1. Bà Katherine chính thức trở thành Đại diện Thương mại Mỹ
Ngày 17/3/2021, Thượng viện Mỹ đã nhất trí phê chuẩn bà Katherine Tai làm Đại diện Thương mại Mỹ của chính quyền Tổng thống Biden, mở đường cho bà trở thành USTR thứ 19 trong lịch sử Mỹ.
Bà Tai là ứng cử viên duy nhất của chính quyền Biden cho đến nay được thông qua bằng đồng thuận. Ngoài 02 TNS Mazie Hirono (D-HI) và Bernie Sanders (I-VT) không tham gia bỏ phiếu, bà Tai đã nhận được 98 phiếu thuận và 0 phiếu chống.
Cả Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Chuck Schumer (D-NY) và Thiểu số Mitch McConnell (R-KY) đều ca ngợi bà Tai trong các bài phát biểu trước khi bỏ phiếu.
Ông Schumer nói: “Với tư cách là Đại diện Thương mại Mỹ, bà Tai sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc thực thi các chính sách thương mại và đảm bảo rằng người lao động, doanh nghiệp Mỹ có thể cạnh tranh trên một sân chơi bình đẳng. Bà sẽ là một người đóng vai trò quan trọng trong việc khôi phục uy tín của Mỹ với các đối tác thương mại và thúc đẩy hợp tác quốc tế để giải quyết một số vấn đề lớn từ đại dịch toàn cầu đến biến đổi khí hậu”.
Ông McConnell cho biết Tai sẽ phục vụ đất nước tốt. “Đó là lý do tại sao bà nhận được sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng. Tôi mong muốn được hợp tác với bà Tai để thúc đẩy thương mại và đẩy lùi các hành vi lạm dụng từ Trung Quốc và các quốc gia cạnh tranh không lành mạnh khác”.
2. Ông Lighthizer ủng hộ cách tiếp cận Trung Quốc của chính quyền Biden và không tin tưởng vào thỏa thuận giai đoạn hai với Trung Quốc
Trong cuộc phỏng vấn với Fox Business News hôm 17/3/2021, cựu Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã bày tỏ sự tán thành về cách xử lý của chính quyền Biden đối với Trung Quốc cho đến nay và thừa nhận một thỏa thuận giai đoạn hai với Bắc Kinh không bao giờ khả thi.
Ông Lighthizer từng lo ngại chính quyền Biden sẽ theo đuổi chủ nghĩa toàn cầu, tuy nhiên “cho đến nay, họ nói những điều đúng đắn và đã làm đúng”. Ông cũng chỉ ra việc chính quyền Biden “bảo vệ” các mức thuế hàng tỷ USD mà chính quyền Trump đã áp với Trung Quốc theo điều khoản 301.
Khi còn là một ứng cử viên, Tổng thống Biden đã chỉ trích cách tiếp cận đơn phương của Tổng thống Trump đối với Trung Quốc, bao gồm cả việc ông sử dụng thuế quan. Tuy nhiên, hiện tại, các khoản thuế vẫn được áp dụng, và coi thuế quan là một công cụ đòn bẩy cho chính quyền Biden. Chính quyền cho biết đang tiến hành đánh giá toàn diện quan hệ Mỹ-Trung trước khi quyết định về các mức thuế.
Ông Lighthizer cũng ca ngợi Ngoại trưởng Antony Blinken, người sẽ bắt đầu các cuộc đàm phán với các quan chức Trung Quốc ở Alaska hôm 18/3. Blinken cho biết nhóm của ông không có ý định tập trung vào các vấn đề thương mại như thỏa thuận giai đoạn một hoặc thuế quan trong cuộc họp này.
Ông Lighthizer cảnh báo các quan chức chính quyền Biden không nên tham gia vào cái gọi là “đối thoại” với Trung Quốc:“Nếu bạn bắt đầu thấy cuộc họp đó biến thành một cuộc đối thoại, thì bạn phải phất cờ đỏ lên. Đối thoại với Trung Quốc không phải là một ý kiến hay.”
Cựu USTR cũng dội gáo nước lạnh khi cho rằng một thỏa thuận giai đoạn hai với Trung Quốc nhằm thay đổi nền kinh tế của Bắc Kinh là không khả thi. “Nếu mọi người nghĩ rằng thỏa thuận giai đoạn hai có nghĩa là chúng ta sẽ không còn thấy một nền kinh tế do nhà nước kiểm soát chuyên quyền ở Trung Quốc, thì họ thật điên rồ”. Ông tuyên bố, mục tiêu của Mỹ, bao gồm cả thỏa thuận giai đoạn một, “là không bao giờ thay đổi hệ thống của Trung Quốc”, mà là “tìm ra các quy tắc cho phép chúng ta cũng phát triển thịnh vượng ở Mỹ.”
Ông Lighthizer cũng đề cập đến hàng nghìn vụ kiện của các doanh nghiệp Mỹ lên Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ đối với các mức thuế đã áp theo điều khoản 301. Ông nói rằng “một số luật sư nghĩ rằng họ có thể xoay chuyển tình thế”. “Tôi nghĩ họ sẽ thất bại” Lighthizer nói. “Chúng tôi đã chuẩn bị một hồ sơ rất chặt chẽ về các mức thuế đó”.
Đến nay có hơn 3.500 vụ kiện cá nhân chống lại mức thuế do chính quyền Trump áp đặt đối với hàng hóa trị giá 320 tỷ USD từ Trung Quốc. Các nhà nhập khẩu đặt vấn đề với cách chính quyền Trump áp dụng thuế quan và đang tìm cách hoàn thuế cộng với tiền lãi.
Theo các nguyên đơn, chính quyền Trump đã áp đặt các mức thuế theo cái gọi là danh sách 3 và 4 “một cách tùy tiện và thất thường vì họ không cung cấp đủ cơ hội để bình luận, không cân nhắc có ý nghĩa các yếu tố liên quan khi đưa ra quyết định; các hành vi đó đã vi phạm Đạo luật Thủ tục Hành chính (APA).
(Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ)
