Ngày 13/01/2021, tại Đại hội Đảng XI, Thủ tướng Thongloun Sisoulith đã đưa ra 06 mục tiêu chủ yếu trong Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm lần thứ 9 (2021-2025).

            Các mục tiêu chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm lần thứ 9 của Lào bao gồm: (i) Duy trì tăng trưởng kinh tế đều đặn có chất lượng, ổn định và bền vững; (ii) Tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực để đáp ứng yêu cầu phát triển, có khả năng tiến hành nghiên cứu, áp dụng khoa học và công nghệ để gia tăng giá trị hàng hóa và dịch vụ; (iii) Chú trọng cải thiện đời sống của nhân dân; (iv) Cân đối các yêu cầu về môi trường, giảm rủi ro thiên tai; (v) Đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng, tận dụng một cách có hiệu quả tiềm năng, cơ hội, vị trí; tích cực tham gia hợp tác và hội nhập khu vực và quốc tế; (vi) Tăng cường hiệu quả công tác quản lý và quản trị nhà nước để đảm bảo công bằng, công lý và trật tự xã hội, bảo vệ người dân thông qua thực thi pháp luật.

            Báo cáo của Chính phủ đề ra các nhiệm vụ về thu và chi ngân sách, cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư; cải cách doanh nghiệp nhà nước; xúc tiến doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa; quản lý ngoại hối, dòng tiền, tỷ giá hối đoái và thúc đẩy đầu tư trong và ngoài nước. Chính phủ có kế hoạch khuyến khích các nhà đầu tư trong và ngoài nước thực hiện các dự án quy mô lớn.

            Theo kế hoạch, trong 5 năm tới, tăng trưởng kinh tế dự báo sẽ đạt 4% trung bình hàng năm; Quy mô GDP sẽ đạt khoảng 1,06 triệu tỷ Kíp và GDP bình quân đầu người sẽ đạt 2.887 USD vào năm 2025. Về cơ cấu kinh tế, đến năm 2025, ngành nông lâm sẽ chiếm khoảng 15,3% GDP; công nghiệp chiếm khoảng 33,3% và dịch vụ khoảng 41,3% GDP. Chỉ tiêu thu ngân sách đạt khoảng 15,3% GDP; chi ngân sách khoảng 17,2% GDP, bao gồm chi hành chính và đầu tư phát triển. Thâm hụt ngân sách dự kiến khoảng 21.000 tỷ Kíp, tương đương 2% GDP. Chính phủ sẽ chú trọng ổn định tỷ giá hối đoái và quản lý lạm phát. Tỷ lệ lạm phát sẽ được khống chế tối đa là 6 %, đồng thời, tỷ giá hối đoái giao động không quá 5%. Chính phủ sẽ bảo đảm dự trữ ngoại tệ đủ nhập khẩu không dưới 03 tháng. Đầu tư phát triển từ các nguồn khác nhau sẽ vào khoảng 19,6% GDP.

            Về cơ cấu đầu tư xã hội năm 2021, đầu tư từ ngân sách chiếm khoảng 10-11%, ODA khoảng 11,7%, FDI khoảng 48% và các nguồn vốn khác khoảng 24%. (Vientiane Times, 14/01/2021)

            Ngày 08/01/2020, hội nghị Chính phủ mở rộng đã được tổ chức dưới sự chủ trì của Thủ tướng Thongloun Sisoulith với sự tham gia của các thành viên Chính phủ, Đô trưởng thủ đô Viêng Chăn và các tỉnh trưởng.

Tại hội nghị, các cơ quan của Chính phủ được chỉ thị nghiên cứu các cơ chế và phương cách để thực hiện chính sách chuyển các tài sản thành vốn để đảm bảo lợi ích quốc gia. Chính phủ thừa nhận, trong những năm qua, các cơ quan nhà nước chưa có sự đồng thuận về việc thực hiện chính sách này, dẫn đến lãng phí nhiều tài sản quốc gia.

Chính phủ hối thúc Ủy ban chuyên trách cần khẩn trương nghiên cứu các giải pháp nhằm chuyển các doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ thành liên doanh. Động thái này là một phần trong cải cách các doanh nghiệp nhà nước đang được thực hiện của Chính phủ nhằm giảm gánh nặng nợ mà các doanh nghiệp này tạo ra.

Tại hội nghị, các thành viên Chính phủ và lãnh đạo các địa phương đã thảo luận về tác động của đại dịch Covid-19 đối với nền kinh tế. Khủng hoảng dịch bệnh đã ảnh hưởng đến xuất khẩu, du lịch và các dịch vụ liên quan, dẫn đến thiệt hại về thu nhập của Chính phủ, doanh nghiệp và các hộ gia đình. Bất chấp những khó khăn thách thức lớn, các giải pháp thích ứng của Chính phủ đã tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực tư nhân bắt đầu triển khai quá trình hồi phục và bình thường hóa các hoạt động sản xuất kinh doanh.Tất cả các cơ quan liên quan đã được chỉ thị hành động có trách nhiệm hơn để khống chế virus và ngăn chặn làn sóng lây nhiễm lần thứ hai tại Lào.

Bên cạnh đó, hội nghị đã nghe báo cáo về tình hình thực hiện Chỉ thị số 15 của Thủ tướng về ngăn chặn buôn bán gỗ bất hợp pháp. Các cơ quan chức năng được chỉ thị phải phát huy tinh thần trách nhiệm trong việc quản lý và giám sát nghiêm ngặt việc đốn, vận chuyển và buôn bán gỗ. Chính phủ cũng đã thảo luận về những giải pháp tăng cường sản xuất thương mại, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan trung ương và địa phương để chia sẻ trách nhiệm. Chính quyền địa phương cần xác định các lĩnh vực có tiềm năng và cây trồng chính để phát triển nhằm phục vụ nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Các ngành phải đẩy nhanh việc cải thiện các chỉ tiêu môi trường đầu tư, hoàn thành vào thánh 03/2021. Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương và Bộ Tài chính tích hợp thông tin qua mạng lưới chia sẻ dữ liệu để đẩy nhanh việc phê duyệt các dự án đầu tư. (Vientiane Times, 11/01/2021)

            Ngày 12/01/2020, theo báo cáo cập nhật Giám sát Kinh tế CHDCND Lào của WB với chủ đề "Hỗ trợ hồi phục kinh tế", tăng trưởng kinh tế của Lào trong năm 2020 bị thu hẹp lần đầu tiên trong vòng hai thập kỷ, dự báo sẽ bắt đầu hồi phục trong năm 2021.

            Về trung hạn, nền kinh tế Lào sẽ hồi phục với điều kiện tác động của đại dịch Covid-19 được khống chế, doanh nghiệp có thể nối lại hoạt động với các đối tác thương mại và đầu tư.

            Báo cáo của WB cho thấy, đại dịch Covid-19 có tác động tiêu cực lớn đối với tăng trưởng kinh tế của cả nước, đưa nền kinh tế vào suy thoái lần đầu tiên kể từ cuộc khủng hoảng tài chính châu Á trong đầu những năm 1990. WB ước tính kinh tế Lào năm 2020 bị giảm xuống 0,6%, trong đó, các dịch vụ du lịch, thương mại bán buôn và bán lẻ, công nghiệp chế tác bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Hoạt động kinh tế giảm sút đã làm giảm khả năng thu ngân sách của Chính phủ, dẫn đến tình trạng khó khăn tài khóa vốn đã mong manh. Đồng Kíp mất giá so với các đồng ngoại tệ chủ chốt, đồng thời giá cả hàng hóa leo thang đã làm tăng tỷ lệ lạm phát.

            Giám đốc Quốc gia WB Nicola Pontana nhấn mạnh, "cho đến nay, CHDCND Lào đã làm tốt việc khống chế lây lan của Covid-19, tác động kinh tế của đại dịch đã ảnh hưởng lên đời sống của hàng triệu người dân Lào, gây ra rủi ro nghiêm trọng đối với công tác giảm nghèo bền vững. Tuy nhiên, nếu dịch Covid-19 được kiểm soát và doanh nghiệp có thể nối lại hoạt động kinh doanh đầu tư với các đối tác thì có thể kỳ vọng vào sự hồi phục phần nào trong năm 2021".

            WB dự báo tăng trưởng GDP của Lào sẽ hồi phục lên 4,9% trong năm 2021. Tăng trưởng trung hạn cũng sẽ hồi phục dần do kết quả của đầu tư cơ sở hạ tầng, tăng trưởng của các ngành dịch vụ, xuất khẩu và tiêu dùng của khu vực tư nhân. Nếu Covid-19 tiếp tục bùng phát sẽ gây ra những thách thức lớn đối với sự hồi phục kinh tế do tác động của sự phong tỏa, hạn chế đối với thương mại và du lịch. Báo cáo cũng nhấn mạnh về tình trạng nợ công và nợ nước ngoài tăng cao. Vấn đề nợ nước ngoài và dự trữ ngoại tệ thấp làm hạn chế khả năng của Chính phủ trong việc áp dụng các chính sách kích thích tài khóa. Phương hướng sắp tới cần ưu tiên khống chế nợ công một cách bền vững, cải thiện thu ngân sách và khả năng tài khóa, hỗ trợ các hộ gia đình và doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi suy thoái kinh tế.

            Phần "Đời sống trong thời đại dịch Covid-19" xác định các nhóm bị tổn thương nhiều nhất do tác động của dịch bệnh và đưa ra những khuyến nghị lựa chọn chính sách có thể giúp bảo vệ đời sống của nhân dân. Các khuyến nghị này bao gồm mở rộng diện hỗ trợ bằng tiền và hiện vật, thực phẩm và đẩy mạnh đào tạo kỹ năng cho lao động mất việc làm và người di cư trở về nước. (Vientiane Times, 15/01/2021)

            Ngày 13/01/2021, báo cáo tại Đại hội Đảng XI, Thủ tướng Thongloun Sisoulith cho biết, Lào kỳ vọng sẽ thu nhập trên 3.800 triệu USD từ ngành du lịch với 15 triệu khách du lịch trong giai đoạn 2021-2025 với điều kiện đất nước có thể mở cửa sau khi đại dịch Covid-19 được khống chế.

            Tuy nhiên, nếu Lào không có đủ vắc-xin, dịch Covid-19 không được khống chế, Chính phủ sẽ phải điều chỉnh chỉ tiêu thu nhập du lịch xuống 1,5 triệu USD và số lượng khách du lịch xuống 6 triệu người.

            Trong giai đoạn 2016-2019, số lượng khách du lịch đến Lào đã tăng đáng kể nhưng đến năm 2020 đã giảm mạnh vì dịch Covid-19. Năm 2016, có 4,23 triệu khách du lịch đến Lào, năm 2019 tăng lên 4,79 triệu người, đến năm 2020 ước tính giảm chỉ còn khoảng 0,98 triệu người.

            Ngành du lịch đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19 do hạn chế đi lại trên toàn cầu. Chính phủ đã nỗ lực trong việc xúc tiến du lịch thông qua việc khuyến khích công dân Lào du lịch trên đất nước Lào để duy trì các hoạt động du lịch. Chiến dịch "Người Lào du lịch Lào" đã giúp duy trì ngành du lịch trong bối cảnh thiếu vắng du khách quốc tế.

            Chính phủ đặt mục tiêu tăng tỷ trọng của ngành dịch vụ lên 41,3% GDP  vào năm 2025, là ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất trong nền nền kinh tế so với các ngành công nghiệp và nông nghiệp.

            Chính phủ kỳ vọng sẽ có các cơ hội mới khi dự án đường sắt Lào – Trung hoàn thành và tuyến cao tốc Viêng Chăn – Vangvieng có thể kích thích tăng trưởng ngành du lịch và dịch vụ. Vận tải hàng hóa và hành khách nhanh chóng và thuận lợi hơn có thể tạo điều kiện cho việc xây dựng và nâng cấp các khách sạn, nhà hàng, đồng thời, ngành du lịch có thể tăng trưởng nhờ sử dụng công nghệ thông tin để tiếp cận các nhóm khách hàng.

            Chính phủ sẽ xúc tiến các chương trình du lịch kết nối với khu vực và quốc tế để tìm kiếm khả năng hợp tác với các nước láng giềng và các nước không có nguy cơ lây nhiễm Covid-19.

            Để đảm bảo sự an toàn và niềm tin của du khách, ngành du lịch cần tuân thủ hướng dẫn của Ủy ban chuyên trách phòng chống dịch bệnh quốc gia và tỉnh. Các ban chuyên trách này cần giám sát việc thực hiện các giải pháp phòng chống dịch và ban hành các cảnh báo rộng rãi. Việc xúc tiến du lịch sẽ tập trung vào các địa danh du lịch thiên nhiên, văn hóa và lịch sử, sinh thái với sự tham gia của người dân địa phương nhằm tạo ra sự đa dạng về sản phẩm và cung cấp các dịch vụ có chất lượng cao. (Vientiane Times, 18/01/2021)

Ngày 14/01/2021, báo KT-XH đưa tin, tại Đại hội lần thứ XI của Đảng nhân dân cách mạng Lào khai mạc vào ngày 13/01/2021, Thủ tướng Thongloun Sisoulith thay mặt Chính phủ báo cáo về tình hình phát triển kinh tế-xã hội Lào giai đoạn 2016-2020, phương hướng phát triển giai đoạn 2021-2025 và chỉ ra 07 vấn đề cần giải quyết gấp trong thời gian tới.

Theo báo cáo của thủ tướng Thongloun, 05 năm vừa qua, kinh tế Lào tiếp tục phát triển từng bước, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đạt 5,8%/năm (2016: 7,02%; 2017: 6,9%/năm; 2018: 6,3%/năm; 2019: 5,5%/năm và ước tính năm 2020: 3,3%/năm), nhưng tốc độ tăng trưởng kinh tế theo xu hướng giảm dần và không đạt mục tiêu đề ra (KH: 7,2%); trong đó, về lĩnh vực nông nghiệp tăng trưởng bình quân đạt 2,1%/năm (KH: 3,4%), về công nghiệp đạt 9,1%/năm (KH: 9,3%), dịch vụ đạt 4,8%/năm (KH: 8,1%) và thuế hải quan đạt 5,2%/năm (KH: 5%). Yếu tố thúc đẩy tăng trưởng kinh tế dựa chủ yếu vào lĩnh vực công nghiệp, đặc biệt đối với ngành năng lượng và xây dựng; về lĩnh vực dịch vụ thương mại, tài chính và bảo hiểm có tăng trưởng tốt nhưng đóng góp cho nền kinh tế thấp. Thủ tướng Thongloun chỉ rõ, nguyên nhân chủ yếu làm cho tăng trưởng kinh tế giảm là do tăng trưởng của lĩnh vực nông nghiệp có xu hướng giảm bởi tác động của thiên tai; lĩnh vực khai khoáng giảm từ giai đoạn 2017-2019 và phát triển chậm của ngành công nghiệp chế biến; đồng thời, tốc độ tăng trưởng của lĩnh vực dịch vụ cũng giảm, đặc biệt là ngành dịch vụ lưu trú, khách sạn nhà hàng gắn liền với dịch vụ du lịch. Ngoài ra, sự suy giảm đó chịu ảnh hưởng của kinh tế khu vực và thế giới, đặc biệt là các nước đối tác thương mại quan trọng do tác động của thiên tai và dịch Covid-19; thêm một yếu tố nữa là do sự chuyển đổi mạnh về phương thức sản xuất và cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu ngoài tài nguyên thiên nhiên, giảm việc khai thác khoáng sản, khuyến khích sản xuất chế biến công nghiệp, nông nghiệp, các sản phẩm công nghệ, điện và thúc đẩy lĩnh vực dịch vụ gắn liền với ngành du lịch; song song với đó, Chính phủ đã nghiêm túc thực hiện các quy định của luật pháp về xuất khẩu gỗ tròn, làm cho tăng trưởng kinh tế Lào có phần đi xuống nhưng chất lượng tăng trưởng được nâng cao hơn và chuyển dần sang hướng sản xuất hàng hóa để tạo sự vững chắc cho tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới.

Trước tình hình trên, Thủ tướng Thongloun đã chỉ ra 07 vấn đề cấp bách mà Lào cần giải quyết trong giai đoạn tiếp theo (2021-2025) là: Thứ nhất, giải quyết vấn đề nghèo của nhân dân và phát triển theo định hướng "3 xây" để giảm chênh lệch trong xã hội (khoảng cách giữa giàu nghèo, giữa thành thị và nông thôn), sự tiếp cận với dịch vụ công (giáo dục, y tế); thứ hai, giải quyết sự kém bền vững trong phát triển kinh tế, tăng trưởng chủ yếu dựa phần lớn vào khai thác tài nguyên thiên nhiên không đạt hiệu quả, chất lượng tăng trưởng không cao, cơ sở sản xuất không vững mạnh; thứ ba, giải quyết vấn đề non yếu về tài chính, xử lý nợ công, vấn đề thất thoát trong thu ngân sách và thất thu so với khả năng thực tế, ngân sách không đảm bảo đáp ứng cho nhu cầu phát triển (phần lớn tập trung xử lý nợ); thứ tư, xử lý sự yếu kém về tiền tệ, thâm hụt cán cân thương mại, cán cân thanh toán (BOP), giá cả hàng hóa có xu hướng tăng cao (lạm phát) và tỷ giá hối đoái có biến động mạnh trong một số thời điểm trên thị trường tự do; thứ năm, xử lý các tác động bởi dịch bệnh Covid-19, trước mắt đối với vấn đề lao động (thất nghiệp); khôi phục sản xuất cho các doanh nghiệp bị tác động bởi dịch bệnh; thứ sáu, giải quyết vấn đề quản lý nhà nước, quản lý xã hội cho đạt hiệu quả, tiến tới quản lý xã hội bằng pháp luật và điều chỉnh bổ sung, cải thiện môi trường, tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư; thứ bảy, tập trung giải quyết vấn đề phát triển nguồn nhân lực có chất lượng, trọng điểm, khuyến khích ngành nghề và định hướng chuyên môn gắn liền với sự chuyển hướng phát triển công nghệ 4.0 và lối sống mới. (Báo KT-XH, ngày 14/01/2021)           

Ngày 15/01/2021, báo KT-XH đưa tin, đến thời điểm hiện nay, việc vận tải hành khách trên toàn quốc gia Lào có 119 tuyến, giữa Lào với các nước láng giềng có 81 tuyến; vận tải quá cảnh hàng hóa qua dịch vụ cảng cạn tăng 9,47% so với giai đoạn 05 trước (2011-2015). 

Theo Bộ Công chính và Vận tải, hiện có 119 tuyến vận tải hành khách nội địa Lào, 81 tuyến vận tải cả đường bộ và đường sắt với các nước láng giềng gồm Lào-Thái, Lào-Trung, Lào-Việt Nam và Lào-Campuchia; trong 05 năm qua (2016-2020), dịch vụ vận tải hành khách có tốc độ tăng trưởng đạt 15%, trong đó khối lượng vận tải hành khách liên quốc gia đạt 7,5 triệu lượt khách, tăng bình quân 4,5%/năm. Đối với vận tải hàng hóa quá cảnh thông qua dịch vụ cảng cạn gồm: Cảng cạn đường sắt Tha-na-lèng (thủ đô Viêng Chăn), Seno (Savanakhet), Văng-tàu (Champasak), Na-tơi (Luangnamtha), Thà-khẹc (Khammuon). Khối lượng vận tải quá cảnh trong 05 năm qua đạt tăng trưởng 9,47% so với giai đoạn trước đó.

Mặc dù, khối lượng vận tải trong nước và quá cảnh giai đoạn qua tăng trưởng cao hơn giai đoạn cùng kỳ trước đó (2016-2020) nhưng vẫn còn một số tồn tại nhất định cần quan tâm giải quyết trong giai đoạn tới là: hệ thống hạ tầng cơ sở giao thông chưa đạt yêu cầu về hiệu quả, giá cước vận chuyển trong nước còn quá cao, tính cạnh tranh thấp so với các nước trong khu vực; thời gian thông quan còn dài, chưa chuẩn hóa các cửa khẩu biên giới quốc tế theo quy định của khu vực ASEAN; 08 tuyến quốc lộ được quy định nằm trong hệ thống kết nối với giao thông khu vực chỉ có 02 tuyến đạt tiêu chuẩn ASEAN về tải trọng; hệ thống đường sá kết nối với cửa khẩu biên giới bị hư hỏng nhiều do tác động bởi thời tiết khí hậu gây ảnh hưởng tiêu cực đến việc thông thương hàng hóa và vận tải hành khách qua lại với các nước láng giềng. (Báo KT-XH, 15/01/2021)

Ngày 12/01/2021, trả lời phỏng vấn báo KT-XH, Giám đốc Điều phối Dự án xây dựng đường sắt Lào-Trung thường trú tại tỉnh Luangprabang Khemkham Phongsavat cho biết, đến nay việc xây dựng tuyến đường sắt đang theo đúng tiến độ, riêng đoạn đường đi qua tỉnh Luangprabang có chiều dài 80 km dự kiến sẽ hoàn thành trong tháng 01/2021.

Theo báo cáo của ông Khemkham Phongsavat, đoạn đường sắt từ thủ đô Viêng Chăn đến Luangprabang đang tiến hành lắp đặt hệ thống đường ray và xây dựng các nhà ga, tiến độ đạt theo kế hoạch đã đề ra, riêng đoạn qua tỉnh Luangprabang có chiều dài 80 km đã hoàn thành việc lắp đặt được 55 km, còn 25 km nữa sẽ được hoàn thành tiến độ ngay trong tháng 01/2021.

Theo kế hoạch dự kiến, dự án đường sắt Lào-Trung sẽ hoàn thành việc lắp đặt trên toàn tuyến của dự án đoạn qua Lào dài 409 km từ Viêng Chăn đến Boten vào tháng 5/2021. Khi tuyến đường hoàn thành đưa vào khai thác vận hành, không những sẽ trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo nhiều công ăn việc làm cho nhân dân Lào mà còn mang ý nghĩa quan trọng  trong chiến lược hợp tác kết nối với khu vực Đông Nam Á trong việc phát triển kinh tế, văn hóa, du lịch và nhiều lĩnh vực khác, đặc biệt đối với chiến lược "Vành đai-Con đường", hình thành mạng lưới đường sắt khu vực ASEAN bao phủ tổng thể hơn và có vai trò quan trọng trong việc thu hút đầu tư vào Lào, thúc đẩy kinh tế Lào phát triển trong giai đoạn tới. (Báo KT-XH, ngày 15/01/2021)

Ngày 22/01/2021, báo KT-XH đưa tin, dịch bệnh Covid-19 đã tác động nặng nề đến nhân loại trên toàn thế giới, gây thất nghiệp cho gần 25 triệu người, Lào cũng bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dịch bệnh trên.

  Theo số liệu thống kê của Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội Lào, tính từ tháng 3-12/2020 số lượng lao động Lào qua Thái Lan làm việc trở về nước khoảng 1,4 triệu người, cùng với lượng lao động trong nước bị thất nghiệp do việc dừng, đóng cửa hoạt động lâu dài của nhiều cơ sở sản xuất, xí nghiệp đã đẩy chỉ số thất nghiệp của Lào tăng từ 9,6% tăng lên 20%. 

Trước tình hình đó, Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội Lào đã phối hợp, trao đổi và thỏa thuận với các thành phần, đơn vị liên quan đề ra giải pháp trước mắt và lâu dài nhằm hỗ trợ người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh bằng việc tổ chức triển khai thống kê nhu cầu sử dụng lao động trong nước từ các khu kinh tế, các dự án khai khoáng, các chương trình phát triển hạ tầng, đặc biệt là các dự án xây dựng hạ tầng giao thông (đường sắt cao tốc Lào-Trung, đường bộ cao tốc Viêng Chăn-Văng Viêng), các dự án về lĩnh vực nông nghiệp, cao su… tìm kiếm việc làm cho người lao động. Bên cạnh nhu cầu sử dụng việc làm từ các đơn vị sản xuất, Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội thực hiện việc thống kê thống tin việc làm trên toàn quốc để tạo sự liên kết giữa người có nhu cầu việc làm với các khu vực cần sử dụng lao động để có thể kết nối thuận lợi thông qua tổ chức các Hội chợ việc làm và nhiều hình thức khác (thiết lập website; đường dây nóng...).

Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội sẽ quan tâm, theo dõi, hỗ trợ và bảo vệ người lao động có nhu cầu ra nước ngoài để làm việc theo con đường chính thức, đúng luật pháp thông qua các tổ chức, công ty giới thiệu việc làm. Tổ chức các lớp đào tạo tay nghề, phương pháp làm việc phù hợp với nhu cầu sử dụng của từng quốc gia tiếp nhận. (Báo KT-XH, ngày 22/01/2021)

Từ ngày 26-27/01/2021, tại thủ đô Viêng Chăn, Bộ trưởng Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội Lào Khampheng Xaysompheng chủ trì hội nghị tổng kết kết quả thực hiện kế hoạch năm 2020 của ngành.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Khampheng Xaysompheng đã đánh giá kết quả tổ chức thực hiện kế hoạch 05 năm lần thứ IV của ngành giai đoạn 20216-2020, phương hướng nhiệm vụ cho 05 năm lần thứ V giai đoạn 2021-2025; kết quả tổ chức kế hoạch năm 2020 và phương hướng cho năm 2021. Nội dung tổng kết đã đề cập đến hàng loạt các mục tiêu trước mắt mắt và lâu dài mà ngành lao động, phúc lợi cần phải triển khai thực hiện; đặc biệt là củng cố, điều chỉnh cơ sở pháp lý, luật và đào tạo nguồn nhân lực, lao động có tay nghề kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu lao động của Lào hiện nay cũng như trong giai đoạn tiếp theo nhằm thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Năm 2020, ngành đã đào tọa được 21.580 lao động có tay nghề (nữ chiếm 41,85%), tạo được việc làm cho 7.919 lao động có việc làm trong nước (nữ 2.969 người), 28.055 lao động đi nước ngoài làm việc (nữ 14.835 người).

Đối với công tác quản lý lao động trong nước, năm 2020, Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội đã thống kê được 22.544 lao động nước ngoài đến Lào làm việc (nữ 3.459 người); đã triển khai thực hiện bảo hiểm xã hội quốc gia đạt 61,40% kế hoạch đã đề ra (27.631 cá nhân); ban hành thông tư hướng dẫn việc thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội quốc gia sửa đổi và phổ biến đến các doanh nghiệp thực hiện theo tình hình thực tế.

Bên cạnh kết quả đã đạt được ngành lao động và phúc lợi xã hội còn gặp một số khó khăn và thách thức cần giải quyết trong thời gian tới đối với nhiệm vụ chuyên môn, xây dựng kế hoạch cho sát với tình hình thực tế và khả năng của từng địa phương để có phương pháp, giải pháp tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm 2021 đạt kết quả tốt hơn trước. (Báo KT-XH, 28/01/2021)   

            Theo báo cáo của Bộ Tài chính, giai đoạn qua, về lĩnh vực tài chính, Chính phủ Lào đã rất cố gắng cải thiện công tác quản lý điều hành, ban hành nhiều biện pháp, chính sách mới nhằm củng cố, phát triển và tăng thu ngân sách nhà nước; bước đầu đã gặt hái được kết quả đáng ghi nhận; tuy nhiên, còn một số tồn tại chính cần tiếp tục giải quyết trong thời gian tới đây.

            Thứ nhất, kinh tế tuy vẫn tăng trưởng liên tục nhưng chưa vững chắc, chất lượng tăng trưởng chưa đạt yêu cầu, tốc độ tăng trưởng trong giai đoạn qua ở mức thấp hơn so với kế hoạch đề ra, còn tiềm ẩn nhiều rủi ro do nền tảng kinh tế và hệ thống doanh nghiệp chưa vững mạnh và hạn chế về tạo nguồn thu nhập, thu ngân sách nhà nước chủ yếu vẫn dựa vào khai thác tài nguyên thiên nhiên, gây tăng trưởng kinh tế kém bền vững. 

            Thứ hai, việc tổ chức thực hiện 08 giải pháp thúc đẩy kinh tế còn chậm, cơ sở kinh tế vĩ mô chưa vững chắc (tỷ lệ lạm phát tăng cao, tỷ giá hối đoái biến động mạnh, dự trữ ngoại hối thấp, nợ công tăng cao…); các giải pháp cải cách và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, phát triển SME chưa được triển khai mạnh do chưa phân định được rõ doanh nghiệp hoạt động và các lọai doanh nghiệp sắp dừng hoạt động/phá sản; cần nghiêm túc trong việc khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp có năng lực thúc đẩy phát triển kinh tế, khuyến khích sản xuất trong nước và tìm các doanh nghiệp điển hình có khả năng thúc đẩy phát triển loại hình doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.

            Thứ ba, việc xử lý nợ các dự án công còn kém hiệu quả, chưa hợp lý, chưa có khả năng xử lý các khoản nợ hiện hành vì không có khoản kinh phí nhằm bơm vào hệ thống kinh tế và xử lý nợ.

            Thứ tư, việc phát triển nông thôn, giải quyết nghèo chưa thật sự cơ bản làm người dân tái nghèo, cuộc sống của nhân dân vùng sâu, xa chưa thực sự được cải thiện.

            Thứ năm, thu ngân sách đã có xu hướng tốt hơn nhưng chưa thu đúng, đủ do đang hiện đại hóa hệ thống thu nên chưa kiểm soát được đến các vùng, lĩnh vực gây mất cân đối lớn về ngân sách và công tác quản lý kinh tế-ngân sách còn có nhiều thách thức.

            Thứ sáu, đã quản lý đầu tư một số dự án quy mô lớn, các dự án phát triển hạ tầng cơ sở đạt tiến độ (đường sắt Lào-Trung, đường cao tốc) nhưng nhiều dự án lớn khác thuộc lĩnh vực điện, khai khoáng chưa đảm bảo tiến độ, lĩnh vực dịch vụ chưa đóng góp tốt cho việc tăng trưởng kinh tế và tạo thu nhập cho ngân sách nhà nước.

            Thứ bảy, thâm hụt cán cân thanh toán ngoại hối và dự trữ ngoại tệ thấp làm cho kinh tế vĩ mô kém vững chắc và mất ổn định.

Năm 2021 là năm bản lề quan trọng của giai đoạn phát triển mới (2021-2025), để việc tổ chức thực hiện chủ trương đường lối của Đảng nhân dân cách mạng Lào lần thứ XI đã đề ra trở thành hiện thực, đạt kết quả cao, ngành tài chính ngoài việc cần giải quyết các vấn đề còn tồn tại của giai đoạn qua, đồng thời phải nghiên cứu kỹ càng tình hình thực tế, xây dựng và đề ra các chính sách tài chính vĩ mô phù hợp, làm tốt công tác quản lý điều hành các DNNN và khuyến khích thúc đẩy hệ thống doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ lớn mạnh, hoạt động có hiệu quả, đóng góp tích cực cho ngân sách nhà nước, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia bền vững. (Trích báo cáo của Bộ Tài chính, ngày 22/01/2021)

Những kết quả đáng ghi nhận của ngành kế hoạch và đầu tư Lào trong năm 2020

      Năm 2020, ngành kế hoạch và đầu tư Lào đã tích cực cải thiện môi trường đầu tư, ban hành nhiều chính sách để thu hút nguồn lực trong và ngoài nước và đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận.

      Theo báo cáo tổng kết việc tổ chức thực hiện kế hoạch năm 2020 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lào cho biết một số kết quả sau:

      (i) Đã cấp phép đầu tư cho khu vực tư nhân trong nước được 81 dự án, trong đó có 76 dự án cấp mới với tổng vốn đầu tư là 7.098 triệu USD, vốn đăng ký là 1.205 triệu USD; có 05 dự án điều chỉnh tăng vốn với tổng vốn tăng thêm là 49 triệu USD, vốn đăng ký là 79 triệu USD; thực hiện đàm phán với hơn 216 doanh nghiệp; thông báo rút giấy phép và chấm dứt hợp đồng 19 dự án; hoàn thành xây dựng kế hoạch nhập khẩu trang thiết bị thường niên cho 136 dự án đầu tư với tổng giá trị nhập khẩu là 4.232 triệu USD;

      (ii) Cải cách công tác khuyến khích và quản lý Khu KTĐB, chính sách đầu tư có tính cạnh tranh cao đối với các nước láng giềng; cải tiến công tác dịch vụ một cửa, cải cách bộ máy tổ chức thực hiện của Khu KTĐB ở các cấp tỉnh, thành phố để tạo điều thuận lợi thu hút đầu tư trong và ngoài nước và đã thu hút được 123 doanh nghiệp đến đầu tư với tổng vốn đầu tư là 3.445 triệu USD, với tổng vốn đăng ký là 291 triệu USD, vốn thực hiện đạt 787 triệu USD. Thực hiện nghĩa vụ đóng góp ngân sách cho nhà nước đạt 75,7 tỷ Kíp, tạo ra lượng hàng hóa xuất khẩu đạt tổng giá trị xuất là 977,6  triệu USD; tạo thêm nhiều việc làm, đặc biệt vị trí việc làm cho người lao động trong giai đoạn có dịch bệnh Covid-19 được 26.928 lao động (nước ngoài 16.478 người; Lào là 10.450 người).

      (iii) Huy động vốn hỗ trợ phát triển chính thức đạt 613,90 triệu USD, đạt 68% kế hoạch năm, trong đó có 205,71 triệu USD vốn viện trợ không hoàn lại, 408,19 triệu USD là vốn vay. 

      Cùng với đó, trong năm 2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lào với vai trò làm trung tâm triển khai thực hiện nhiệm vụ hợp tác toàn diện với Việt Nam, đã phối hợp với Việt Nam tổ chức hai kỳ họp của UBLCP hai nước Việt Nam và Lào lần thứ 42 và 43 thành công tốt đẹp. (Trích báo cáo tổng kết năm 2020 của Bộ KH&ĐT Lào, ngày 15/01/2021)

Báo Vientiane Times ngày 25/12/2020 đưa tin, tháng 11/2020, Lào ghi nhận thặng dư thương mại khoảng 2 triệu USD trong bối cảnh Chính phủ dự đoán sẽ thâm hụt thương mại trong năm nay.

Theo Bộ Công Thương, kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11 tăng so với tháng 10. Tổng kim ngạch thương mại là 869 triệu USD, trong đó xuất khẩu là 436 triệu và nhập khẩu là 434 triệu.

Sản phẩm xuất khẩu chính là quặng đồng, chuối, bột gỗ và giấy thải, khung và phụ tùng máy ảnh, vàng và vàng thỏi, cà phê chưa chế biến, cao su, thuốc lá và ngô ngọt.

Sản phẩm nhập khẩu chính là phương tiện (không bao gồm xe máy và máy kéo), thiết bị điện, dầu diesel, thiết bị cơ khí, thép và sản phẩm thép, thép từ tính, phụ tùng ô tô, kính, xích, gas, cốt thép và các loại thép, xăng, sản phẩm nhựa và chất thải công nghiệp thực phẩm.

Trung Quốc tiếp tục đứng đầu trong các thị trường xuất khẩu của Lào, tiếp đến là Thái Lan và Việt Nam, trong khi thị trường nhập khẩu chính là Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam.

Trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 đang lây lan mạnh ở các nước châu Á và trên thế giới, Lào đã thực hiện tốt các biện pháp phòng chống, ngăn chặn dịch bệnh, đảm bảo cuộc sống của nhân dân và giữ ổn định kinh tế vĩ mô.

Theo kế hoạch đề ra, năm 2020, Chính phủ đặt mục tiêu kim ngạch thương mại là 13,037 tỷ USD; tuy nhiên, do dịch bệnh Covid-19, mục tiêu được điều chỉnh thấp xuống còn 11,951 tỷ USD (111.024 tỷ Kíp), nhưng vẫn còn nhiều thách thức để đạt được mục tiêu điều chỉnh do tác động bởi các biện pháp ngăn chặn và phòng chống sự lây lan của dịch bệnh và các chính sách có tác động tiêu cực đến việc xuất nhập khẩu với các đối tác láng giềng. (Vientiane Times, 25/12/2020)

CHỦ TRƯƠNG, CHÍNH SÁCH MỚI

            Theo kế hoạch 5 năm phát triển kinh tế - xã hội lần thứ 9 (2021-2025), Chính phủ dự kiến sẽ huy động tổng vốn đầu tư trị giá 206.811 tỷ Kíp, tương đương 19,6% GDP.

            Để đạt mục tiêu đề ra, Chính phủ dự kiến sẽ chi từ ngân sách nhà nước khoảng 11-12% tổng nhu cầu vốn đầu tư. ODA sẽ chiếm khoảng 11,7% tổng nhu cầu vốn; FDI khoảng 48,4% và các nguốn khác khoảng 24,1%.

            Thông qua đầu tư công, Chính phủ sẽ tiếp tục đầu tư vào các dự án đã triển khai từ kế hoạch 5 năm lần thứ 8 một cách thiết thực và có hiệu quả. Đầu tư công sẽ được sử dụng để nâng cấp cơ sở hạ tầng hiện có và bắt đầu các dự án cơ sở hạ tầng mới ở các vùng sâu, vùng xa; phát triển nguồn nhân lực; nghiên cứu khoa học và mua sắm trang thiết bị kỹ thuật.

            Các dự án đầu tư quốc gia như đường sắt, đường cao tốc và đường dây tải điện sẽ huy động vốn đầu tư từ các nguốn khác, không từ ngân sách nhà nước. Đầu tư vào phát triển nguồn nhân lực, nghiên cứu khoa học, cung cấp trang thiết bị cần phải gắn với xây dựng cơ sở hạ tầng.

            Thông qua đầu tư tư nhân, Chính phủ sẽ tập trung vào các dự án có ý nghĩa đầu tàu lôi kéo tăng trưởng kinh tế quốc gia; chú trọng chất lượng đầu tư, chuyển giao công nghệ, sản xuất hàng hóa phục vụ xuất khẩu, tạo nhiều việc làm trong nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp hữu cơ, công nghiệp chế biến nông sản và sản xuất hàng hóa tiêu dùng.

            Du lịch thiên nhiên, văn hóa và lịch sử thân thiện với môi trường và bền vững, xây dựng bệnh viện hiện đại, sản xuất dược phẩm, xây dựng đường sá, dịch vụ trung chuyển hàng hóa, kết nối với các nước láng giềng cũng sẽ được cấp vốn thông qua đầu tư tư nhân.

            Đồng thời, Chính phủ sẽ nỗ lực thu hút đầu tư có chất lượng vào các đặc khu kinh tế, xúc tiến các hình thức đầu tư xây dựng-vận hành-chuyển giao (BOT) và đối tác công tư (PPP). (Vientiane Times, 19/01/2021)

            Theo báo cáo tại Đại hội Đảng XI, Chính phủ đặt mục tiêu phấn đấu tăng trưởng của ngành nông nghiệp trung bình hàng năm đạt 2,5% trong giai đoạn 5 năm tới, đến năm 2025, nông nghiệp chiếm khoảng 15,3% GDP.

            Theo mục tiêu đề ra, chỉ tiêu sản lượng lúa hàng năm dự kiến đạt 3,5-4 triệu tấn; sắn 3,6 triệu tấn; mía 1,6 triệu tấn, ngô 636.900 tấn, cà phê 175.000 tấn… Kim ngạch xuất khẩu nông sản trung bình đạt 1,2 tỷ USD/năm.

            Trong giai đoạn 2016-2020, do tác động của dịch Covid-19 và thiên tai, lĩnh vực trồng  trọt đã không đạt chỉ tiêu đề ra, tổng sản lượng chỉ đạt 3,7 triệu tấn so với kế hoạch đề ra là 4,35 triệu tấn. Tuy nhiên, lĩnh vực chăn nuôi tiếp tục tăng trưởng, đặc biệt là đại gia súc tăng từ 1,92 triệu tấn năm 2016 lên 2,66 triệu tấn năm 2020; cá từ 106 triệu tấn năm 2016 lên 130 triệu tấn năm 2020.

            Theo báo cáo của Bộ Nông Lâm, hiện nay gần 70% dân số Lào còn sinh sống phụ thuộc vào nông nghiệp nhưng ngành này chỉ tăng trưởng với tốc độ 3% trong hai thập kỷ qua. Hàng nghìn ha cây trồng bị thiệt hại do lũ lụt và sâu bệnh vì hậu quả của biến đổi khí hậu đang ngày càng nặng nề làm dấy lên quan ngại về sự sụt giảm sản lượng nông nghiệp và an ninh lương thực. Hiện nay, Chính phủ đang tiếp tục hợp tác với các đối tác phát triển để triển khai các giải pháp tăng cường an ninh lương thực tại Lào. (Vientiane Times, 19/01/2021)

            Một trong các mục tiêu đặt ra trong dự thảo Kế hoạch 5 năm phát triển kinh tế - xã hội quốc gia lần thứ 9 do Thủ tướng Thongloun Sisoulith trình bày tại Đại hội Đảng NDCM Lào lần thứ XI là Chính phủ sẽ tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực để đáp ứng yêu cầu phát triển, có khả năng tiến hành nghiên cứu, áp dụng khoa học và công nghệ để gia tăng giá trị hàng hóa và dịch vụ.

            Đảng và Chính phủ thừa nhận rằng kỹ năng của lực lượng lao động Lào nhìn chung chưa đạt yêu cầu, đặc biệt là trong các lĩnh vực giáo dục và y tế, đồng thời, lao động còn thiếu những kỹ năng cần thiết. Lực lượng lao động có kỹ năng có ý nghĩa quan trọng như động lực phát triển, có khả năng giúp Lào thoát khỏi đại vị của một nước kém phát triển, đạt được các mục tiêu phát triển bền vững, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế, ứng dụng công nghệ thông minh để thực hiện công nghiệp 4.0.

            Các chương trình sẽ được thực hiện để đạt được mục tiêu phát triển nguồn nhân lực sẽ bao gồm: (i) Cải thiện chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng để nâng cao chất lượng và tiêu chuẩn dân số quốc gia; (ii) Tập trung phát triển giáo dục ở tất cả các cấp để tăng cường khả năng tiếp cận giáo dục; (iii) Tăng cường kỷ luật của người lao động, phát triển kỹ năng nghề nghiệp để có thể tìm kiếm việc làm ổn định và thu nhập cao hơn.

            Chính phủ dự báo lực lượng lao động của Lào sẽ đạt 2.570.000 vào năm 2025; tỷ lệ thất nghiệp trung bình sẽ giảm xuống 1% hàng năm trong giai đoạn 5 năm tới. Tỷ lệ thất nghiệp năm 2021 sẽ giảm xuống 15% so với 20% năm 2020. Chính phủ đề ra chỉ tiêu vào năm 2025, sẽ có 8 nhà khoa học/10.000 dân.

            Các nỗ lực tăng cường lực lượng lao động sẽ tập trung vào nâng cao chất lượng và đa dạng nhằm đáp ứng nhu cầu cung nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Để đạt các mục tiêu đề ra, Chính phủ sẽ phân bổ 1% đầu tư từ ngân sách hàng năm cho khoa học và công nghệ và công tác nghiên cứu triển khai. (Vientiane Times, 15/01/2021)

            Ngày 25/01/2021, theo Vientiane Times, mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định để khuyến khích các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia phát triển cơ sở hạ tầng và cung cấp dịch vụ công cộng thông qua các dự án đối tác công – tư (PPP).

            Các dự PPP có triển vọng phát triển tại Lào vì Chính phủ đang cần một lượng đầu tư lớn để xây dựng và nâng cấp mạng lưới đường bộ, đường sắt và các tiện ich khác nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

            Theo các nhà quan sát, đóng góp của khu vực tư nhân vào xây dựng cơ sở hạ tầng cũng sẽ giúp giảm gánh nặng của ngân sách nhà nước, đặc biệt là trong bối cảnh khó khăn về tài chính hiện nay. Tuy nhiên, các dự án này phải không ảnh hưởng lên an ninh quốc gia, môi trường và sức khỏe cộng đồng. Theo kế hoạch PPP, khu vực thư nhân sẽ cung cấp phần lớn tài chính, trong khi Chính phủ sẽ cung cấp vốn bổ sung để cấp vốn cho các dự án đầu tư chung.

            Đoạn cao tốc Viêng Chăn-Vangvieng của tuyến cao tốc Lào – Trung Quốc mới thông tuyến tháng 12/2020 là dự án đầu tiên được cấp vốn chung bởi Chính phủ Lào và Công ty CP Tập đoàn xây dựng Vân Nam (YCIH). YCIH nắm giữ 95% cổ phần đầu tư của dự án, Chính phủ Lào đóng góp 5% chi phí dự án. Đường cao tốc này được vận hành theo mô hình BOT trong thời gian 50 năm.

            Hiện nay ở Lào khu vực tư nhân chiếm tỷ trọng trên 50% tổng vốn đầu tư xã hội, vì vậy, Chính phủ cam kết cung cấp ưu đãi để khuyến khích khu vực tư nhân đầu tư tham gia vào các dự án đầu tư công bằng cách cung cấp thông tin, lao động và chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai các dự án này.

            Bên cạnh đó, Chính phủ sẽ sửa đổi và ban hành các văn bản pháp lý và cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng khuyến khích đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn và thực hiện các dự án siêu lớn.

            Nghị định cũng nhấn mạnh việc cần thiết phải cung cấp ưu đãi về thuế để thu hút đầu tư nước ngoài. Điều 28 của Nghị định nêu, dự án PPP với giá trị đầu tư trên 300 triệu USD phải được Quốc hội phê chuẩn; Dự án đầu tư chung với dóng góp của Chính phủ trên 20 tỷ Kíp trở lên cũng phải được Quốc hội phê chuẩn. Quốc hội sẽ phê chuẩn các dự án PPP liên quan đến năng lượng hạt nhân, các dự án có tác động lớn đến môi trường, tác động đến trên 500 hộ gia đinh hoặc diện tích đất tô nhượng trên 4.000 ha. Chính phủ chỉ được phê duyệt các dự án PPP không đòi hỏi vốn ngân sách nhà nước, các dự án không liên quan đến việc chuyển đổi các khu bảo tồn thành các hình thức sử dụng đất khác. (Vientiane Times, 25/01/2021)

            Theo báo cáo cập nhật của Chính phủ, Chính phủ dự kiến sẽ giảm nợ công xuống mức 55% GDP trong giai đoạn 2021-2025 để nhằm cải thiện thanh khoản tài chính quốc gia.

            Đại dịch Covid-19 đã có những tác động nặng nề lên nền kinh tế Lào, làm trầm trọng thêm gánh nặng  nợ công , tạo ra thách thức lớn đối với một nền kinh tế nhỏ trong việc thanh toán nợ.

            Theo WB, nợ công của Lào năm 2020 ước tính đã tăng vượt con số 69% GDP so với mức 59% GDP năm 2019. Mức nợ tăng trong khi tỷ trọng vay ưu đãi giảm đã làm cho nghĩa vụ trả nợ của Lào trong  năm 2020 lên đến 1,2 tỷ USD.

            Trong giai đoạn 5 năm qua, Chính phủ đã áp dụng hệ thống thu thuế điện tử nhằm tăng thu ngân sách, kết quả, thu nhập quốc gia đã tăng 20%. Tuy nhiên, chi ngân sách đã tăng trên 20%, dẫn đến bội chi ngân sách 4,73%. Tình trạng thâm hụt tài khóa kinh niên đã buộc Chính phủ phải phát hành trái phiếu và vay nhiều hơn từ các nguồn khác nhau để giải quyết vấn đề thiếu hụt ngân sách. Tình trạng nợ quốc gia càng trở nên trầm trọng hơn khi Lào phải trả nợ các khoản vay cả gốc và lãi. Thêm vào đó, sự biến động của tỷ giá hối đoái cũng tác động lên gánh nặng nợ của Lào vì phần lớn các khoản vay là bằng ngoại tệ, chủ yếu là USD và Baht Thái.

            Trong thời gian qua, Chính phủ đã nỗ lực giảm gánh nặng nợ bằng cách giảm thâm hụt tài khóa và cắt giảm đầu tư vào các dự án chưa thật sự cần thiết, không có khả năng mang lại lợi nhuận. Các giải pháp khác bao gồm việc chuyển nợ thành vốn, bán tài sản nhà nước, bán cổ phần trong các doanh nghiệp thuộc sở hữu nhà nước để giải quyết nghĩa vụ tài chính.

            Tại hội nghị Chính phủ mở rộng tháng 01/2021, Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu các giải pháp để chuyển tài sản thành vốn, tạo nguồn lực phát triển quốc gia. Ban chuyên trách cần nghiên cứu, triển khai các giải pháp nhằm chuyển các doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ thành các liên doanh để giảm gánh nặng nợ do các doanh nghiệp này tạo ra.

            Ngoài ra, Lào còn có tiềm năng đáng kể để tăng thu ngân sách từ các nguồn đất đai, du lịch và các dịch vụ trung chuyển.

            Các chuyên gia kinh tế cũng khuyến nghị Chính phủ phải làm nhiều hơn để cải thiện môi trường đầu tư và hỗ trợ khu vực tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa để giảm chi phí sản xuất, tăng cường sản xuất hàng hóa xuất khẩu. (Vientiane Times, 29/01/2021)

Ngày 08/01/2021, tại cuộc họp báo của ngành năng lượng và mỏ, Thứ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Daovong Phonekeo cho biết, Lào đặt mục tiêu xuất khẩu 33.400 triệu kWh điện năm nay tương đương 19.925 tỷ Kíp để đáp ứng kịp với tốc độ tăng trưởng về năng lượng và nhu cầu tiêu dùng điện ngày càng tăng trong khu vực. Đồng thời, Lào cũng đặt kế hoạch cung cấp 9.021 triệu kWh điện, tương ứng với giá trị là 7.547 tỷ Kíp phục vụ nhu cầu nội địa. Mặc dù nền kinh tế chịu nhiều thách thức do dịch bệnh Covid-19, ngành năng lượng và mỏ vẫn tăng trưởng đạt kế hoạch đề ra.

Theo Thứ trưởng Daovong, năm 2020, giá trị ngành năng lượng tạo ra tăng lên 31.468 tỷ Kíp, tăng 16% so với năm 2019 và ước đạt 102% so với kế hoạch năm nay. Trong đó, ngành năng lượng đạt 20.616 tỷ Kíp tăng 33% so với năm 2019 và đạt 98% so với kế hoạch, ngành mỏ tạo ra 10.851 tỷ Kíp giảm 7% so với cùng kỳ nhưng đạt 113% so với kế hoạch.

Năm 2020, Bộ Năng lượng và Mỏ trực tiếp chỉ đạo và giám sát việc xây dựng 4 nhà máy sản xuất điện với công suất lắp đặt 537 MW, tạo ra 2.139 triệu kWh điện/năm. Hiện Lào có 81 nhà máy thủy điện, nhiệt điện than, sinh học và năng lượng mặt trời, với tổng công suất 10.328 MW, sản xuất được 53.640 triệu kWh điện. Hệ thống truyền tải điện đang được xây dựng phát triển, tổng chiều dài 67.643 km và 84 trạm phân phối.

Hiện tại, có tổng số 95% hộ gia đình được sử dụng điện lưới, trên 93% các bản và thành phố thuộc tỉnh có điện và đang tiếp tục triển khai đến các khu vực khác. (Vientiane Times, 11/01/2021)

Từ ngày 28-30/12/2020, tại thủ đô Viêng Chăn, Đại hội lần thứ 10, Khóa I của Hội đồng nhân dân thủ đô Viêng Chăn được tổ chức do Đô trưởng Sinlavong Khoutphaythoune chủ trì với sự tham gia của đại diện các Sở, ban, ngành và khách mời.

 Phát biểu tại Hội nghị, Đô trưởng Sinlavong Khoutphaythoune nhấn mạnh, để đạt được mục tiêu phát triển giai đoạn 2021-2025, thủ đô Viêng Chăn cần tập trung thực hiện 08  chương trình và 30 dự án cấp quốc gia đó là: Chương trình phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2021-2030; tiếp tục chương trình sản xuất hàng hóa theo 10 tiêu chí mũi nhọn; chương trình phát triển đô thị, hạ tầng giao thông và kết nối nội vùng đô thị; chương trình xử lý ùn tắc giao thông đô thị; xử lý các vấn đề xã hội (tai họa, ma túy); ngăn ngừa thảm họa thiên nhiên; quy hoạch sử dụng đất đai. Thực hiện 30 dự án lớn, cấp quốc gia liên quan đến vấn đề thoát nước đô thị, kênh mương tưới tiêu, xây dựng các vùng sản xuất mới lưu vực các công trình thủy lợi; xây dựng vùng sản xuất lương thực tạo sản phẩm xuất khẩu; xây dựng các tuyến đường giao thông kết nối liên tỉnh, bến bãi, ga tàu lửa và các dịch vụ kết nối giữa các điểm giao thông bộ với đường sắt; dự án đường cao tốc Viêng Chăn-Thà Khẹc; các tuyến cao tốc liên kết vùng; dự án thiết kế hệ thống chống ngập lụt; xây dựng khu thương mại đặc biệt; xây dựng các khu, điểm du lịch trong Viêng Chăn, tiến tới xây dựng thủ đô theo mô hình đô thị thông minh, hiện đại theo tiêu chí xanh, sạch. Nguồn lực để triển khai các dự án trên sẽ được huy động chủ yếu từ nguồn lực xã hội, theo phương thức PPP, BTO.

  Thủ đô Viêng Chăn là đô thị cấp I của Lào, dân số đông, mật độ dày, có hệ thống hạ tầng giao thông đô thị hiện đại bậc nhất tại Lào hiện nay. Việc thúc đẩy phát triển kinh tế thủ đô ngày càng lớn mạnh, vững chắc tạo nền tảng cho sự phát triển chung của Lào là nhiệm vụ quan trọng luôn được Chính phủ Lào cũng như Chính quyền thủ đô Viêng Chăn quan tâm. Giai đoạn tới sẽ tập trung thực hiện các mục tiêu quan trọng nhằm tạo nguồn thu để đảm bảo vững mạnh về tài chính, hỗ trợ xử lý tốt nợ công, tập trung nguồn lực xây dựng cơ sở hạ tầng thủ đô, bảo đảm đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống. (Báo KT-XH, ngày 29/12/2020)

Báo Vientiane Times ngày 20/01/2021 đưa tin, Chính phủ đặt kế hoạch tăng cường hợp tác với các quốc gia đối tác chiến lược và phát triển các đối tác 5 năm tới để đưa Lào phát triển bền vững.

Để đảm bảo hợp tác giữa Lào và các đối tác phát triển, chính phủ sẽ thúc đẩy, thuận lợi hóa thương mại, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và đầu tư và đưa ra những chính sách quan trọng.

Theo dự thảo Kế hoạch phát triển Kinh tế-Xã hội quốc gia 5 năm giai đoạn 2021-2025 được Thủ tướng Thongloun Sisoulith trình bày trước Đại hội Đảng lần thứ XI, Lào sẽ chủ động hợp tác sâu rộng với các nước ASEAN và các đối tác trong khu vực để đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội quốc gia; hợp tác chặt chẽ với đối tác phát triển khu vực ASEAN+6, Tổ chức thương mại thế giới (WTO), Tiểu vùng sông Mekong mở rộng và khuôn khổ hợp tác Mekong-Lan Thương. Đồng thời, Chính phủ định hướng thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội địa phương dọc tuyến đường sắt cao tốc Lào-Trung, hình thành và phát triển các khu kinh tế đặc biệt, hệ thống thương mại biên giới với các nước láng giềng; nâng cấp một số cửa khẩu thành cửa khẩu quốc tế tại một số địa phương, với mục tiêu mỗi tỉnh có đường biên giới với các nước láng giềng sẽ có ít nhất một cửa khẩu quốc tế nhằm thúc đẩy thương mại, đầu tư và hợp tác trong nhiều lĩnh vực quan trọng khác (Lào có biên giới với 5 nước, Trung Quốc ở phía Bắc, Campuchia ở phía Nam, Myanmar ở phía Tây Bắc, Thái Lan ở phía Tây và Việt Nam ở phía Đông).

Lào là cầu nối tuyến thương mại ra biển khi Cầu Hữu nghị Lào-Thái thứ năm nối tỉnh Bueng Kan của Thái và tỉnh Bolykhamxay của Lào hoàn thành trong thời gian tới cùng với các tuyến qua các cầu hữu nghị thứ nhất nối Viêng Chăn với tỉnh Nọng Khai; cầu thứ hai nối tỉnh Sa-vẳn-nạ-khẹt với tỉnh Mục-đa-han; cầu thứ ba nối tỉnh Khăm muồn với tỉnh Na-kon Pha-nom; cầu thứ tư nối tỉnh Bò-kẹo với tỉnh Chiang Rai. Đây là các tuyến kết nối quan trọng qua sông Mekong, không chỉ kết nối giữa hai nước Lào và Thái mà còn kết nối lưu thông vận chuyển hàng hóa, logistic và du lịch trong khu vực.

Khi dự án đường sắt Lào-Trung hoàn thành và đi vào hoạt động, Chính phủ hy vọng tuyến đường này sẽ góp phần thúc đẩy thương mại, du lịch với thị trường khu vực.

Lào đang nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư và tạo thuận lợi thương mại nhằm cải thiện chỉ số môi trường kinh doanh. (Vientiane Times, 20/01/2021)

Theo diễn đàn Đông Á, xu hướng tăng trưởng kinh tế của Lào bắt đầu khi Lào mở cửa cho thương mại và đầu tư nước ngoài vào đầu thập kỷ 1990. Từ đó đến nay, các cuộc khủng hoảng kinh tế đã tác động mạnh đến Lào, buộc nước này phải điều chỉnh chiến lược phát triển.

Lào là quốc gia nội địa và các giao dịch đáng kể với thế giới bên ngoài được tiến hành qua Thái Lan. Thương mại với hoặc qua Thái Lan ra phía Tây từ lâu đã là tuyến đường có hiệu quả kinh tế nhất với các lý do về địa lý và lịch sử. Phần lớn các đô thị của Lào phân bố dọc theo biên giới với Thái Lan, khiến cho thương mại theo hướng Tây thuận lợi hơn nhiều. Việc chính thức hóa thương mại và đầu tư theo hướng Tây vào năm 1989 là sự đảo ngược một cách thực dụng các nỗ lực trì trệ trong việc thiết lập một kết nối hướng đông qua Việt Nam kể từ năm 1975.

Thương mại hướng Tây mang lại tăng trưởng ổn định cho Lào cho đến cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1998. Lào bị tác động mạnh hơn nhiều so với Thái Lan, chủ yếu do sụt giảm đầu tư từ Thái Lan và lạm phát cao do đồng Kíp mất giá với Baht Thái nhiều hơn là với USD, giảm năng lực nhập khẩu của Thái Lan. Lào nhận thức được cần có những kết nối an toàn khác với thế giới.

Lào nhanh chóng kết thúc các thỏa thuận thương mại ưu đãi cắt giảm, xóa bỏ mạnh mẽ thuế quan và hàng rào phi thuế quan với Việt Nam và Trung Quốc vào đầu những năm 2000. Động thái này đã có kết quả, cùng với sự nổi lên của Trung Quốc. Cả xuất khẩu và nhập khẩu với Trung Quốc tăng từ dưới 1% vào năm 2000 lên 10% vào năm 2008. Đầu tư từ Trung Quốc nhanh chóng chiếm tỷ lệ lớn trong FDI vào Lào. Kinh tế Lào hầu như không bị ảnh hưởng trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Sáng kiến "Vành đai-Con đường" của Trung Quốc đã đẩy nhanh sự phát triển của quan hệ đối tác.

Covid 19 là cuộc khủng hoảng thứ 3. Trước năm 2020, du khách nước ngoài và kiều hối chiếm khoảng 1 tỷ USD trong thu ngoại tệ hàng năm của Lào. Những con số thống kê cho thấy những thực tế trái ngược về lưu chuyển hàng hóa qua biên giới: nhập khẩu từ Thái Lan từ tháng 1 đến tháng 11/2020 giảm 13% so với cùng kỳ năm 2019 nhưng xuất khẩu tăng 6%; hàng quá cảnh từ Thái Lan đi Việt Nam giảm 20% nhưng từ Việt Nam đi Thái Lan tăng 13%; hàng quá cảnh từ Thái Lan đi Trung Quốc tăng 8% và từ Trung Quốc đi Thái Lan tăng 34%.

Việc xây dựng các dự án đường sắt và đường bộ không bị gián đoạn. Đường cao tốc Viêng Chăn-Vangvieng dài 109 km đã hoàn thành cuối năm 2020. Dự án đoạn cao tốc 137km từ Vangvieng tới Luang Prabang đã được thông qua tháng 12/2020. Nếu hoàn thành đoạn thứ 3 dài 200km từ Luang Prabang tới Boten, biên giới  Trung Quốc, sẽ tạo ra một kết nối an toàn khác ngoài kết nối hiện nay với Thái Lan.

Khoản nợ lớn xung quanh quan hệ đối tác với Trung Quốc vẫn là một mối quan ngại. Tầm cỡ của một số dự án lớn đến nỗi chỉ vài phần của nó cũng đã tạo áp lực không thể kiểm soát đối với nền tài chính Lào, đặc biệt trong các cuộc khủng hoảng kinh tế. Lào vẫn quyết định chấp nhận rủi ro vì mục tiêu tăng trưởng cao trong khung thời gian hạn định. Trong tầm nhìn 2030, Lào đặt kế hoạch GDP tăng gấp 4 lần so với năm 2016. Để đạt mục tiêu này, cần có nguồn vốn đầu tư hàng năm đạt 30% GDP.

Tuy nhiên, các cơ hội đầu tư mang lại lợi ích kinh tế bị giới hạn bởi số lượng và phân bố dân số. Các dự án FDI cần nhiều lao động trong lĩnh vực may mặc nhanh chóng bị dừng do mật độ dân cư thấp, phân tán trên các địa hình khó khăn và rộng lớn. Tốc độ tăng trưởng khá cao từ năm 2000 chủ yếu do mở rộng khai thác tài nguyên thiên nhiên và xuất khẩu điện từ thủy điện cũng như gia tăng du khách nước ngoài. Thu hút FDI vào các lĩnh vực này là không dễ dàng. Đối với tài nguyên và thủy điện thì các quan ngại chính là những tác động đến môi trường và các cộng đồng sở tại; đối với du lịch thì thách thức chính là sự phụ thuộc vào nguồn khách và khả năng tiếp cận. Trung Quốc là quốc gia duy nhất có năng lực và sẵn sàng lấp vào chỗ trống cung – cầu hiện nay Lào đang cần để tiếp tục tăng trưởng nhanh.

Theo báo cáo của Thủ tướng Thongloun tại Đại hội Đảng XI, mục tiêu tăng trưởng đã được điều chỉnh giảm đáng kể, từ khoảng 8% còn 4% trong 5 năm tới. Việc nhấn mạnh tăng trưởng "chất lượng, cân bằng, bền vững" phản ánh quan ngại rộng rãi về việc quá chú trọng vào phát triển kinh tế dựa trên tài nguyên. Nếu trở thành hiện thực, đây sẽ là một bước ngoặt mạnh mẽ trong chiến lược tăng trưởng của Lào.

Để đạt mục tiêu tăng trưởng mới, Lào cần đầu tư nước ngoài, trong khi sự tham gia của các thể chế quốc tế là hết sức cần thiết để Lào đạt các mục tiêu phi kinh tế. Tầm quan trọng của FDI đối với tăng trưởng kinh tế là rõ ràng đối với bất kỳ quốc gia đang phát triển nào, và Lào cần đa dạng hóa các quan hệ kinh tế với các nước láng giềng và xa hơn. (Eastasiaforum.org, ngày 15/01/2021)

HỢP TÁC LÀO-VIỆT NAM

Theo số liệu thống kê của Tổng Cục Hải quan Việt Nam, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam-Lào tháng 12 và năm 2020 như sau:

1. Tháng 12/2020 đạt 125.331.104 USD, so với tháng 11 tăng 42% nhưng so với cùng kỳ giảm -1,2%. Trong đó,

- Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Lào đạt 59.993.026 USD, giảm -19,7% so với cùng kỳ (so với tháng 10 tăng 14%).

Mặt hàng giữ được đà tăng: Kim loại thường khác và sản phẩm tăng 216,4%; Sản phẩm từ hóa chất 126,8%; Giấy và sản phẩm từ giấy 126,2%; Phương tiện vận tải và phụ tùng tăng 53,5%; hàng dệt may tăng 34,9%; hàng hóa khác tăng 25,4%.

Mặt hàng tăng trở lại: Máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng tăng 90,8% (tháng trước giảm -16,9%); Gỗ và sản phẩm gỗ tăng 67,5% (tháng trước giảm -44,4%); Sản phẩm gốm sứ tăng 31,4% (tháng trước giảm -4,9% ); Phân bón tăng 5,1% (tháng trước giảm mạnh -90%); Dây điện và cáp điện tăng 4,2% (tháng trước giảm -21,4%);

Mặt hàng tiếp tục giảm: Rau quả giảm mạnh -87,2% (tháng trước -89,7%, sau khi tăng gần như liên tục 8 tháng đầu năm); Xăng dầu giảm -79,2% (giảm suốt từ đầu năm 2019 đến nay); Clanke và xi măng giảm -63,8% (tháng trước giảm -75,8%); Cà phê giảm -44,5% (tháng trước -32,4%); Sản phẩm từ chất dẻo giảm -16,4% (tháng trước giảm -22,8%); Sắt thép các loại giảm -10,4% (tháng trước -9,9%); Sản phẩm từ sắt thép giảm -7,9% (tháng trước giảm -0,8%);

- Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Lào đạt 69.338.078 USD, tăng 21,5% so với cùng kỳ (so với tháng 11 tăng 77,3%).

So với cùng kỳ, tháng 11/2020 giảm -4,5% thì kim ngạch nhập khẩu tháng 12 đã quay đầu tăng ấn tượng. Cụ thể một số mặt hàng như sau:

Mặt hàng tiếp tục tăng: Quặng và khoáng sản tăng 25,5% (tháng trước tăng 86,4%); Phân bón các loại tăng nhẹ 1% (tháng 10 giảm -44,8%); Đặc biệt hàng hóa khác tăng mạnh 86,1% (tháng trước tăng 27,9%)

Gỗ và sản phẩm gỗ tăng trở lại 17,1% (tháng trước giảm -15,2%); Cao su tiếp tục giảm -37,7% (tháng trước giảm -15,8%); Rau quả quay đầu giảm -40/8% (tháng trước tăng 30,4%). 

Ngô ghi nhận nhập khẩu hơn 1000 tấn giá trị 156.641 USD trong khi suốt 11 tháng của năm 2020 không có kim ngạch nhập khẩu, tăng 24,7% so với cùng kỳ.

Kim loại thường khác ghi nhận kim ngạch nhập khẩu 179.397 USD trong khi cùng kỳ không có kim ngạch nhập khẩu.

2. Tổng kết kim ngạch năm 2020 đạt 1.029.880.539 USD, giảm -11,5% so với cùng kỳ, trong đó xuất khẩu đạt 571.745.063 USD giảm -18,6%; nhập khẩu đạt 458.135.476 USD giảm -0,7%  

- Về các mặt hàng xuất khẩu:

+ Các mặt hàng ghi nhận tăng là: Giấy và sản phẩm từ giấy tăng 115% đạt hơn 16 triệu USD; Kim loại thường và sản phẩm khác tăng 112,1% đạt gần 7,8 triệu USD; Sản phẩm từ hóa chất tăng 43,6% đạt hơn 6,6 triệu USD; Dây điện và cáp điện tăng 40,1% đạt hơn 9,95 triệu USD; Sản phẩm gốm sứ tăng 33,6% đạt gần 10,2 triệu USD; sản phẩm từ sắt tăng 22,2% thép đạt gần 50,4 triệu USD; Máy móc thiết bị và phụ tùng tăng 15,7% đạt hơn 46,2 triệu USD;

+ Mặt hàng giảm mạnh và giảm hầu hết các tháng trong năm: Xăng dầu giảm -73,1% đạt hơn 19,8 triệu USD (giảm suốt từ đầu năm 2019 đến nay); Cà phê giảm -70,9% chỉ đạt gần 2,5 triệu USD (tháng 4 không có kim ngạch xuất khẩu); Clanke và xi măng giảm -62,3% đạt hơn 5,5 triệu USD; Gỗ và sản phẩm gỗ giảm -47,9% đạt hơn 24,4 triệu USD (chỉ tăng trong tháng 8 và 12);

+ Các mặt hàng còn lại đều giảm: Rau quả giảm -45,5%, đạt gần 43 triệu USD (sau khi tăng hầu hết trong 8 tháng đầu năm, đã giảm mạnh trong 4 tháng cuối năm); Phân bón các loại giảm -23,6% đạt hơn 14,6 triệu USD; Sắt thép các loại giảm -16,5% đạt gần 72 triệu USD; Phương tiện vận tải và phụ tùng giảm -14,7% đạt hơn 46,8 triệu USD; Sản phẩm từ chất dẻo giảm -12,8% đạt gần 12,2 triệu USD; Bánh kẹo và sản phẩm từ ngũ cốc giảm -10,2% đạt hơn 15 triệu USD; Hàng dệt may giảm -2,8% đạt hơn 7,8 triệu USD; Hàng hóa khác giảm -4,8% đạt gần 161 triệu USD.

- Về các mặt hàng nhập khẩu, chiếm tỷ trọng cao trong giá trị kim ngạch và ghi nhận tăng là: Gỗ và sản phẩm gỗ tăng 6,4% đạt gần 58,3 triệu USD; Quặng và khoáng sản khác tăng 8,3% đạt hơn 28,2 triệu USD; Hàng hóa khác tăng 10,2% đạt hơn 212 triệu USD.

Các mặt hàng còn lại đều giảm: Kim loại thường khác giảm -38,7% đạt gần 1,2 triệu USD; Hàng rau quả giảm -24,7% đạt gần 6,8 triệu USD; Cao su giảm -15,1% đạt hơn 104,5 triệu USD; Phân bón các loại giảm -13,2% đạt gần 47 triệu USD.

Theo dõi diễn biến kim ngạch cả năm 2020 cho thấy, nguyên nhân chính của việc sụt giảm kim ngạch là do dịch bệnh Covid bùng phát tại tháng 3, tháng 7 và lũ lụt thiên tai hồi tháng 10. Các tháng liền sau đó, kim ngạch đều tăng trở lại và có tháng tăng rất mạnh (tháng 9, tháng 12) nhưng do mức giảm quá sâu tại các tháng có dịch nên tổng kim ngạch chung cả năm 2020 vẫn giảm -11,5%, không thể duy trì giá trị đã đạt được năm 2019, tuy nhiên, vẫn đạt giá trị kim ngạch trên 1 tỷ USD, trong đó tỷ lệ kim ngạch xuất khẩu giảm (-18,6%) lớn hơn nhiều so với tỷ lệ giảm (-0,7%) kim ngạch nhập khẩu. Điều này là do lực cầu giảm mạnh tại thị trường Lào, dân các nước, mà số đông là dân Việt Nam đã về quê hương tránh dịch. 

Năm 2021, với hy vọng về vắc xin chống dịch được triển khai, dịch Covid được đẩy lùi, hoạt động đi lại giữa hai nước trở lại bình thường, kim ngạch xuất nhập khẩu sẽ lấy lại đà tăng trưởng (Thương vụ Việt Nam tại Lào)

HỢP TÁC LÀO-CÁC NƯỚC

Ngày 30/12/2020, trả lời phỏng vấn báo chí nhân kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Lào – Trung Quốc trong năm 2021, Đại sứ Trung Quốc tại Lào Jiang Zaidong nêu bật những thành tựu đạt được trong việc xây dựng cộng đồng cùng chung vận mệnh Lào – Trung.

Đại sứ Jiang Zaidong cho biết, đầu tư của Trung Quốc tại Lào đạt 1,63 tỷ USD trong năm 2020, tăng 20% so với năm 2019, bất chấp đại dịch Covid-19. Tháng 4/2019, Tổng Bí thư Đảng NDCM Lào Bounnhang Vorachit và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản TQ Tập Cận Bình đã ký Kế hoạch Tổng thể xây dựng Cộng đồng cùng chung vận mệnh Lào – Trung Quốc.

Đại sứ Jiang Zaidong mô tả mối quan hệ song phương giữa Lào và Trung Quốc là mối quan hệ "không thể tách rời". Những thành tựu đã đạt được trên con đường xây dựng cộng đồng cùng chung vận mệnh bao gồm: (i) Đường cao tốc Viêng Chăn – Vangvieng mới hoàn thành đưa vào sử dụng. Đây là một phần của cao tốc dự kiến dài 460 Km nối Viêng Chăn – Boten; (ii) Tuyến đường sắt Lào – Trung dài 422 Km hiện đã hoàn thành trên 90% tiến độ xây dựng, dự kiến sẽ hoàn hoàn thành vào tháng 12/2021; (iii) Nhà máy lọc dầu mới được đưa vào hoạt động mới đây tại Lào sẽ giúp Lào giảm phụ thuộc vào xăng dầu nhập khẩu. Đây là dự án liên doanh giữa các doanh nghiệp Lào và Trung Quốc với công suất sản xuất 03 triệu tấn xăng, dầu diesel, xăng máy bay và khí hóa lỏng (LPG) hàng năm; (iv) Liên doanh xây dựng các đường dây tải điện cao thế giữa EDL và CSG (Tập đoàn Mạng lưới điện Nam Trung Hoa) để giúp Lào tối đa hóa sản xuất và xuất khẩu năng lượng; (v) Hàng loạt các dự án giảm nghèo nhằm giúp cải thiện đời sống của người dân Lào. Đây là các dự án tập trung nâng cấp các dịch vụ giáo dục và y tế, khả năng tiếp cận nước sạch và điện. (Vientiane Times, 05/01/2021)

Báo Vientiane Times ngày 06/01/2021 đưa tin, Lào kế hoạch xuất 2.000 tấn gạo sang Trung Quốc tháng 01/2021 sau khi đã xuất 19.000 tấn gạo sang nước này. Việc xuất khẩu này nằm trong hạn ngạch 50.000 tấn giữa Chính phủ Lào và Trung Quốc.

Theo Bộ Công Thương, sẽ có thêm gạo xuất khẩu sang Trung Quốc để thực hiện mục tiêu vào cuối năm nay. Gạo vẫn xuất sang Trung Quốc theo kế hoạch mặc dù có nhiều thách thức do dịch bệnh Covid-19.

Theo hạn ngạch nhập khẩu chính thức của chính phủ Trung Quốc, Lào được quyền xuất khẩu sang Trung Quốc 8.000 tấn giai đoạn đầu 2015-2016, 20.000 tấn giai đoạn 2017-2018 và 50.000 tấn giai đoạn 2019-2021, đây là một phần trong hoạt động thúc đẩy hợp tác thương mại song phương.

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Lào và là đối tác thương mại lớn thứ hai. Việt Nam và Thái Lan cũng là những thị trường quan trọng đối với hàng hóa chủ yếu của Lào.

Xuất khẩu gạo từ Lào sang Trung Quốc tăng trong những năm gần đây do sự ưu đãi thương mại giữa hai nước. Theo Bộ Công Thương, năm 2017, kim ngạch xuất khẩu gạo của Lào sang Trung Quốc là 5,6 triệu USD, tăng lên 7,25 triệu USD năm 2018 và 14,54 triệu USD năm 2019. Kim ngạch xuất khẩu gạo của Lào sang các nước khác giảm từ hơn 30 triệu USD năm 2017, 2018 xuống chỉ hơn 25 triệu USD năm 2019. (Vientiane Times, 06/01/2021)

Báo Vientiane Times ngày 08/01/2021 đưa tin, Lào có thể thiệt hại về xuất khẩu sang Trung Quốc khi Chính quyền Trung Quốc bày tỏ lo ngại về chất lượng cây trồng và dịch bệnh Covid-19 trên cây trồng. Danh mục các loại cây trồng được trồng rộng rãi ở các tỉnh phía Bắc bị xem xét là khoai ngọt, ngô ngọt và đậu.

Theo Giám đốc Sở Nông Lâm nghiệp tỉnh Bò-kẹo, ông Sibounheuang Phanthoulack, tháng 12/2020, hơn 200 tấn đậu được trồng ở Bò-kẹo bị trả lại khi xuất khẩu sang Trung Quốc mặc dù chính quyền địa phương vẫn chưa nhận được thông tin từ phía Trung Quốc về lý do, nhiều ha loại đậu này đang được thu hoạch nhưng không được xuất đi thị trường khác vì toàn bộ cây trồng do các công ty Trung Quốc tài trợ. Vấn đề trên đã được kiến  nghị tới các ngành liên quan và Chính phủ Trung Quốc xem xét nhưng vẫn chưa được xử lý.

Các nhà kinh doanh Trung Quốc khuyến khích người dân địa phương trồng loại đậu này ở Bò-kẹo và các tỉnh phía Bắc khác và người dân đã trồng trong vài năm mà không có bất cứ vấn đề gì.

Theo quan chức nông nghiệp tỉnh Luông-nậm-thà, đậu trồng ở tỉnh vẫn chưa chuẩn bị cho xuất khẩu vì người nông dân vẫn chưa thu hoạch. Mối lo lắng của Trung Quốc về chất lượng cây trồng mua từ Lào tăng lên sau khi các chuyên gia nông nghiệp Trung Quốc thực hiện kiểm tra định kỳ hàng năm tại các vùng sản xuất. Họ đã kiểm tra đất, nguồn nước, hạt giống và lượng phân bón, thuốc trừ sâu và côn trùng được sử dụng để đảm bảo chất lượng và độ an toàn. Do sự lây lan của dịch bệnh Covid-19, Chính quyền Trung Quốc đang kiểm soát chặt chẽ sản phẩm nhập khẩu để nỗ lực kiềm chế dịch bệnh.

Luangnamtha là cửa khẩu lưu thông chủ yếu, sản phẩm nông sản chủ yếu từ Lào xuất sang Trung Quốc là gạo, ngô ngọt, sắn, chuối, dưa hấu, đậu và khoai ngọt. Theo Bộ Nông Lâm nghiệp, năm 2019, kim ngạch xuất nhập khẩu của Lào từ mặt hàng nông sản đạt 60 triệu USD, trong đó 80% sang Trung Quốc.

Giai đoạn 2012-2019, Bộ Nông Lâm nghiệp của Lào đã ký một thỏa thuận với Bộ Nông nghiệp, Phát triển Nông thôn, Chất lượng, An toàn và Kiểm dịch Trung Quốc về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với việc xuất khẩu 6 loại hàng nông sản sang Trung Quốc là: Ngô, sắn, chuối, gạo, dưa hấu và khoai ngọt. Sau khi ký thỏa thuận, việc xuất khẩu các loại nông sản, trái cây này trở nên dễ dàng, nhanh chóng, minh bạch, phù hợp với luật pháp và quy định của Trung Quốc. Kim ngạch xuất khẩu của 6 loại hàng hóa này năm 2019 là 181 triệu USD nhưng đã tăng lên 231 triệu USD năm 2020 với số lượng lớn kim ngạch là chuối 170 triệu, ngô 28 triệu, dưa hấu 26 triệu, khoai ngọt 10 triệu và gạo hơn 5 triệu. (Theo cổng thông tin điện tử Lào)

Hiện Chính phủ đang phối hợp với các ngành và các nhà doanh nghiệp để cải thiện chất lượng sản phẩm nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc (Vientiane Times, 08/01/2021)

Ngày 18/01/2021, Điện lực Lào (EDL) đã ký một thỏa thuận liên doanh với Công ty TNHH Cáp điện Yushen của Trung Quốc để cùng xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu điện trong khu công nghiệp điện được đặt ở huyện Naxaithong, phía Bắc của Thủ đô Viêng Chăn.

Hiện nay Lào nhập khẩu một lượng lớn vật liệu điện, chủ yếu từ Trung Quốc. Theo một quan chức của EDL Lào, khi nhà máy đi vào hoạt động, giá vật liệu điện sẽ giảm vì không phải mất chi phí vận chuyển. Hàng hóa sản xuất ở nhà máy sẽ được phân phối khắp Lào và sẽ bán sang các nước láng giềng. Khu công nghiệp theo kế hoạch sẽ có một viện công nghiệp và trung tâm đào tạo.

Năm 2016, Lào và Trung Quốc đã ký biên bản ghi nhớ về dự án, năm nay là việc ký thoản thuận thành lập liên doanh thực hiện dự án, trong đó Lào góp 10% cổ phần. Việc khảo sát địa điểm quy hoạch và thiết kế khu đã hoàn thành. Đây là nhà máy đầu tiên kiểu này ở Lào. (Vientiane Times, 19/01/2021)

Ngày 30/12/2020, lễ bàn giao hoàn thành dự án xây mới và nâng cấp 37 trường phổ thông ở các tỉnh Trung và Nam Lào với vốn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Nhật Bản trị giá 12,4 triệu USD đã được tổ chức tại Bản Phine, tỉnh Savannakhet.

Tham dự lễ bàn giao có Bộ trưởng Giáo dục và Thể thao Sengduane Lachanthaboun, Đại sứ Nhật Bản tại Lào Takewaka Keizo và đại diện Văn phòng JICA tại Lào Yoshiharu Yoneyama; đại diện của 04 tỉnh Khammuon, Savannakhet, Saravan và Champassak.

Trong khuôn khổ dự án, việc nâng cấp các cơ sở giáo dục hiện có đã xuống cấp, phòng học quá tải, không đáp ứng đủ nhu cầu ngày càng tăng đã được thực hiện. Kết quả, 37 trường phổ thông mới với tổng số 238 phòng học, phòng giáo viên, thu viện, nhà vệ sinh, đồ gỗ và trang thiết bị giáo dục đã được xây mới hoặc nâng cấp. Dự án phù hợp với kế hoạch 5 năm lần thứ 9 bắt đầu thực hiện từ năm 2021, dự báo sẽ có tỷ lệ học sinh nhập học tăng ở cấp trung học cơ sở và phổ thông trung học.

Học sinh tại 37 trường giáo dục phổ thông sẽ được hưởng lợi từ môi trường dạy và học thuận lợi, cũng như cuộc sống học đường tiên tiến. (Vientiane Times, 04/01/2021)

            Ngày 05/01/2021, Giám đốc dự án Laythong Phmmavong cho biết, việc xây dựng cầu thứ 5 qua sông Mekong giữa Lào và Thái Lan đã bắt đầu được triển khai sau khi thỏa thuận xây dựng đã được ký kết vào cuối tháng 12/2020.

            Dự kiến, thời gian xây dựng sẽ mất khoảng 36 tháng, cầu sẽ kết nối tỉnh Boirikhamxay của Lào với tỉnh Đông Bắc Thái Lan Bueng Kan.

            Theo ông Laythong Phmmavong, công việc hiện nay sẽ tập trung vào mặt bằng và xây dựng cơ sở vật chất phục vụ xuất nhập cảnh. Hiện nay, công tác giải phóng mặt bằng 50 ha đất đã hoàn thành được 80% tiến độ. Tổng chi phí xây dựng cầu dự trù khoảng 130,3 triệu USD, trong đó, Lào sẽ chịu 46,13 triệu USD. Chi phí xây dựng của Lào sẽ được tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Kinh tế các nước láng giềng của Thái Lan thông qua các khoản vay. Khi cầu được hoàn thành vào năm 2023 sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tỉnh Borikhamxay trở thành một trung tâm thương mại khu vực, tuyến trung chuyển giữa Lào, Thái Lan và Việt Nam với khoảng cách chỉ 150 Km, đây là tuyến kết nối ngắn nhất giữa 03 nước. Các tỉnh của Thái Lan sẽ được kết nối với Việt Nam tại  Nghệ An qua cầu này và QL số 8 của Lào. Cây cầu này nằm trong Chiến lược Hợp tác Kinh tế Tiểu vùng Mekong Mở rộng và Ayeyawady-Chao Phraya- Mekong (ACMECS) giữa Lào, Capuchia, Myanmar, Việt Nam và Thái Lan.

            Hiện nay có 04 cầu bắc qua sông Mekong kết nối Lào và Thái Lan: (i) cầu nối thủ đô Viêng Chăn với tỉnh Nong Khai của Thái Lan; (ii) Cầu nối tỉnh Savannakhet với tỉnh Mukdahan của Thái Lan; (iii) cầu nối tỉnh Khammuon với tỉnh Nakhon Phanom của Thái Lan; và (iv) cầu nối tỉnh Bokeo với tỉnh Chieng Rai của Thái Lan. (Vientiane Times, 06/01/2021)

BẠN CẦN BIẾT

Ngày 19/01/2021, Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Khammani Inthilath và Tổng Giám đốc Công ty Namthern-Hinboun Power Rober Alencheva thực hiện lễ trao nhận bằng khen cấp Bộ cho Công ty Namthern-Hinboun Power đã có thành tích xuất sắc trong thời gian qua với sự chứng kiến của các đại biểu tham dự.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Khammani Inthilath cho biết, việc trao tăng bằng khen trên có ý nghĩa quan trọng nhằm ghi nhận Công ty Namthern-Hinboun Power đã có thành tích cao trong hoạt động sản xuất, đóng góp nghĩa vụ thường xuyên đối với Chính phủ và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi dự án có công ăn việc làm, cuộc sống ổn định, nâng cao. Đồng thời, Bộ trưởng Khammani đề nghị Công ty không ngừng tổ chức sản xuất tốt, có hiệu quả kinh tế cao, thực hiện tốt trách nhiệm của mình với nhà nước và hỗ trợ đời sống an sinh xã hội cho nhân dân vùng dự án, góp phần thúc đẩy ngành công nghiệp Lào ngày càng phát triển theo hướng hiện đại.

Thời gian qua, Công ty Namthern-Hinboun Power ngoài việc tập trung sản xuất điện phục vụ nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu còn thường xuyên thực hiện nghĩa vụ của mình đối với nhà nước, xã hội, góp phần tích cực trong việc thúc đẩy ngành năng lượng của Lào phát triển. Tính đến nay, công ty đã thực hiện nghĩa vụ cho Chính phủ Lào được 664 triệu USD, tương đương 6,1 nghìn tỷ Kíp; riêng năm 2019 đã đóng góp được 23,47 triệu USD và tạo nhiều lợi ích cho nhân dân vùng dự án. (Báo KT-XH, ngày 21/01/2021)

CHÀO XUÂN TÂN SỬU 2021 !

Nhân dịp năm mới năm 2021, Ban biên tập xin chúc toàn thể các anh chị em bước sang năm mới đầy sức khỏe và nhiệt huyết, góp phần nâng cao chất lượng Bản tin kinh tế ngày một được nâng cao, phục vụ hữu hiệu tới các độc giả.

Chúc các độc giả một năm mới mạnh khỏe và hạnh phúc.

Trân trọng cảm ơn sự đóng góp nhiệt tình của thành viên Ban biên tập và sự ủng hộ chân thành của các độc giả.

BẢN TIN KINH TẾ-ĐẠI SỨ QUÁN VIỆT NAM TẠI LÀO

Chủ biên: Trịnh Thị Tâm

Ban biên tập: Vũ Văn Hòa, Trần Thanh Hải, Lê Thị Phương Hoa, Nguyễn Trung Việt