Chiều 30/6, tại Hà Nội, Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA và IPA) đã được ký kết với sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.
Cùng dự buổi lễ có các Phó Thủ tướng Chính phủ: Trương Hòa Bình, Phạm Bình Minh, Vũ Đức Đam, Trịnh Đình Dũng; Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu; lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương và thành phố Hà Nội.
Về phía Liên minh Châu Âu, Bộ trưởng Bộ Môi trường kinh doanh, Thương mại và doanh nghiệp Rumani, Đại diện Hội đồng EU Stefan-Radu Oprea, bà Cecilia Malmstrom, Cao uỷ Thương mại EU, Đại sứ các nước thành viên EU tại Việt Nam, dự lễ ký.
Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá đây là mốc son quan trọng sau quá trình bắt đầu đàm phán và hoàn tất các thủ tục trong nhiều năm. Thủ tướng cho rằng, EU coi Việt Nam là quốc gia giàu tiềm năng, đối tác hàng đầu tại Đông Nam Á. Việt Nam luôn vui mừng vì được hợp tác với EU – một nền văn minh tiên tiến, khối kinh tế phát triển, mở rộng hợp tác với 28 thành viên.
Cũng theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: “Lễ ký hiệp định hôm nay mang ý nghĩa đặc biệt, tư duy mạnh mẽ, tầm nhìn chiến lược của cả Việt Nam và EU là hai nền kinh tế mang tính bổ sung cho nhau, cùng hợp tác cùng có lợi và cùng phát triển hướng tới tương lai tươi sáng, đóng góp cho sự phát triển bền vững, cho hòa bình và phát triển”.
Đề cập tới việc CPTPP vừa có hiệu lực, Thủ tướng tin tưởng các bên sẽ sớm phê chuẩn EVFTA, IPA để khi có hiệu lực, hai hiệp định quan trọng này “như tuyến đường cao tốc quy mô lớn, hiện đại, nối gần hơn EU và Việt Nam”. Qua đó, người dân hai bên dễ dàng hợp tác giao lưu, các doanh nghiệp hai bên có thể tiếp cận thuận lợi thị trường của nhau. Đặc biệt, doanh nghiệp EU không chỉ tiếp cận thị trường Việt Nam mà còn ASEAN, CPTTP, các thị trường lớn khác ở khu vực Đông Nam Á, “góp phần tạo xung lực Đông Tây – mang tới phát triển thịnh vượng giữa hai khu vực Á – Âu và toàn cầu”.
Sau sự kiện, Cao ủy phụ trách về thương mại của EU và Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam đã ra thông cáo chung, nêu rõ, Ủy ban Châu Âu (EC) và Chính phủ Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam hoan nghênh việc ký kết Hiệp định Thương mại tự do (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (IPA). Tiếp sau việc thực thi Hiệp định khung Đối tác và Hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (PCA), hai Hiệp định này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quan hệ đối tác bền vững, giúp thúc đẩy phát triển kinh tế cũng như củng cố quan hệ thương mại và đầu tư, từ đó tăng cường hợp tác và làm sâu sắc hơn mối quan hệ lâu dài giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu.
Là thỏa thuận thương mại tự do nhiều tham vọng nhất từ trước tới nay mà EU ký với một nền kinh tế mới nổi, Hiệp định EVFTA và IPA được xây dựng dựa trên cam kết chung của cả hai bên về tự do hóa thương mại và hội nhập kinh tế theo hướng mở cửa, công bằng và tuân thủ luật lệ. Các Hiệp định này cũng sẽ tăng cường hơn nữa sự tham gia của EU với khu vực Đông Nam Á, góp phần đẩy mạnh hợp tác giữa ASEAN và EU nhằm hướng tới quan hệ thương mại và đầu tư chặt chẽ hơn giữa hai khu vực.
Sau khi ký kết, về phía Việt Nam, Hiệp định EVFTA và IPA sẽ được trình Quốc hội Việt Nam xem xét phê chuẩn còn về phía EU thì sẽ trình Nghị viện Châu Âu thông qua. Riêng Hiệp định IPA cần có thêm sự phê chuẩn của Nghị viện các nước thành viên EU. Chúng tôi hy vọng các Hiệp định này sẽ được các cơ quan lập pháp nhanh chóng phê chuẩn trong những tháng tới để cho phép các doanh nghiệp, công nhân, nông dân và người tiêu dùng của Việt Nam và EU gặt hái lợi ích của các Hiệp định trong thời gian sớm nhất.
Việt Nam và Liên minh Châu Âu cam kết mạnh mẽ thực hiện hiệu quả Hiệp định EVFTA và IPA và sẽ hợp tác chặt chẽ với nhau để đảm bảo cả hai bên phải tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ theo các Hiệp định này. Thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật, EU sẽ hỗ trợ Việt Nam xác định và triển khai kế hoạch thực hiện nhằm tạo thuận lợi cho các cải cách và điều chỉnh cần thiết, bao gồm cả trong các lĩnh vực như các biện pháp an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật và rào cản phi thuế quan.
Ngoài lợi ích kinh tế, Hiệp định EVFTA và IPA cũng hướng đến việc thúc đẩy sự phát triển bền vững ở cả Việt Nam và EU. Vì vậy, hai bên nhất trí về tầm quan trọng của việc đảm bảo thực hiện các nghĩa vụ của Chương Thương mại và Phát triển bền vững của Hiệp định EVFTA. EU hoan nghênh các bước tiến tích cực gần đây của Quốc hội Việt Nam về các vấn đề lao động, cụ thể là việc phê chuẩn Công ước ILO 98 về thương lượng tập thể và kế hoạch thông qua Bộ Luật Lao động sửa đổi tại phiên họp tiếp theo vào mùa thu năm 2019. EU cũng hoan nghênh kế hoạch của Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam sẽ trình Công ước ILO 105 và 87 lên Quốc hội Việt Nam để xem xét phê chuẩn. Sự tham gia của các bên liên quan trong việc thực hiện Chương Thương mại và Phát triển bền vững ở cả EU và Việt Nam thông qua Nhóm Tư vấn trong nước là rất quan trọng đối với hiệu quả của Chương.
Hiệp định EVFTA và IPA là phần không thể thiếu trong khung khổ được thiết lập bởi Hiệp định PCA – Hiệp định điều chỉnh mối quan hệ song phương tổng thể giữa hai bên trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm hợp tác phát triển, hòa bình và an ninh, thương mại và đầu tư, hợp tác tư pháp, các vấn đề xã hội, quản trị tốt, thượng tôn pháp luật và các vấn đề mà hai bên có lợi ích chung khác.
EU và Việt Nam mong muốn tiếp tục hợp tác để đảm bảo các Hiệp định đầy tham vọng này có thể phát huy hết tiềm năng của mình.
Chu Văn
