứ ba thế giới, xếp sau Hoa Kỳ và Trung Quốc vừa đạt mức tăng trưởng 1,8% trong Quý II/2019. Mức tăng trưởng này vượt mức kỳ vọng của nhiều chuyên gia kinh tế, nhất là trong bối cảnh nhu cầu hàng hoá của thế giới đang tăng trưởng chậm lại. Mức tăng trưởng này thậm chí còn đáng ngạc nhiên hơn nữa vào thời điểm Quý I/2019, đạt mức 2,8%. Sở dĩ Nhật Bản đạt được những thành tựu nổi bật như trên ngay trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang có dấu hiệu tăng trưởng chậm lại là do tiêu dùng và đầu tư trong nước vẫn duy trì; chính phủ liên tục có những biện pháp thúc đẩy kinh tế như nới lỏng chính sách tiền tệ, gia tăng chi tiêu chính phủ, và tạo thêm việc làm.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, liệu Nhật Bản có tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng như thời điểm Quý I và Quý II/2019 vẫn là một câu hỏi lớn do tình hình bất ổn trên thế giới và trong khu vực, cũng như chính sách kinh tế – thương mại của các đối tác chính. Ở mức độ toàn cầu, cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung và hàng loạt những căng thẳng thương mại song phương, cùng với những dấu hiệu tiêu cực trong lĩnh vực xuất khẩu của Đảo Quốc này đã có dấu hiệu “đè nặng” lên toàn bộ nền kinh tế Nhật Bản. Thêm vào đó, trong tháng Mười tới đây, việc Chính phủ Nhật Bản dự kiến tăng thuế tiêu dùng dấy lên lo ngại có thể đẩy nền kinh tế đến bờ vực suy thoái. Ở mức độ khu vực, căng thẳng thương mại song phương với phía Hàn Quốc liên quan đến linh kiện điện tử càng làm gia tăng nguy cơ đe doạ nền kinh tế Nhật Bản bởi tình trạng leo thang căng thẳng có thể dẫn đến hành động tẩy chay các thiết bị, hàng hoá điện tử có nguồn gốc Nhật Bản từ phía người dân Hàn Quốc (vốn không có thiện cảm đối với các yếu tố Nhật Bản do những xung đột dân tộc trong lịch sử)
Về chính sách, việc trở thành “nạn nhân” của các biện pháp thuế quan từ Tổng thống Trump để ngỏ khả năng Trung Quốc áp dụng các biện pháp phá giá đồng Nhân Dân Tệ nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng hoá sang các thị trường thay thế khác, phần nào khắc phục những khó khăn tại thị trường Mỹ. Điều này có thể khiến các nhà đầu tư tập trung đầu tư vào đồng Yên Nhật, thổi giá trị của đồng tiền này lên và gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu của Nhật Bản./.
