1/ Trong lĩnh vực khoa học cuộc sống và chăm sóc sức khỏe (life science and healthcare), Israel được đánh giá là một quốc gia hàng đầu về đổi mới sáng tạo về y tế (innovation in healthcare technology). Israel hiện chỉ đứng sau Mỹ về số lượng các công ty nghiên cứu và phát triển công nghệ y tế, với khoảng 1,500 công ty hiện đang hoạt động trong lĩnh vực này và trung bình 100 công ty mới được thành lập hàng năm. Sự bùng phát của đại dịch Covid-19 càng giúp đẩy nhanh những lĩnh vực chăm sóc y tế hiện đại như chẩn đoán từ xa hay phân tích dựa trên AI nhằm cung cấp các giải pháp công nghệ hiện đại, sáng tạo, kịp thời, cần thiết cho cuộc chiến chống lại sự lây lan của Covid-19.
Theo Trung tâm nghiên cứu IVC, trong các năm 2018-2020, các công ty trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe của Israel đã huy động được trung bình 1,5 tỷ USD hàng năm, chiếm khoảng 17% tổng số tiền đầu tư vào các ngành công nghệ. Theo số liệu của Hiệp hội các ngành công nghệ cao Israel (IATI), trong ngành công nghệ chăm sóc sức khỏe, khoảng 40% là các công ty chuyên về thiết bị y tế, 30% là các công ty chuyên về công nghệ thông tin và trị liệu (therapeutics), còn lại là các công ty về giải pháp phân tích (diagnostic), công nghệ sinh-nông (agrobiotech), sinh-số (bioinformatics). Gần đây, Israel quan tâm nhiều đến việc áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI), máy tự học (machine learning) để nâng cao khả năng hiểu biết và điều trị bệnh,
2/ Một số nhân tố quan trọng trong hệ sinh thái giúp Israel trở thành một quốc gia đi đầu trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe y tế:
- Chính phủ Israel tích cực hỗ trợ lĩnh vực đổi mới sáng tạo về chăm sóc sức khỏe, như việc thông qua ngân sách 300 triệu USD năm 2018 để hỗ trợ ngành chăm sóc sức khỏe kỹ thuật số (digital health) để trở thành một động lực tăng trưởng kinh tế mới của Israel, hay như Cơ quan Đổi mới Sáng tạo của Israel (IIA) đầu tư hàng chục triệu USD vào các công ty khởi nghiệp về chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là để phát triển các giải pháp ứng phó với đại dịch covid19, xác định ngành sinh học hội tụ (bioconvergence) sẽ là lĩnh vực chiến lược Israel muốn thúc đẩy tiếp theo.
- Bên cạnh tinh thần khởi nghiệp và sự hỗ trợ của Chính phủ, còn phải tính đến vai trò quan trọng của các mạng lưới công nghệ (techhub), trung tâm R&D, vườn ươm, các tập đoàn đa quốc gia, kết hợp với nền tảng kiến thức từ các học viện nghiên cứu hàng đầu của Israel như Technion, Weizmann và các bệnh viện đứng top đầu thế giới như Sheba, Hadassah, từ đó tạo nền tảng thuận lợi cho sự phát triển năng động của các công ty khởi nghiệp.
- Ngoài ra, trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo về chăm sóc sức khỏe của Israel, ta thấy rõ ràng sự tham gia tích cực của các công ty đầu tư tư nhân cho công nghệ y tế, gồm các nhà đầu tư thiên thần, các quỹ đầu tư mạo hiểm, các vườn ươm công nghệ, trung tâm đổi mới, thúc đẩy tăng trưởng như Pitango HealthTech, Triventures, aMoon, Sanara Ventures, Insight Partners, Olive Tree Ventures, Qualcomm Ventures, Samsung Next, Aleph Venture Capital và Mangrove Capital Partners...
3/ Một số nhân vật và tổ chức nổi bật trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe của Israel:
(i) Yair Schindel: đồng sáng lập và cộng sự quản lý Quỹ đầu tư mạo hiểm aMoon, tập trung vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Mục tiêu của Quỹ aMoon: tăng cường kết nối kinh doanh và công nghệ y tế, tài trợ các công ty nghiên cứu công nghệ chữa các căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng. aMoon bắt đầu với 300 triệu USD từ Nact, mất chưa đầy 1 năm huy động 100 triệu USD cho quỹ giai đoạn đầu và 750 triệu USD cho quỹ giai đoạn 2. Schindel lãnh đạo Start-Up Nation Central, tổ chức NGO giúp các công ty công nghệ của Israel kết nối với các nhà đầu tư nước ngoài, đúng đầu Cục Kỹ thuật số quốc gia của Israel nhằm kết hợp công nghệ vào hoạt động của Chính phủ, đồng thời là thành viện của Ban phòng chống dịch Covid-19 của Bộ Y tế.
(ii) Eyal Zimlichman: Phó Tổng giám đốc Bệnh viện Sheba, đứng đầu trung tâm thúc đẩy đổi mới sáng tạo của Sheba, thành viên của 3 ủy ban chỉ đạo chính sách của Bộ Y tế, tập trung vào nghiên cứu triển khai nâng cao áp dụng công nghệ sức khỏe vào chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Ông thúc đẩy số hóa, đám mây hóa hồ sơ y tế và cá nhân hóa liệu pháp chữa trị, hi vọng mang đến cuộc cách mạng trong chăm sóc sức khỏe ở cấp độ toàn cầu và thành công về mặt kinh tế.
(iii) Guy Ezekiel: Cộng sự quản lý Pitango công ty công nghệ sức khở tập trung vào cách mạng hóa lĩnh vực y tế, Chủ tịch và CEO của Vento Technologies, đầu tư vào hơn 250 công ty hỗ trợ các ý tưởng mới. Ông từng là CEO của Brainsway, công ty phát triển giải pháp y tế công nghệ cao điều trị rối loạn thể não và Marval Pharma, công ty dược ở giai đoạn thử nghiệm lâm sàng thuốc trị đau ngực.
(iv) Michal Geva: đồng sáng lập Triventure, là người phụ nữ đầu tiên đồng sáng lập và quản lý quỹ đầu tư mạo hiểm ở Israel, có hơn 20 năm kinh nghiệm quản lý điều hành Quỹ đầu tư mạo hiểm, tập trung lĩnh vực tăng cường thương mại hóa công nghệ y tế, tập trung đầu tư vào giai đoạn hạt giống, A và B, hướng dẫn các công ty khởi nghiệp. Được Globes bầu chọn là 1 trong 50 phụ nữ có ảnh hưởng nhất Israel năm 2017 và 1 trong 40 lãnh đạo triển vọng của Israel dưới 40 tuổi theo The Marker năm 2011. Công ty VC TriVentures là công ty đầu tư mạo hiểm hỗ trợ các công ty khởi nghiệp tiềm năng công nghệ y tế và chăm sóc sức khỏe, tài trợ cho các công nghệ thanh toán bảo hiểm, y tế thông qua nền tảng y tế số hóa.
(v) Michal Cronin: Giám đốc về Đổi mới Sáng tạo chăm sóc sức khỏe, Trung tâm công nghệ Anh-Israel, Đại sứ quán Anh tại Israel. Trung tâm công nghệ ra đời từ 2011 đã hình thành mạng lưới 200 đối tác, trị giá 129 triệu USD, giúp thúc đẩy nền kinh tế Anh tăng 1,3 tỷ USD, hỗ trợ các công ty nghiên cứu chẩn đoán và dược phẩm sinh học. Trung tâm được Chính phủ Anh thành lập nhằm khuyến khích tăng trưởng kinh tế giữa các công ty của Anh và Israel, cung cấp tham vấn và thúc đẩy quan hệ đối tác về công nghệ đổi mới sáng tạo năng động và hiệu quả hơn. Ông Cronin kết nối các doanh nghiệp Israel với ngành công nghiệp của Anh, hỗ trợ các tập đoàn đa quốc gia hợp tác công nghệ và nghiên cứu khoa học với đối tác Israel. Trung tâm Công nghệ chủ yếu hợp tác với các công ty trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, dược phẩm sinh học và nghiên cứu chẩn đoán. Ông Cronin nhấn mạnh tầm quan trọng của ngành Chăm sóc sức khỏe từ xa (Telemedicine), và kêu gọi cần thúc đẩy mở rộng tại Israel đặc biệt trong tình hình hoành hành của Covid-19, cũng như đơn giản hóa giải pháp chăm sóc sức khỏe số hóa để tất cả cộng đồng đều có thể dễ dàng tiếp cận sử dụng.
Thông tin chi tiết xin liên hệ
Anh Nguyễn Nam Khánh, Bí thư thứ Ba, Đại sứ quán Việt Nam tại Israel
Điện thoại: +972 52-727-4248/ +84 396-211-988
Email: khanhnamnguyen@mofa.gov.vn