Ngày 18/2/2019, tại Tel Aviv, Bộ trưởng Kinh tế và Công nghiệp Israel, Eli Cohen, và Bộ trưởng phụ trách Thương mại quốc tế Anh, Liam Fox, đã chính thức ký mới Hiệp định Đối tác và Thương mai giữa hai nước. Đại sứ Anh tại Israel, David Quarrey, và Cục trưởng Ngoại thương thuộc Bộ Kinh tế và Công nghiệp Israel, Ohad Cohen, cũng tham dự lễ ký kết.
Trước đó, bên lề Diễn đàn Kinh tế thế giới tổ chức ngày 24/01/2019 ở Davos, Thụy Sỹ, hai Bộ trưởng đã thống nhất về nguyên tắc ký hiệp định này. Hiệp định mang lại sự tiếp nối trong quan hệ thương mại giữa hai nước, sau khi Anh ra khỏi Liên minh châu Âu (EU) dự kiến vào ngày 29/3 tới đây.
Phát biểu tại buổi ký kết, Bộ trưởng Eli Cohen cho biết, Anh là một trong những đối tác thương mại lớn nhất và quan trọng nhất của Israel. Anh là đối tác thương mại lớn nhất của Israel ở châu Âu và là đối tác lớn thứ 3 của Israel trên thế giới. Thương mại giữa hai nước đạt trị giá 11 tỷ USD trong năm 2018, tăng 15% so với năm 2017.
Thực tế cho thấy, Israel thuộc trong số những nước đầu tiên mà Anh đã đạt được sự hiểu biết lẫn nhau về một hiệp định tiếp nối về quan hệ thương mại, sau khi sự kiện Brexit chỉ ra tầm quan trọng mà hai nước đặt trọng tâm vào mối quan hệ hợp tác kinh tế giữa hai bên. Hiệp định mới được ký đảm bảo quan hệ hợp tác và trao đổi thương mại giữa hai bên sẽ tiếp tục được tiến hành theo điều kiện tương tự như nó vốn có và trao đổi thương mại và đầu tư trong những năm gần đây đã đạt mức kỷ lục sẽ tiếp tục có mức tăng trưởng hơn nữa, sau khi Anh rời khỏi EU.
Bộ trưởng Fox cho biết, quan hệ hợp tác giữa Anh và Israel đã và đang phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết, với những kỷ lục về hợp tác song phương được ghi nhận trong lĩnh vực thương mại và đầu tư giữa hai nước. Hiệp định được ký sẽ tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp Anh và Israel, các nhà xuất khẩu và người tiêu dùng, tiếp tục hợp tác kinh doanh tự do với nhau và hoàn toàn bảo đảm khi Anh chuẩn bị rời khỏi EU. Anh kỳ vọng mối quan hệ thương mại và đầu tư giữa hai nước sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trong số những lĩnh vực được hai bên cùng nhau hợp tác hướng về tương lai.
Trong khi đó, Chủ tịch Phòng Thương mại Israel và Anh (IBCC), Anita Leviant, thông báo, thành viên IBCC và cộng đồng doanh nghiệp ở Israel và Anh, vui mừng và phấn khởi với việc ký kết hiệp định tiếp tục quan hệ thương mại giữa hai nước. Thương mại song phương giữa Anh và Israel đã và đang bùng nổ trong những năm gần đây và Anh là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Israel, với hơn 300 doanh nghiệp Israel đã lựa chọn thành lập hoạt động kinh doanh của họ tại Anh.
Hợp tác kỹ thuật, khoa học và đổi mới sáng tạo giữa các công ty và các tổ chức của hai nước tiếp tục duy trì và tăng trưởng đều qua mỗi năm. Bởi vậy, việc bảo đảm tiếp nối cho các hoạt động kinh doanh quan trọng của nhau là điều phải làm và hiệp định ký vào thời điểm này mang lại sự ổn định chắc chắn do yêu cầu thực tế đòi hỏi ngay và đồng thời được coi như một nền tảng vững chắc cho sự tăng trưởng và tăng cường mối quan hệ thương mại và đầu tư hai chiều đang có giữa Anh và Israel. Ưu tiên của chính phủ vẫn còn bị gián đoạn tối thiểu đối với mối quan hệ thương mại toàn cầu, vì Anh chuẩn bị rời khỏi EU. Anh sẽ tiếp tục hợp tác với các đối tác khi Anh tìm kiếm sự tiếp nối cho các hiệp định thương mại hiện có. Tương tự như tất cả các hiệp định, hiệp định mới ký giữa Israel và Anh tạo lại các thỏa thuận thương mại vốn có càng nhanh càng tốt. Nó sẽ có hiệu lực ngay khi thời hạn thực hiện kết thúc vào tháng 01/2021 hoặc vào ngày 29/3/2019 nếu Anh rời khỏi EU mà không có một thỏa thuận.
Tuyên bố chung của hai Bộ trưởng nhấn mạnh, Bộ trưởng Kinh tế và Công nghiệp Israel, Eli Cohen, và Bộ trưởng Thương mại quốc tế Anh, Liam Fox đã nhất ký về lời văn của Hiệp định Đối tác và Thương mai giữa Anh và Israel. Thực tế cho thấy, Bộ trưởng Fox đã đến Tel Aviv để ký kết hiệp định là bằng chứng rõ ràng đối với tầm quan trọng của quan hệ thương mại giữa hai nước và sự thỏa mãn hài lòng của Anh đối với mối quan hệ thương mại với Israel gần gũi hơn bao giờ hết. Hiệp định tạo lại mối quan hệ thương mại hiện có giữa EU và Israel như được phản ánh bởi Thỏa thuận Hiệp hội EU – Israel nhằm đảm bảo sự tiếp nối trong mối quan hệ thương mại giữa Israel và Anh, khi Anh chấm dứt là thành viên của EU. Khi ký Hiệp định Đối tác và Thương mại, hai bên đã bảo đảm tính ổn định chắc chắn cho các doanh nghiệp, người tiêu dùng và các nhà đầu tư, sau khi Anh rút lui khỏi EU. Xem xét Thỏa thuận Hiệp hội EU – Israel được ký năm 1995 và thương mại thế giới đã phát triển nhanh kể từ đó, hai Bộ trưởng tái khẳng định mong muốn nhìn thấy một hiệp định thương mại tự do có nhiều triển vọng được ký kết giữa hai nước.
Hiệp định Đối tác và Thương mại sẽ dọn đường cho mối quan hệ đầy triển vọng giữa các nền kinh tế bổ sung lẫn nhau của Israel và Anh. Hai Bộ trưởng nhất trí hai nước sẽ đặt mục tiêu phát triển hơn nữa mối quan hệ hợp tác kinh tế và thương mại nhằm mục đích làm sâu sắc quan hệ hợp tác trong các lĩnh vực chủ chốt. Trong bối cảnh đó, hai Bộ trưởng cam kết sẽ thực hiện rà soát Hiệp định Đối tác và Thương mại nhằm nâng cấp nó bao gồm cả những lĩnh vực chưa có trong đó. Các bên sẽ cố gắng thực hiện rà soát vào thời gian hợp lý, sau khi Hiệp định Đối tác và Thương mại có hiệu lực đi vào thực hiện. Hai Bộ trưởng cùng quyết định Ủy ban Hỗn hợp Israel và Anh được thành lập theo Hiệp định Đối tác và Thương mại sẽ hợp tác nhằm mục đích tăng cường quan hệ đối tác thương mại giữa Israel và Anh.
Sự kiện nói trên được nhìn nhận là các doanh nghiệp và người tiêu dùng của Anh sẽ có lợi ích từ việc tiếp tục trao đổi hợp tác thương mại với Israel sau khi Anh rời khỏi EU. Thông tin này được cộng đồng doanh nghiệp hai bên nhiệt liệt hoan nghênh, trong đó, Phòng Thương mại Israel – Anh (IBCC) cho biết nó sẽ giúp hỗ trợ tạo công ăn việc làm và bảo đảm sự tiếp tục cho cả người tiêu dùng và các doanh nghiệp Anh có thể tiếp tục trao đổi thương mại với Israel mà không bị ngắt quãng.
Hiệp định mới ký giữa Israel và Anh dựa trên cơ sở nền tảng các hiệp định hiện có giữa Israel và EU. Mục đích của nó là nhằm duy trì sự ổn định liên tục đối với cả hai bên và đảm bảo hoạt động trao đổi thương mại tiếp tục được thực hiện theo các điều khoản tương tự như nó hiện đang có trong các hiệp định của Israel với EU.
Hiệp định tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại và cho phép các doanh nghiệp tự do trao đổi thương mại như hiện nay họ đang thực hiện mà không có các rào cản hoặc thuế quan bổ sung. Trao đổi thương mại theo những điều khoản ưu đãi hơn các điều khoản thuộc WTO sẽ mang lại những khoản tiết kiệm quan trọng và giúp bảo vệ công ăn việc làm tại nước Anh. Điều này sẽ giúp tăng cường hơn nữa mối quan hệ thương mại giữa Israel và Anh. Lĩnh vực ô tô của Anh có thể tránh được khoản thuế tăng lên tới 9 triệu bảng Anh/năm có khả năng bị Israel áp dụng đánh vào mặt hàng xuất khẩu của họ, nếu không có một hiệp định được ký kết kịp thời, trong khi các nhà xuất khẩu máy móc và thiết bị cơ khí của Anh có thể tránh khoản thuế lên tới 5 triệu bảng/năm.
Hiệp định cũng bảo vệ tiếp cận thị trường ưu đãi hiện tại đối với các sản phẩm quan trọng. Người tiêu dùng ở Anh sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ việc có nhiều sự lựa chọn và mức giá thấp hơn đối với hàng hóa nhập khẩu từ Israel, ví dụ như các sản phẩm dược, với các công ty Israel đóng vai trò như những nhà cung cấp chủ yếu cho NHS. Hiệp định cũng sẽ là sự đảm bảo quan trọng đối với việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và duy trì các tiêu chuẩn thương mại cao trong toàn bộ ngành công nghiệp./
Thương vụ Việt Nam tại Israel
