Cuộc chiến ngân sách của EU đã kết thúc. Hội nghị thượng đỉnh EU tại Brussels đã nhất trí về một thỏa thuận về ngân sách dài hạn 2021-2027 và gói hỗ trợ đối phó Covid-19 khi chỉ còn ba tuần nữa là sang năm mới. Ngay khi được thông qua tối ngày 10/12/2020, Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel viết trên Twitter rằng, bây giờ chúng ta có thể bắt đầu thực hiện và xây dựng lại nền kinh tế của mình. Gói phục hồi độc đáo của chúng ta sẽ thúc đẩy quá trình chuyển đổi kỹ thuật số và xanh.
Tuy nhiên, vẫn có chỉ trích cho rằng, thỏa thuận đạt được là sự nhượng bộ Hungary và Ba Lan, hai nước luôn đe dọa phủ quyết thỏa thuận vì yêu cầu tất cả các quốc gia thành viên phải tuân thủ các nguyên tắc pháp quyền và dân chủ. Sự thỏa hiệp do vai trò Chủ tịch EU của Đức dàn xếp đã được tất cả các nước thành viên chấp nhận.
Ngày 11/12, Ủy ban EU của Quốc hội đã đồng ý với đề xuất thỏa hiệp. Thủ tướng Stefan Löfven hài lòng, cho báo chí biết: lần đầu tiên kể từ khi EU được thành lập, đã tạo ra được mối liên kết giữa pháp quyền và việc thanh toán tiền. Đó là một thành công lịch sử, là thành công lớn đối với Thụy Điển khi thúc đẩy điều này trong vài năm; về lâu dài, công cụ này sẽ tạo ra sự khác biệt và nó là một bước phát triển quan trọng của EU.
Thủ tướng Löfven chỉ rõ, thỏa hiệp đạt được trong đó có việc phải có được tuyên bố của Tòa án Công lý Châu Âu trước khi nguyên tắc pháp quyền có hiệu lực. Do đó, nguyên tắc này sẽ bị chậm lại; đó được hiểu là sự nhượng bộ đối với hai quốc gia có quyền phủ quyết và cả hai đều có bầu cử quốc hội trong những năm tới. Tuy nhiên, không có sự thay đổi đối với nguyên tắc mà Hungary và Ba Lan phản đối kịch liệt; đồng thời coi nhẹ việc chính phủ Hungary đang tìm cách tuyên bố rằng thỏa hiệp được coi như chiến thắng. Thủ tướng cho rằng, mỗi người có cách xử lý các phong trào bầu cử chính trị trong nước; các cuộc tranh luận như thế nào là do mỗi cá nhân quyết định.
Một yếu tố quan trọng nữa trong việc đảm bảo sự chấp thuận đó là, thỏa thuận được ủng hộ của Nghị viện châu Âu, dự kiến sẽ bỏ phiếu về ngân sách vào tuần tới. Cho đến nay, ít nhất hai nhóm đảng lớn nhất đã đồng ý.
Các vấn đề khác tại hội nghị thượng đỉnh là: (i) thảo luận về khí hậu về các mục tiêu phát thải mới vào năm 2030. Theo một nguồn tin của EU, có “sự ủng hộ rộng rãi” cho mục tiêu đề xuất giảm lượng khí thải ít nhất 55% vào năm 2030 so với năm 1990; (ii) tình hình đàm phán Brexit; (iii) quan hệ với Hoa Kỳ; (iv) vấn đề gia tăng các biện pháp trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm cả việc tìm kiếm dầu và khí đốt đang bị chỉ trích bên ngoài Síp./.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Thuỵ Điển)
