Khi Việt Nam có cách quản trị, tổ chức sản xuất tốt và phương pháp tiếp cận thị trường bài bản, khoa học hơn sẽ hứa hẹn nhiều tiềm năng phát triển, mở rộng xuất khẩu và quảng bá “thương hiệu gạo Việt” trên trường quốc tế.
Chiều 10/12, tại Sóc Trăng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với UBND tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội thảo “Xây dựng thương hiệu quốc gia cho gạo Việt”.
Theo ông Vương Quốc Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng thông tin, là tỉnh có diện tích gieo trồng lúa lớn đứng hàng thứ 5 trong 13 tỉnh, thành của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, với diện tích canh tác trên 140 ngàn ha với cơ cấu sản xuất chuyên canh 2 – 3 vụ/năm, Sóc Trăng đã tạo ra diện tích gieo trồng lúa hàng năm trên 330 ngàn ha, với sản lượng đạt trên 2,1 triệu tấn/năm.
Những năm gần đây, tỉnh đã có chủ trương đẩy mạnh cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, thích ứng biến đổi khí hậu; ngành hàng lúa gạo được xác định là một trong những sản phẩm chủ lực của tỉnh.
Điểm nổi bật là đến cuối năm 2024, tỷ lệ lúa đặc sản, lúa chất lượng cao chiếm trên 94% (trong đó, tỷ lệ lúa đặc sản, lúa thơm các loại chiếm gần 55%.
Riêng giống lúa ST24 và ST25 chiếm 18,1% một giống lúa có chất lượng gạo được xếp vào hạng “Gạo ngon nhất thế giới” qua các kỳ dự thi Quốc tế (năm 2019 và năm 2023 tại Manila-Philippines). Đây là giống lúa của tác giả “Anh hùng Lao động Hồ Quang Cua – nguyên Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng và Tiến sĩ Trần Tấn Phương cùng nhóm cộng sự đã dày công nghiên cứu, lai tạo, chọn lọc, nhân rộng đưa vào sản xuất trên diện rộng trong và ngoài tỉnh.
Năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh Sóc Trăng đạt trên 1,8 tỷ USD; trong đó, sản lượng gạo xuất khẩu đạt gần 1,3 triệu tấn, giá trị xuất khẩu gạo đạt khoảng 789 triệu USD, tăng khoảng 90% so với năm 2023. Qua việc phát triển các giống lúa đặc sản và xuất khẩu gạo, tỉnh đã đóng góp không nhỏ cho quá trình xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam trên trường quốc tế.
Ông Lê Thanh Hòa, Phó Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho rằng, tính đến cuối tháng 11/2024, tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt gần 8,5 triệu tấn với giá trị 5,31 tỷ USD, tăng 10,6% về khối lượng và tăng 22,4% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023. Giá gạo xuất khẩu bình quân 11 tháng năm 2024 ước đạt 627,9 USD/tấn, tăng 10,6% so với cùng kỳ năm 2023, cao nhất từ trước đến nay.
Không chỉ tăng về khối lượng và giá trị, trong những năm gần đây, cơ cấu gạo của Việt Nam liên tục thay đổi theo hướng tăng tỉ trọng gạo chất lượng cao, giá trị cao và giảm loại gạo phẩm cấp thấp. Hạt gạo Việt không chỉ đảm bảo an ninh lương thực quốc gia mà còn vang danh trên thị trường quốc tế. Việt Nam đã trở thành một trong những cường quốc xuất khẩu gạo hàng đầu trên thế giới cả về lượng và chất, qua đó thương hiệu gạo Việt cũng đã được nâng lên.
Tuy nhiên, như lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn từng nhận định, thành công hôm nay chưa có gì đảm bảo thành công ngày mai và ngược lại. Thế giới đang chuyển động rất nhanh, xu thế tiêu dùng chắc chắn sẽ còn nhiều thay đổi trong nền kinh tế xanh.
Người tiêu dùng sẽ không chỉ chú ý đến chất lượng hạt gạo mà còn quan tâm nhiều hơn đến cách thức tạo ra hạt gạo. Ở quy mô quốc tế, Việt Nam vẫn chưa xây dựng được thương hiệu gạo quốc gia có sự nhận biết rộng rãi, cũng như thiếu vắng các thương hiệu gạo của doanh nghiệp trên kệ bán lẻ thế giới.
Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhấn mạnh: “Việc chọn loại gạo nào, phải làm gì để đưa thương hiệu gạo quốc gia của Việt Nam trở nên quen thuộc và trở thành lựa chọn hàng đầu cho người tiêu dùng trên khắp thế giới, đó vừa là ước mơ, vừa là nhiệm vụ của các cơ quan quản lý, địa phương, các doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng trong giai đoạn hiện nay”.
Trong thời gian tới, theo các chuyên gia, khi Việt Nam có cách quản trị, tổ chức sản xuất tốt và phương pháp tiếp cận thị trường bài bản, khoa học hơn sẽ hứa hẹn nhiều tiềm năng phát triển, mở rộng xuất khẩu và quảng bá “thương hiệu gạo Việt” trên trường quốc tế.
Gia Thành
