Theo báo cáo mới nhất của Hội đồng Kế hoạch Quốc gia Qatar (02/01/2024), kinh tế Qatar tính đến hết Quý III/2024 và dự báo cả năm 2024 đạt một số kết quả sau:
– Tăng trưởng kinh tế đạt 2,0%, cao hơn so với Quý I (1,5%) và Quý II cùng năm (0,8%) và so với năm 2023.
Các hoạt động kinh tế phi dầu khí (phi khai khoáng) tăng trưởng 4,5%. Trong đó, các lĩnh vực kinh tế chủ chốt đều tăng trưởng mạnh: tài chính và bảo hiểm tăng 10,6%; xây dựng tăng 7,7%; thương mại và bán lẻ tăng 3.5%; vận chuyển và kho bãi tăng 5,4%. So với năm 2023, kinh tế Qatar đang ngày càng phát triển theo hướng đa dạng hơn, đóng góp của các lĩnh vực khai khoảng và quặng vào GDP giảm (chiếm 35,8% so với 37,4% năm 2023) và tăng ở các lĩnh vực xây dựng (chiếm 11,2%) và tài chính – bảo hiểm (chiếm 8,6%).
– Thương mại:
i) Tổng kim ngạch thương mại đạt: 417,834.15 triệu Riyals, tương đương khoảng 115 tỷ USD; trong đó tổng xuất khẩu là 300,276.77 triệu Riyal, (82 tỷ USD) và nhập khẩu là 117,557.38 triệu Riyal (32 tỷ USD); xuất siêu 50 tỷ USD. Các đối tác xuất khẩu chính của Qatar trong năm 2024 là: Trung Quốc (chiếm 20,68%), Hàn Quốc (14,18%), Ấn Độ (12.17%), Nhật Bản (7.46%), Singapore (7.41%) và nhập khẩu là Trung Quốc (15.05%), Mỹ (12.61%), Ý (5.73%), Ấn Độ (5.59%) và Nhật Bản (5.07%).
ii) Các mặt hàng xuất khẩu chính gồm: dầu khí, nhiên liệu dầu khí và các sản phẩm chưng cất (chiếm 91,97% tổng giá trị xuất khẩu); nhựa và các sản phẩm từ nhựa (2,45%); phân bón (2,02%); nhôm và các sản phẩm bằng nhôm (2%); hợp chất vô cơ, hữu cơ của kim loại quý, đất hiếm, khoáng xạ và đồng vị (1,56%). Mặt hàng nhập khẩu chính gồm: nhiên liệu khoáng, dầu khoáng và các sản phẩm chưng cất (27,77%); máy móc và thiết bị cơ khí (25,65%); phương tiện và phụ tùng, phụ kiện (23,54%); máy bay và phụ kiện (11,58%); máy móc thiết bị điện và các bộ phận; máy ghi âm, máy phát (11,46%).
Nhìn chung, nền kinh tế Qatar đã cho thấy dấu hiệu phục hồi dần sau giai đoạn tăng trưởng chậm lại sau World Cup’, phù hợp với báo cáo mới nhất của IMF về Qatar (02/12/2024). Theo báo cáo, tăng trưởng GDP thực tế trong ngắn hạn (2024-2025) dự kiến sẽ đạt 2 phần trăm, được hỗ trợ bởi đầu tư công, tác động lan tỏa từ dự án mở rộng LNG đang diễn ra và du lịch mạnh mẽ; triển vọng trung hạn thuận lợi hơn (trên 4%), được hỗ trợ bởi việc mở rộng sản xuất LNG đáng kể và tăng cường cải cách cơ cấu trên cơ sở thực hiện Chiến lược Phát triển quốc gia lần 3 (NDS3). IMF cũng đánh giá cao chính sách tài khóa của Qatar.
IMF đánh giá triển vọng kinh tế tích cực tạo ra cơ hội để đẩy nhanh quá trình đa dạng hóa doanh thu, đặc biệt là để áp dụng thuế VAT; nâng cao hiệu quả chi tiêu và dần dần điều chỉnh giá năng lượng trong nước và xuất khẩu, đồng thời định hướng lại chi tiêu công để tạo điều kiện cho tăng trưởng của khu vực tư nhân.
IMF cho biết Ngân hàng Trung ương Qatar (QCB) tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ theo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, phù hợp với tỷ giá cố định với đồng đô la Mỹ; Qatar đã có những nỗ lực cải thiện quản lý thanh khoản, duy trì sự lành mạnh của ngành ngân hàng nhờ vào các khoản đệm mạnh mẽ, sự giám sát liên tục và nhờ thanh khoản hydrocarbon dồi dào.
IMF khuyến nghị để đạt được Tầm nhìn Quốc gia 2030 là chuyển từ mô hình tăng trưởng do nhà nước lãnh đạo sang mô hình dựa trên tri thức và do khu vực tư nhân thúc đẩy, cần phải tăng cường nguồn nhân lực và tính đa dạng của kinh tế. Động lực cải cách mạnh mẽ do NDS3 tạo ra là rất đáng khích lệ, và thành công phụ thuộc vào việc ưu tiên hợp lý và tăng cường phối hợp giữa các cơ quan trọng quá trình thực hiện cải cách. Các ưu tiên là xây dựng lực lượng lao động có tay nghề cao, thúc đẩy đổi mới, thúc đẩy đa dạng hóa thương mại, FDI, đồng thời nâng cao hơn nữa hiệu quả kinh doanh. Qatar đang ở vị thế thuận lợi để hưởng lợi từ việc áp dụng AI và số hóa rộng rãi hơn, song cần chú ý theo dõi tác động của nó đến thị trường lao động.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Qatar)
