Ngày 11/6/2018, Đại sứ quán Việt Nam tại Mozambique phối hợp với Bộ Nông nghiệp và An ninh Lương thực Mozambique đã tổ chức Hội nghị “Thúc đẩy Hợp tác Nông nghiệp Việt Nam – Mozambique” tại Thủ đô Maputo. Sự kiện được tổ chức nhằm góp phần đẩy mạnh hợp tác nông nghiệp giữa hai nước, lĩnh vực được Mozambique và Việt Nam đều coi là mũi nhọn.
Hội nghị có sự quan tâm hưởng ứng tích cực của Bộ Nông nghiệp và An ninh Lương thực, Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan của sở tại. Bộ trưởng Nông nghiệp và An ninh Lương thực Higino Francisco de Marulle trước Hội nghị đã mời Đại sứ Việt Nam đến thăm trụ sở Bộ Nông nghiệp và An ninh Lương thực của bạn, trong trao đổi đã nhấn mạnh phía Mozambique đánh giá cao sự trợ giúp nông nghiệp của Việt Nam, hoan nghênh Đại sứ quán Việt Nam chủ động có sáng kiến tổ chức Hội nghị, coi đây là hoạt động thiết thực góp phần thúc đẩy hoạt động hợp tác nông nghiệp hai nước tới đây, đông thời đã chỉ đạo các bộ phận liên quan phối hợp đóng góp nội dung đảm bảo sự kiện thành công.
Tham dự Hội nghị có trên 120 đại biểu, gồm đại diện Lãnh đạo các Bộ ngành cơ quan liên quan của Mozambique trong đó có Bộ Nông nghiệp và An ninh Lương thực, Bộ Ngoại giao, Viện nghiên cứu Nông nghiệp Mozambique (IIAM), Viện phát triển bông IAM, Viện hạt Điều INCAJU, đại diện đoàn chuyên gia Việt Nam, cùng đông đảo đại diện các tổ chức quốc tế tại Mozambique (như IMF, FAO, UNCDF, JICA, USAID, FIDA, DFID, AGRA, KOICA …), và các Đại sứ đại diện đoàn ngoại giao có quan tâm (như các Đại sứ quán Mỹ, Nhật Bản, Nam Phi, Thái Lan, Indonesia) cùng nhiều doanh nghiệp và báo chí sở tại.
Hội nghị được tổ chức trang trọng, có nội dung tốt, các phát biểu trình bày tham luận tại Hội nghị tập trung đánh giá tích cực kết quả các dự án nông nghiệp Việt Nam hỗ trợ bạn vừa qua, đồng thời trao đổi kiến nghị các biện pháp triển khai tiếp thời gian tới.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Đại sứ Việt Nam Lê Huy Hoàng khẳng định Việt Nam coi trọng phát triển quan hệ với Mozambique, mong tiếp tục đẩy mạnh quan hệ hữu nghị truyền thống, tăng cường hợp tác về kinh tế hai nước theo các lĩnh vực trọng điểm, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp hiện được cả hai nước ưu tiên. Tại Hội nghị, Đại sứ thay mặt phía Việt Nam cũng đã có phần trình bày về tình hình phát triển nông nghiệp tại Việt Nam, hiệu quả hợp tác nông nghiệp của Việt Nam với các nước trên thế giới trong đó có các mô hình hợp tác 03 bên rất thành công về nông nghiệp nuôi trồng thủy sản tại nhiều nước châu Phi. Đại sứ khẳng định Việt Nam mong muốn tiếp tục hợp tác với Mozambique và các nước châu Phi, mong muốn các nước các tổ chức quốc tế cùng hưởng ứng và đóng góp vào nỗ lực này, góp phần nâng cao đời sống người dân sở tại, đảm bảo mục tiêu an ninh lương thực.
Bộ trưởng Nông nghiệp và An ninh Lương thực Higino Francisco de Marulle thay mặt Chính phủ Mozambique bày tỏ đánh giá cao sáng kiến chủ động của Đại sứ quán Việt Nam tổ chức Hội nghị, coi đây là dịp để các nhà tài trợ cùng nhóm họp chia sẻ thông tin đê có sự phối hợp hỗ trợ tốt hơn cho nông nghiệp Mozambique. Nhấn mạnh Việt Nam là đối tác chiến lược quan trọng về nông nghiệp của Mozambique, Bộ trưởng Higino đề cao sự trợ giúp song phương hiệu quả của Việt Nam giúp Mozambique từ 2007, hoan nghênh mô hình hợp tác 03 bên rất hiệu quả giữa Mozambique, Nhật Bản và Việt Nam về sản xuất lúa gạo năm 2011 trong đó Nhật Bản đóng góp tài chính, Việt Nam chuyển giao công nghệ và Mozambique cung cấp đất đai, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực, mong muốn mô hình 03 bên hiệu quả này sẽ được các đối tác các nhà tài trợ hưởng ứng tham gia thời gian tới, góp phần giúp Mozambique cải thiện việc sản xuất lúa và các loại cây trồng khác mà Việt Nam có lợi thế kinh nghiệm. Trước đại diện các tổ chức quốc tế, các Đại sứ quán nước ngoài, Bộ trưởng Higino thông báo về Chiến lược phát triển Nông nghiệp PEDSA và Kế hoạch đầu tư nông nghiệp Quốc gia PNISA, khuyến khích các nhà đầu tư, các doanh nghiệp và các nhà tài trợ tham gia hỗ trợ phát triển nông nghiệp Mozambique, nhât là trong các lĩnh vực: nghiên cứu, nhân giống chuyển giao công nghệ, phát triển hạ tầng thủy lợi nhất là các hệ thống tưới tiêu nhỏ, cơ giới hóa nông nghiệp, đào tạo.
Bà Olga Faftine, Viện trưởng Viện nghiên cứu Nông nghiệp Mozambique (IIAM) đối tác của Viện nông nghiệp VAAS của ta có tham luận đánh giá cao hiệu quả của Dự án “Hợp tác nghiên cứu, phát triển cây lương thực và cây thực phẩm” của Viện VAAS (trị giá 2,2 triệu USD, triển khai tại tỉnh Zambezia từ 2014 đến nay). Bà Olga Faftine cho rằng hầu hết các mục tiêu của dự án đã cơ bản hoàn thành, hoan nghênh đoàn chuyên gia nông nghiệp Việt Nam phối hợp với Trung tâm nghiên cứu nông nghiệp Muirrua đã mở được gần 50 lớp tập huấn về kỹ thuật trồng lúa, đậu tương, khoai lang và rau màu với quy mô trên 50 người/lớp, đồng thời hướng dẫn cán bộ, kỹ thuật viên và sinh viên kỹ thuật lai hữu tính trong chọn tạo giống lúa. Phía Mozambique mong muốn Việt Nam tiếp tục hỗ trợ Mozambique triển khai giai đoạn 2 của dự án để đảm bảo kết quả bền vững của dự án.
Hội nghị được tổ chức tốt, có sự hưởng ứng tích cực của Bộ án, các Bộ/ngành cơ quan sở tại, và đại diện các tổ chức tài trợ quốc tế tại Maputo. Đánh giá cao sáng kiến tổ chức Hội nghị của Đại sứ quán Việt Nam, Bộ trưởng Bộ án và các đại biểu dự Hội nghị đều cho rằng đây là hoạt động hữu ích, góp phần để cộng đồng các nhà tài trợ sở tại hiểu thêm về khả năng của chuyên gia nông nghiệp Việt Nam, nắm rõ yêu cầu về phát triển nông nghiệp tại Mozambique để nghiên cứu có các hình thức hỗ trợ phù hợp. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với các Bộ ngành của bạn, tìm hiểu kỹ hơn về các chính sách mới của sở tại liên quan tới lĩnh vực phát triển nông nghiệp, trồng lúa, điều sắn và các cây công nghiệp.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Cộng hòa Mô-Dăm-Bích)
