Theo Thời báo phố Wall, tháng 5/2021 chi phí xuất hàng tại cửa nhà máy của Trung Quốc đã tăng mạnh nhất trong gần 13 năm, gây lo ngại toàn cầu về chi phí hàng hóa tăng và lợi nhuận biên bị siết chặt đối với các doanh nghiệp, gây áp lực lên Bắc Kinh trong việc kiềm chế giá cả.
Theo thông báo của Cục Thống kê Quốc gia Trung quốc, chỉ số chi phí sản xuất-giá của Trung Quốc đã tăng 9,0% so với một năm trước vào tháng 5, tăng nhanh từ mức tăng 6,8% của tháng 4. Kết quả này vượt xa mức tăng 8,6% như các nhà kinh tế The Wall Street Journal đã dự kiến; và đánh dấu mức tăng hàng năm nhanh nhất kể từ tháng 9 năm 2008 (khi giá sản xuất tăng 9,1%). Giá dầu thô, quặng sắt, kim loại tăng cao đã làm tăng giá bán tại nhà máy tháng trước, khiến nhập khẩu của TQ tăng nhanh nhất trong hơn 1 thập kỷ.
Các nhà kinh tế của Citigroup cho biết: “Áp lực lạm phát công nghiệp có thể sẽ vẫn còn và gây thêm rủi ro cho tăng trưởng kinh tế”. Một số nhà nghiên cứu của ANZ, Standard Chartered, cũng đã nâng dự báo về PPI của Trung Quốc sau khi có dấu hiệu tăng giá nhanh.
Giá của các mặt hàng chính đã có xu hướng tăng kể từ năm ngoái khi nhu cầu toàn cầu bắt đầu tăng lên sau cú sốc đại dịch. Nguồn cung, ngoài những thứ do Trung Quốc cung cấp và đã hoạt động kinh doanh trở lại, vẫn chưa hồi phục hoàn toàn. Sự nổi dậy gần đây của Covid-19 ở các nền kinh tế đang phát triển như Ấn Độ đã khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn. Trong khi đó, năng lực sản xuất của Trung Quốc, vốn đã vượt qua thời kỳ trước đại dịch, lại đang trở nên căng thẳng hơn do thiếu nguyên liệu thô.
Việc giá cả tăng nhanh nhanh hơn dự kiến đã ảnh hưởng đến lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp nhỏ ở hạ nguồn của chuỗi công nghiệp của Trung Quốc trong khi các doanh nghiệ này chưa phục hồi hoàn toàn do đại dịch gây ra. Tuy nhiên, theo Goldman Sachs, nó có lợi cho các nhà máy thượng nguồn của chuỗi cung ứng (vốn có lợi nhuận tăng gấp đôi so với một năm trước đó) do nhu cầu về sản phẩm của họ tăng lên.
Để kiềm chế giá, các nhà chức trách Trung Quốc đã ngăn chặn hành vi đầu cơ trên thị trường kỳ hạn, hoạt động đã làm tăng giá thép và quặng sắt. Kể từ tháng 5, nội các Trung Quốc đã nhiều lần cảnh báo tác động kinh tế của việc giá hàng hóa tăng nhanh và kêu gọi kiềm chế hoạt động tích trữ và đầu cơ. Tháng trước, nội các đã hành động nhằm hạn chế các nhà sản xuất trong nước bán ra nước ngoài một số nguyên liệu thô như thép để giảm giá trong nước.Đầu tháng 6/2021, Bắc Kinh đã bác bỏ ý tưởng để đồng nhân dân tệ tăng giá nhanh hơn để bù đắp chi phí nhập khẩu hàng hóa đang tăng lên, thay vào đó thực hiện các biện pháp để làm chậm tốc độ tăng giá nhanh chóng của đồng nhân dân tệ.
Khoảng cách giữa lạm phát của người tiêu dùng và sản xuất của Trung Quốc có thể làm phức tạp thêm việc hoạch định chính sách, với việc lạm phát tiêu dùng giảm có thể hạn chế khả năng thắt chặt chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương.
Các nhà kinh tế của Citigroup cho rằng lạm phát của nhà sản xuất hiện tại sẽ được giải quyết tốt hơn bởi các nhà hoạch định chính sách của Trung Quốc; các cơ quan nà kiểm soát giá cả và giám sát nguồn cung thị trường, và sẽ không kích hoạt chính sách tiền tệ thắt chặt.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ)
