Đây là nhận định của các chuyên gia tại Hội thảo chuyên đề “Nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp dệt may trên lộ trình tăng trưởng xanh”.
Tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó Tổng Thư ký, Trưởng Văn phòng đại diện Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) tại Tp. Hồ Chí Minh cho biết, Việt Nam đã ký Hiệp định thương mại tự do (FTA) với 53 quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp mở rộng thị trường và tăng hiệu quả sản xuất, kinh doanh.
Tuy nhiên, các FTA thế hệ mới cũng đặt ra thách thức khi yêu cầu về tăng trưởng xanh ngày càng khắt khe; đặc biệt trong bối cảnh các thị trường lớn như EU siết chặt tiêu chuẩn bảo vệ môi trường, đưa ra Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) và Chỉ thị thẩm định chuỗi cung ứng (CSDDD).
Trên thực tế, hơn 80% doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ngành dệt may Việt Nam đàn thiếu vốn đầu tư chuyển đổi sản xuất xanh; nhiều quy định (chứng chỉ LEED, Thẩm định Chuỗi cung ứng, truy xuất nguồn gốc) và yêu cầu phức tạp về thiết kế sinh thái cũng khiến nhiều doanh nghiệp còn chần chừ khi thực hiện chuyển đổi sản xuất.
Bà Lành Huyền Như, Quản lý dự án Chuỗi cung ứng bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu tại Phòng Công nghiệp và Thương mại Cộng hoà Liên bang Đức (AHK) tại Việt Nam, cho rằng, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) là ưu thế giúp dệt may Việt Nam tăng sức cạnh tranh nhờ ưu đãi thuế quan.
Tuy nhiên, khía cạnh bảo vệ lao động và trách nhiệm xã hội như chuyển dịch công bằng trong EVFTA vẫn chưa được định hướng rõ ràng và cụ thể cho các doanh nghiệp Việt Nam so với khía cạnh bảo vệ môi trường. Điều này có thể khiến doanh nghiệp Việt Nam gặp khó khăn trước tác động của thẩm định chuyên sâu tại thị trường EU.
“Đã đến lúc các doanh nghiệp cần chủ động đón đầu làn sóng chuyển đổi xanh để tiến xa hơn trên chuỗi cung ứng toàn cầu. Các thương hiệu thời trang lớn trên thế giới cũng đang ưu tiên lựa chọn các doanh nghiệp xanh hoặc yêu cầu các nhà cung cấp áp dụng các biện pháp thực hành xanh. Năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng mặt trời được xem là một trong những giải pháp lâu dài cho các doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi sang sản xuất dệt may xanh, bền vững”, bà Lành Huyền Như nói.
Theo các chuyên gia, trong yêu cầu sản xuất xanh, bền vững an toàn là một trong những vấn đề cần lưu tâm nhất. Các quy định về an toàn đang được các công ty bảo hiểm, cơ quan phòng cháy chữa cháy và chính phủ trên toàn cầu quan tâm mạnh mẽ. Đại diện Công ty SolarEdge chia sẻ, năng lượng xanh sẽ trở thành xu hướng trước những yêu cầu thay đổi từ các thị trường lớn.
Trong đó các tiêu chuẩn an toàn tại Hoa Kỳ (NEC 2017, NEC 2020) là những và khuyến nghị từ các công ty bảo hiểm hàng đầu mà doanh nghiệp có thể tham khảo để đáp ứng yêu cầu của khách hàng, thị trường.
Mai Hương
