Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã thông qua nhiều biện pháp cụ thể để vô hiệu hóa kết quả cuộc gặp thượng đỉnh tại Helsinki (Phần lan) giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump. Các Thượng nghị sĩ không chỉ mở hàng loạt cuộc điều trần về tình hình xung quanh cuộc gặp thượng đỉnh ồn ào này, mà còn đề xuất áp đặt nhiều biện pháp trừng phạt mới, đe dọa chủ quyền của Nga.
Tác giả của dự luật Các biện pháp trừng phạt mới chống Nga là hai thượng nghị sĩ có nhiều ảnh hưởng là Lindsay Graham thuộc đảng Cộng hòa và Robert Menendez thuộc đảng Dân chủ. Bộ đôi này kêu gọi thể hiện cho Chính quyền của Tổng thống Trump thấy được sự đồng thuận của hai đảng về “đề tài Nga”.
Trong tuyên bố do hai nghị sĩ Graham và Menendez đưa ra, trong đó nói rằng Quốc hội cần phải “đóng vai trò tích cực chống lại sự xâm lược của Nga, cũng như bảo đảm rằng chính quyền hành pháp áp dụng những biện pháp cần thiết để bảo vệ Mỹ và các đồng minh”.
Tuyên bố cũng cho biết: “Cũng giống như Tổng thống Vladimir Putin chỉ rõ, ý định của mình thách thức sức mạnh của Mỹ, ảnh hưởng và lợi ích an ninh trong nước cũng như ở nước ngoài, Mỹ cần phải cho biết rõ ràng rằng chúng ta sẽ bảo vệ nhà nước của chúng ta và kiên định đáp trả lại những nỗ lực làm xói mòn nền dân chủ phương Tây, vốn trở thành mệnh lệnh chiến lược tương lai nước Nga”.
Văn kiện do hai nghị sĩ nói trên công bố không chỉ phù hợp với Đạo luật “Về chống lại các đối thủ của Mỹ bằng các biện pháp trừng phạt” (CAATSA), mà còn chứa những hạn chế bổ sung nhằm đáp trả “chiến dịch của Kremlin chống dân chủ và chống lại trật tự thế giới được xây dựng dựa trên các luật lệ”.
Dự luật bao gồm “siết chặt các biện pháp trừng phạt đối với lĩnh vực năng lượng và tài chính”, tăng cường các biện pháp chống lại “các nhà tài phiệt Nga và những cấu trúc bán nhà nước”, “các biện pháp trừng phạt theo lĩnh vực chống các chủ thể không gian mạng tại Nga”, xây dựng Trung tâm quốc gia chuyên đáp trả lại các mối đe dọa từ Nga, cũng như tăng cường các biện pháp chống lại tin thất thiệt và mối đe dọa lai ghép và thành lập văn phòng điều phối các biện pháp trừng phạt trong Bộ Ngoại giao.
Tuần trước, nghị sĩ Graham thừa nhận rằng, ông muốn tiến xa hơn nữa trong vấn đề này và củng cố các quy tắc về mặt pháp luật mà theo đó các biện pháp trừng phạt Nga mới cần phải được lãnh đạo các cơ quan đặc nhiệm phê chuẩn.
Đáng lo ngại là mục về “những biện pháp trừng phạt chống lại nợ chủ quyền của Nga”, có nghĩa là cấm giao dịch với các giấy nợ của Nga. Những thông tin đầu tiên về sáng kiến này đã tác động mạnh đến tỷ giá đồng Ruble. Kết thúc phiên giao dịch ngày 24/7, đồng Ruble của Nga mất giá so với đồng USD, ở mức 63,49 Ruble/1 USD. Đồng nội tệ của Nga tiếp tục hạ giá trong những ngày tiếp theo.
Điều đáng nói, nguyên nhân chính tạo nên những động thái gần đây của các nhà lập pháp Mỹ là cuộc gặp thượng đỉnh giữa lãnh đạo Nga – Mỹ vừa qua tại Phần Lan. Kết quả của cuộc gặp thượng đỉnh này được thể hiện chính thức lẫn không chính thức khiến các nghị sĩ Mỹ tò mò lo ngại. Do đó, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã mở một cuộc điều trần để làm rõ những chi tiết chiến lược đối ngoại của ông Trump.
Ngoại trưởng Mike Pompeo, vốn tích cực tham gia tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh nói trên, là người đầu tiên bị điều trần. Chủ đề chính của các cuộc điều trần là “những giá trị của NATO, các thách thức quy mô lớn chính sách của Mỹ đối với Nga, sự hoạt động tích cực hiện nay của Nga tại Syria” và một số vấn đề khác.
Dương Trí (theo The Independent)
