Theo báo The New York Times ngày 06/5/2019, tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 05/5 về việc tăng thuế lên 25% đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc đã gây ngạc nhiên đối với Bắc Kinh, khiến Trung Quốc đang phải xem xét việc cử Phó Thủ tướng Lưu Hạc tới Washington tham gia đàm phán vòng tiếp theo.
Tuyên bố của Tổng thống Mỹ với Trung Quốc trên Tweeter là một hành động không xa lạ vì ông Trump thường xuyên dùng việc đe dọa tăng áp thuế để đẩy nhanh tốc độ đàm phán, buộc các đối tác thương mại của Mỹ phải nhượng bộ, như việc Mỹ đã từng áp dụng với Mexico, Canada, EU.
Tuy nhiên cần xem xét việc đe dọa của ông Trump có tạo ra một thỏa thuận thương mại có lợi cho Mỹ hay không, hay những cố gắng tạo áp lực của ông Trump lại phản tác dụng khi đẩy mối quan hệ giữa hai bên căng thẳng thêm. Trong khi Mỹ cho rằng họ có lợi thế đối với Trung Quốc, nhưng trên thực tế nền kinh tế Mỹ cũng đang phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc về nhập khẩu nguyên liệu, sản phẩm, cũng như xuất khẩu hàng hóa vào thị trường Trung Quốc.
Hy vọng Mỹ-Trung sớm đạt được thỏa thuận thương mại đã tạo tín hiệu tốt với thị trường, nhưng sự thay đổi đột ngột của ông Trump khi tuyên bố đàm phán tiến triển “quá chậm chạp”, và Trung Quốc đang cố gắng “tái đàm phán lại” đang khiến mọi thứ thay đổi, thị trường chứng khoán của Trung Quốc đã giảm hơn 5% vào cuối phiên giao dịch buổi sáng ngày 06/5/2019.
Trong các cuộc đàm phán đã diễn ra nhiều tháng qua, các nhà đàm phán Trung Quốc vẫn muốn tránh việc buộc phải đẩy mạnh cải cách cơ cấu nền kinh tế, trong khi họ lại muốn thuyết phục phía Mỹ loại bỏ tất cả các mức thuế đã áp với 250 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc.
Các chuyên gia kinh tế Mỹ cũng cảnh báo Tổng thống Trump không nên rơi vào bẫy điển hình của Trung Quốc khi ký một thỏa thuận chỉ đơn giản là đóng lại các cam kết, việc này sẽ không giúp gì cho việc cải thiện điều kiện kinh doanh của các công ty Mỹ tại Trung Quốc (giúp tránh bị đối xử bất bình đẳng hay buộc phải chuyển giao công nghệ). Điều quan trọng là cần xem phản ứng của Trung Quốc với hành động đe dọa mới của ông Trump, Trung Quốc có thể nhượng bộ với Mỹ để đạt được thỏa thuận thương mại, nhưng Trung Quốc cũng có thể bị buộc phải từ chối vì cho rằng không còn lựa chọn nào khác.
(Nguồn: Tin từ ĐSQVN tại Bắc Kinh, Trung Quốc)
