EU đang đẩy mạnh hành động chống lại Trung Quốc về chuyển giao công nghệ trong khuôn khổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Hành động pháp lý được xây dựng trên một trường hợp được đưa ra lần đầu tiên vào tháng 6 năm 2018, mở rộng đáng kể và làm sâu sắc phạm vi hành động của WTO đối với các biện pháp của Trung Quốc liên quan đến vấn đề chuyển giao công nghệ cưỡng bức.
Ủy ban thương mại EU cho biết “trong bối cảnh phát hiện bổ sung liên quan đến sự không tương thích của các biện pháp của Trung Quốc trong việc phê duyệt đầu tư và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đối với các công ty nước ngoài với các quy tắc đa phương đã thống nhất”.
“Chúng tôi không thể chấp nhận rằng các công ty EU phải từ bỏ công nghệ có giá trị để trả giá cho việc đầu tư vào Trung Quốc”, ủy viên thương mại Cecilia Malmstroem nói: “Điều này rõ ràng đi ngược lại các quy tắc mà Trung Quốc cam kết khi gia nhập WTO. Hôm nay, chúng tôi đưa ra một thách thức pháp lý rộng lớn và có hệ thống hơn đối với hành vi bất hợp pháp này, vì chúng tôi tin rằng đây là vấn đề lớn ảnh hưởng đến các công ty châu Âu kinh doanh tại Trung Quốc. Đây là vấn đề có thể và cần được giải quyết trong khuôn khổ đa phương quốc tế”.
Trong yêu cầu sửa đổi đối với WTO, EU đang thách thức các luật pháp Trung Quốc quy định việc phê duyệt đầu tư vào các lĩnh vực xe điện (Xe năng lượng mới) và công nghệ sinh học (hạt giống cây trồng), một phần của chiến lược “Trung Quốc chế tạo 2025” (Made in China 2025), yêu cầu thực hiện buộc các công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ cho các liên doanh của họ (các đối tác Trung Quốc) để đổi lấy sự chấp thuận hành chính cần thiết của chính quyền Trung Quốc. Các công ty nước ngoài cũng được yêu cầu thực hiện các hoạt động nghiên cứu và phát triển tại Trung Quốc.
Ủy ban thương mại EU nói rằng tại thời điểm gia nhập WTO, Trung Quốc cam kết không áp đặt các yêu cầu về hiệu suất để đổi lấy phê duyệt đầu tư và bảo vệ quyền tự do hợp đồng của các công ty nước ngoài ở Trung Quốc, đặc biệt là trong bối cảnh đầu tư và chuyển giao công nghệ. Do đó, EU cho rằng việc duy trì các biện pháp chính sách hiện hành của Trung Quốc là vi phạm các cam kết pháp lý của chính Trung Quốc khi gia nhập WTO.
Yêu cầu tham vấn chính thức khởi xướng thủ tục giải quyết tranh chấp của WTO. Nếu các cuộc tham vấn không đạt được giải pháp thỏa đáng trong vòng 60 ngày, thì EU có thể yêu cầu WTO thành lập một ban hội thẩm để kiểm soát sự tương thích của các biện pháp của Trung Quốc với các quy tắc của WTO./.