Việc Tổng thống Trump tuyên bố quay trở lại TPP tiếp tục nhận được nhiều quan tâm khác nhau trong và ngoài nước Mỹ. Thảo luận về TPP bắt nguồn từ cuộc họp tại Nhà Trắng sáng ngày 12/4 khi Thượng nghị sỹ John Thune (Đảng Cộng hòa, South Dakota) đặt câu hỏi về việc Tổng thống Trump quay trở lại TPP và cho rằng TPP là cách tốt nhất để Mỹ gâp áp lực với Trung Quốc. Ông Larry Kudlow, cố vấn kinh tế của Tổng thống Trump phát biểu khi trả lời phỏng vấn của New York Times là đề xuất quay lại với thỏa thuận TPP là khá bất ngờ. Vào cuối ngày 12/4, ông Trump lại đăng trên Twitter vào lúc 11:15 pm rằng Ông sẽ cân nhắc tham gia trở lại Hiệp định TPP chỉ khi hiệp định này “tốt hơn đáng kể” so với hiệp định được đàm phán dưới thời Tổng thống Barack Obama. Ông Trump viết “Chúng ta đã có thỏa thuận song phương với 6 trong 11 quốc gia thuộc TPP, và đang nỗ lực tiến tới thỏa thuận với quốc gia lớn nhất trong số đó, cũng là quốc gia đã thu lợi về thương mại lớn nhất trong quan hệ với ta là Nhật Bản.”
Ông David Autor, chuyên gia kinh tế tại Trường M.I.T cho rằng “Ý tưởng (xuyên suốt) là xây dựng khuôn khổ để Trung Quốc phải tuân theo”. Nếu Mỹ gia nhập TPP, các nhà nông nghiệp Mỹ sẽ hưởng lợi từ việc tiếp cận thị trường, đặc biệt là thị trường Nhật Bản. Hiện nay, các trang trại nuôi bò tại Úc có thể vận chuyển thịt bò sang Nhật Bản rẻ hơn là các trang trại nuôi bò tại Mỹ. Ông Michael Miller, Chủ tịch Hiệp hội Lúa mạch Hoa Kỳ và một đại diện nông nghiệp tại Washington D.C. cho rằng, tái gia nhập thỏa thuận sẽ cho phép ngành cạnh tranh bình đẳng hơn với những đối thủ cạnh tranh tại Úc và Canada.
Tuy nhiên, tái gia nhập là một nhiệm vụ khó khăn với Mỹ. Theo chuyên gia thương mại thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế William A. Reinsch, Nhật Bản cho biết đã nhượng bộ hết mức có thể tại Hiệp định đã ký. Bà Yoshihide Suga, Thư ký nội các Nhật Bản cũng cảnh báo việc Nhật Bản khó có thể thay đổi để thuận theo Tổng thống Trump và cho rằng TPP giờ đây đã trở thành một hiệp định “cân bằng” giải quyết được nhu cầu của 11 quốc gia ký kết. Dư luận cũng nghi ngờ tính nghiêm túc của Tổng thống Trump. Ông Phil Levy, chuyên gia nghiên cứu cấp cao của Hội đồng Quan hệ Toàn cầu Chicago cho rằng “Điều Tổng thống hứa trong phòng họp chỉ để thỏa mãn một số người và ít khi chuyển thành chính sách của Chính quyền.” Mỹ cũng đang gặp khó khăn trong việc yêu cầu Trung Quốc tuân thủ các nguyên tắc thương mại toàn cầu.
(TLSQVN tại Houston)
