Dưới ánh nắng cháy bỏng của vùng sa mạc phía Tây Ấn Độ, những cánh đồng pin Mặt Trời trải dài như vô tận, hòa cùng những tuabin điện gió, tạo thành một khung cảnh đầy ấn tượng.
Nhà máy năng lượng tái tạo lớn nhất thế giới
Đây chính là hình ảnh đặc trưng của dự án nhà máy năng lượng tái tạo lớn nhất thế giới, đang được xây dựng tại Khavda, bang Gujarat, dọc theo biên giới với Pakistan.
Dự án này được kỳ vọng sẽ tạo ra bước ngoặt lớn trong ngành năng lượng tái tạo của Ấn Độ, với 60 triệu tấm pin Mặt Trời và 770 tuabin gió, trải rộng trên diện tích lên tới 538 km2 – diện tích gần tương đương với thành phố Mumbai. Do Adani Green Energy (công ty con của tập đoàn Adani) điều hành, nhà máy Khavda đặt mục tiêu sản xuất lên tới 11 GW điện và dự kiến sẽ đạt công suất 30 GW vào năm 2029, qua đó vượt qua kỷ lục hiện tại của đập thủy điện Tam Hiệp (Trung Quốc) với công suất 18 GW.
Ông Maninder Singh Pental – Phó Giám đốc Adani Green Energy – tự hào chia sẻ: “Đến năm 2029, Khavda sẽ trở thành nhà máy sản xuất điện mạnh mẽ nhất thế giới”. Dự án này là một phần trong chiến lược của Ấn Độ nhằm đạt được mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2070, với tham vọng nâng công suất năng lượng tái tạo từ 200 GW lên 500 GW vào năm 2030, trong đó 300 GW sẽ được cung cấp từ năng lượng Mặt Trời.
Nhu cầu điện năng ở Ấn Độ đã tăng gấp đôi kể từ năm 2000, nhờ vào sự phát triển vượt bậc về dân số, kinh tế và đô thị hóa. Chính phủ nước này cam kết sẽ làm năng lượng tái tạo trở thành nguồn cung cấp chính trong tương lai, đồng thời giảm dần sự phụ thuộc vào các nhà máy điện than – hiện đang cung cấp tới 70% điện năng cho cả nước.
Theo báo cáo của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), Ấn Độ dự kiến sẽ tăng gấp 3 lần công suất năng lượng tái tạo vào năm 2030, giữ vững vị trí thứ 3 trên thế giới về sản xuất năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, động lực phát triển năng lượng tái tạo ở Ấn Độ không chỉ đến từ những dự án khổng lồ như Khavda mà còn từ những thay đổi nhỏ nhưng thiết thực trong cộng đồng. Một ví dụ điển hình là nhà máy Jubilant Food Works tại ngoại ô New Delhi, nơi gần 800 tấm pin Mặt Trời cung cấp 14% nhu cầu điện của nhà máy, với chi phí thấp hơn rất nhiều so với giá điện từ lưới điện quốc gia.
Giám đốc nhà máy – ông Anil Chandel cho biết: “Đây là một thỏa thuận tuyệt vời. Chúng tôi dự định mở rộng để cung cấp 50% nhu cầu điện của nhà máy”.
Dù năng lượng Mặt Trời đang phát triển mạnh mẽ tại Ấn Độ, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Ông Tejpreet Chopra – Giám đốc công ty Bharat Light and Power – chia sẻ: “Khi giá năng lượng giảm, lợi nhuận tài chính trở nên khó khăn hơn. Vấn đề lớn hiện nay là làm sao thu hút được đầu tư, công nghệ và nguồn vốn”.
Chính phủ Ấn Độ đã triển khai các chính sách tài chính khuyến khích việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, nhưng nhu cầu năng lượng vẫn tiếp tục tăng mạnh mẽ. Dự báo đến năm 2030, nhu cầu điện của Ấn Độ sẽ tăng thêm 50%. Tuy nhiên, hệ thống điện hiện tại, phần lớn dựa vào than, vẫn sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu năng lượng.
Chuyên gia Chetan Solanki từ Quỹ Năng lượng Swaraj cảnh báo rằng mặc dù năng lượng Mặt Trời có lợi thế vượt trội so với than, nhưng vẫn “cần kiểm soát nhu cầu sử dụng năng lượng để tránh gây áp lực lớn đối với hệ sinh thái”.
Tầm quan trọng chiến lược của nền kinh tế sinh học
Ngày 9/12, Hội đồng Nông nghiệp và Nghề cá Liên minh châu Âu (EU) đã thông qua những quyết sách quan trọng về chính sách nông nghiệp chung của khối tại cuộc họp được tổ chức dưới sự chủ trì của Hungary, quốc gia hiện đang giữ chức Chủ tịch luân phiên Hội đồng EU.
Các bộ trưởng đã đưa ra định hướng cho chính sách nông nghiệp chung trong giai đoạn sau năm 2027. Theo đó, khối sẽ tập trung nhiều hơn vào việc hỗ trợ nông dân, đảm bảo tính cạnh tranh và bền vững cho ngành nông nghiệp EU, đồng thời thúc đẩy phát triển nền kinh tế sinh học.
Các kết luận mới nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì một chính sách nông nghiệp chung độc lập và hiệu quả, với hai trụ cột chính. Trụ cột trực tiếp sẽ tiếp tục cung cấp hỗ trợ tài chính cho nông dân, giúp họ ổn định thu nhập và đối phó với các rủi ro. Đồng thời, EU cũng sẽ tập trung vào việc hỗ trợ nông dân chuyển đổi sang các phương thức sản xuất bền vững, thân thiện với môi trường.
Các quốc gia thành viên EU đều thống nhất rằng chính sách nông nghiệp chung cần phải hướng tới việc đạt được nhiều mục tiêu đa dạng. Bên cạnh việc đảm bảo an ninh lương thực, chính sách nông nghiệp cần phải đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, thúc đẩy phát triển nông thôn và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn.
Bên cạnh việc tập trung vào chính sách nông nghiệp chung, các bộ trưởng cũng đã nhìn nhận tầm quan trọng chiến lược của nền kinh tế sinh học. Nền kinh tế sinh học không chỉ đóng góp vào việc đạt được các mục tiêu về trung hòa carbon và nền kinh tế tuần hoàn mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển bền vững ở nông thôn, tạo ra các cơ hội kinh tế mới và nâng cao chất lượng cuộc sống. Do đó, các quy định hiện hành, bao gồm cả chính sách nông nghiệp chung, cần được điều chỉnh để tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động nghiên cứu, đổi mới và tạo việc làm trong lĩnh vực này.
Để đạt được các mục tiêu chung của EU về phát triển bền vững và chuyển đổi xanh, Hội đồng nông nghiệp và nghề cá khuyến khích các quốc gia thành viên, đặc biệt là các nước Trung và Đông Âu, tăng cường hợp tác trong lĩnh vực kinh tế sinh học.
Các quyết định đưa ra cho thấy sự cam kết mạnh mẽ của EU trong việc xây dựng một nền nông nghiệp bền vững và cạnh tranh. Chính sách nông nghiệp chung sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được các mục tiêu của EU về khí hậu, môi trường và phát triển nông thôn. Đồng thời, việc thúc đẩy phát triển nền kinh tế sinh học sẽ mở ra những cơ hội mới cho các quốc gia thành viên, nhất là các nước Trung và Đông Âu.
Chu Văn