Hiện nay, hoạt động xúc tiến đầu tư vào khu công nghiệp đang được triển khai mạnh mẽ, với sự tham gia của nhiều tổ chức và doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Thông tin này được đưa ra tại Diễn đàn Khu công nghiệp Việt Nam năm 2024 đã tổ chức với chủ đề: “Kỷ nguyên vươn mình của khu công nghiệp Việt Nam”, diễn ra ở TP. Hồ Chí Minh, ngày 19/12.
Tại sự kiện, các chuyên gia cho rằng, mô hình khu công nghiệp, khu kinh tế đã khẳng định vị trí ngày càng quan trọng, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh; là giải pháp để thu hút các nguồn lực đầu tư trong nước và nước ngoài, thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và đã có đóng góp tích cực vào thành tựu tăng trưởng, phát triển và hội nhập kinh tế thế giới của Việt Nam.
Hiện cả nước có hơn 400 khu công nghiệp, với mục tiêu tăng lên 600 vào năm 2030. Tuy nhiên, việc phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế thời gian qua cũng bộc lộ một số hạn chế như chất lượng, hiệu quả quy hoạch phát triển chưa đáp ứng yêu cầu; loại hình phát triển của các khu công nghiệp, khu kinh tế chậm được đổi mới; chất lượng, hiệu quả thu hút đầu tư vào khu công nghiệp, khu kinh tế chưa đáp ứng yêu cầu phát triển theo chiều sâu.
Bên cạnh đó, khu công nghiệp, khu kinh tế phát triển chưa bền vững và cân bằng về kinh tế, môi trường và xã hội; hiệu quả sử dụng đất tại khu công nghiệp, khu kinh tế chưa cao.
Từ thực tế trên, việc chuyển đổi các khu công nghiệp theo hướng xanh, ứng dụng công nghệ cao và thân thiện với môi trường đang được đẩy mạnh, nhằm đáp ứng khu công nghiệp về đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 là một xu hướng tất yếu.
Ông Huỳnh Tiến Dũng, Giám đốc Tổ chức Sáng kiến Thương mại bền Vững – Tổ chức IDH (Hà Lan) cho biết, các khu công nghiệp tại Việt Nam đang đóng góp rất lớn vào sự phát triển của đất nước.
IDH nhận thấy trong quá trình làm việc với các khu công nghiệp ở Việt Nam còn thiếu diễn đàn để các khu công nghiệp có thể cùng với nhau chia sẻ thông tin, cũng như những vướng mắc, đề xuất các ý kiến, kiến nghị góp phần phát triển các khu công nghiệp Việt Nam theo hướng thông minh và bền vững.
Hiện nay, hoạt động xúc tiến đầu tư vào khu công nghiệp đang được triển khai mạnh mẽ, với sự tham gia của nhiều tổ chức và doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Dưới góc độ này, ông Nguyễn Đồng Trung, Phó Cục trưởng Cục Ngoại vụ (Bộ Ngoại giao) cho biết, hàng năm, có khoảng 250-350 đoàn lãnh đạo các địa phương Việt Nam đi công tác nước ngoài và theo thống kê thì 75-80% các đoàn công tác này có nội dung về xúc tiến, thu hút đầu tư nước ngoài.
Về phía các doanh nghiệp, các ban, công ty quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế cũng chủ động triển khai đa dạng nhiều hoạt động kết nối, quảng bá, xúc tiến thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, nhiều hoạt động xúc tiến còn thiếu hiệu quả.
Để khắc phục các hạn chế trong công tác thu hút đầu tư nước ngoài đối với các khu công nghiệp, ông Nguyễn Đồng Trung khuyến nghị, doanh nghiệp cần phải xác định đối tượng, xây dựng kế hoạch xúc tiến, kết nối cụ thể với những lộ trình, phương án cụ thể.
Để thu hút các đối tác cần có những cơ chế, chính sách đặc thù để khắc phục những điểm hạn chế trong mắt đối tác.
Cùng với đó, cần hiểu cần nghiên cứu kĩ đối tác, trong đó chú ý đến cả các yếu tố về văn hóa, lịch sử, sở thích… Ví dụ khi xem xét đầu tư các nhà đầu tư Hàn Quốc “để mắt” tới “3 có” của các địa phương Việt Nam, đó là có sân bay, có biển và có sân golf.
Mặt khác, theo ông Nguyễn Đồng Trung, các doanh nghiệp cần đầu tư khu công nghiệp cần quan tâm đến công tác nghiên cứu, dự báo, nắm bắt những xu thế, chuyển động của đầu tư trên thế giới, đặc biệt là các lĩnh vực được xác định ưu tiên tạo đột phá cho sự phát triển bền vững như lĩnh vực công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao, công nghệ xanh, năng lượng tái tạo….
“Từ đó, phối hợp với các địa phương, bộ ngành để kiến nghị, xây dựng những chính sách thu hút đầu tư phù hợp”, ông Trung nhấn mạnh.
Các chuyên gia kinh tế cũng nhận thấy, để thúc đẩy các khu công nghiệp Việt Nam vươn mình trong thời gian tới, sự hợp tác giữa các chủ đầu tư hạ tầng bất động sản công nghiệp, doanh nghiệp sản xuất, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ và các tổ chức liên quan đang tạo nên một hệ sinh thái sản xuất công nghiệp, thương mại, dịch vụ khép kín và tương trợ lẫn nhau.
Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của các khu công nghiệp Việt Nam.
Liên quan đến chính sách thúc đẩy phát triển bền vững các khu công nghiệp trong kỷ nguyên mới, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, trong Luật Đất đai 2024, đối với khu công nghiệp, Nhà nước hạn chế thu hồi đất cho các nhà đầu tư mà doanh nghiệp tự thỏa thuận. Trong trường hợp doanh nghiệp không thu hồi được thì Nhà nước mới đứng ra thu hồi.
Bên cạnh đó, khu công nghiệp là loại hình kinh doanh tiếp cận linh hoạt nhất có quyền lựa chọn trả tiền thuê đất hàng năm hoặc 1 lần; có thể tách ra từng khu vực thuê đất trả tiền một lần, khu vực trả hàng năm. Sự phát triển của khu công nghiệp mới rất cần một hệ sinh thái cho sự phát triển đồng bộ của kinh tế – xã hội. Theo Luật Đất đai 2024 yêu cầu khu công nghiệp cần chỗ ở cho người lao động, đảm bảo an ninh, cũng như trong khu công nghiệp phải dành đất cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, chứ không chỉ là những doanh nghiệp lớn.
Gia Thành
