1. Là một trong những ngành công nghiệp chính thúc đẩy nền kinh tế Israel, công nghệ tài chính (Fintech) đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì vị trí của Israel như là trung tâm của mạng lưới đổi mới sáng tạo.
Gần đây, công nghệ Fintech của Israel, bao gồm các ngành công nghệ liên quan đến lĩnh vực tài chính – ngân hàng như: thanh toán, chuyển tiền, dữ liệu lớn, quản lý rủi ro, giao dịch và đầu tư, chống gian lận và bảo mật, đã phát triển và trở thành một trung tâm hàng đầu trên thế giới. Riêng năm 2019, các công ty công nghệ Fintech của Israel đã huy động được 1,8 tỷ USD, tăng 100% so với 2018, chiếm 5% tổng số khoản đầu tư mạo hiểm toàn cầu từ mức 1,7% vào 2018. Năm 2020, Israel được xếp hạng thứ năm về đầu tư toàn cầu, chỉ sau các cường quốc Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ và Anh.
2. Một số đặc điểm nổi bật của thị trường công nghệ Fintech của Israel:
- Israel hiện có 529 công ty khởi nghiệp Fintech, đã huy động được tổng số vốn 3 tỷ USD từ các quỹ đầu tư mạo hiểm toàn cầu. Một số công ty lớn đã đạt được mức huy động vốn và định giá lịch sử, từ đó có ảnh hưởng mạnh đến từng ngành chuyên môn như: Payoneer về chuyển tiền ra nước ngoài, Fundbox về sử dụng dữ liệu lớn để tối ưu hoá dòng tiền cho các doanh nghiệp nhỏ, Riskified về sử dụng công nghệ phân tích hành vi để phát hiện và ngăn chặn gian lận. Mới đây, công ty khởi nghiệp Lemonade (về ngành môi giới bảo hiểm sử dụng công nghệ AI và phân tích hành vi) đã lên sàn chứng khoán New York và được định giá 4,3 tỷ USD.
- Hệ thống ngân hàng, tín dụng truyền thống ở Israel nắm bắt được tiềm năng của Fintech mang lại trong thời điểm các công ty đối mặt với đại dịch Covid- 19 buộc phải chuyển đổi hoạt động sang dạng trực tuyến và kỹ thuật số. Ví dụ, ngân hàng Hapoalim đã phối hợp với Microsoft để ứng dụng công nghệ Fintech, từ đó mở rộng cơ hội ở quy mô toàn cầu.
- Tinh thần khởi nghiệp đã giúp thúc đẩy sự hình thành, phát triển của công nghệ Fintech. Ví dụ, lãnh đạo của các công ty hàng đầu của Lemonade, Credorax, Viola Ventures đã giúp thúc đẩy sự hình thành của mạng lưới các chuyên gia trong ngành Fintech.
3. Một số cá nhân, tổ chức nổi bật trong lĩnh vực Fintech của Israel:
(i) Ilanit Madmoni – Trưởng bộ phận Đổi mới của Ngân hàng Trung ương Israel, là người đi đầu thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong hệ thống ngân hàng nổi tiếng bảo thủ và nhiều quy định, phải đương đầu với nhiều vấn đề như an ninh mạng, quyền riêng tư của khách hàng, chống gian lận. Ilanit Madmoni giải quyết nhu cầu ngày càng tăng về đổi mới kỹ thuật số trong lĩnh vực Fintech và các giải pháp thanh toán – kết hợp các phương thức thanh toán mới cùng với thẻ tín dụng, tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật quốc tế, kết hợp các phương tiện nhận dạng tiên tiến như dấu vân tay. Một trong những trọng tâm được Ilanit Madmoni quan tâm hiện nay là giao dịch ngân hàng mở (open banking), quy định các quy tắc để các bên thứ ba có thể truy cập vào tài khoản ngân hàng của khách hàng, từ đó tăng tính trách nhiệm cho khách hàng đồng thời tạo cơ hội để ứng dụng các công nghệ Fintech. Ngân hàng Trung ương Israel nhận định ngân hàng mở không chỉ quan trọng đối với gia tăng cạnh tranh cho các dịch vụ bổ sung, mà còn tạo tiền đề cho sự đổi mới và ứng dụng. Cuộc khủng hoảng Covid-19 cũng trở thành cơ hội để cải thiện các dịch vụ số và thúc đẩy sử dụng chúng. Theo Bà, năm 2019, 2/3 giao dịch tài chính của Israel được thực hiện thông qua kỹ thuật số, dự báo sẽ tăng lên 100% vào năm 2022.
(ii) Daniel Tsiddon – Người sáng lập Quỹ Viola Fintech. Từng là Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Leumi, thành lập công ty con LeumiTech chuyên về ngân hàng cho các công ty công nghệ cao, ông Tsiddon sáng lập Quỹ Viola Fintech, giám sát khối tài sản hơn 100 triệu USD.
(iii) Igal Rotem – CEO Credorax. Credorax cung cấp cho các công ty và ngân hàng thực hiện các giao dịch thanh toán đa kênh, xử lý xuyên biên giới. Dưới sự điều hành của ông Rotem, Credorax đã phát triển vượt bậc với tốc độ tăng trưởng 40% vào 2020.
(iv) Shai Wininger: Đồng sáng lập và COO Lemonade. Lemonade huy động được 480 triệu USD, nâng giá trị lên hơn 4,3 tỷ USD – trở thành một trong những công ty thành công nhất của Israel từ trước đến nay. Lemonade hoạt động như một công ty bảo hiểm toàn diện, được hỗ trợ bởi công nghệ trí tuệ nhân tạo và kinh tế học hành vi. Trước đó, ông Wininger cũng đồng sáng lập Fiverr, nền tảng thị trường lớn nhất thế giới cho các dịch vụ kỹ thuật số.
(iv) Yuval Tal: Người sáng lập và CEO của Payoneer. Payoneer được thành lập là công ty dịch vụ tài chính giúp chuyển tiền trực tuyến và thanh toán kỹ thuật số. Sau 15 năm kể từ khi thành lập vào 2005, ông Tal đã phát triển Payoneer trở thành một công ty tài chính với gần 1,400 nhân viên, cung cấp dịch vụ cho 4 triệu khách hàng bằng 150 loại tiền tệ khác nhau.
(v) Ornit Shinar: Trưởng bộ phận Đổi mới và Đầu tư Mạo hiểm của Citi. Từng đảm nhận nhiều vị trí trong ngành luật, tài chính và có trình độ chuyên môn về công nghệ thông tin doanh nghiệp – an ninh, thương mại và thanh toán, phân tích dữ liệu và máy móc tự học, hiện cô Shinar đảm nhận vị trí điều hành về Đổi mới và Đầu tư Mạo hiểm, lãnh đạo các hoạt động đầu tư của Citi tại Israel và thành lập chương trình tăng tốc Fontech như một phần của Phòng Thí nghiệm Đổi mới TLV.