Trong hai ngày 9 và 10/9, Bộ Ngoại giao lần đầu tiên tổ chức hội nghị “Gặp mặt Đại sứ các nước Trung Đông – châu Phi năm 2019”. Sự kiện nhằm triển khai Đề án Phát triển quan hệ Việt Nam với các nước Trung Đông – châu Phi giai đoạn 2016 – 2025, duy trì và phát huy đà hợp tác với khu vực.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh, quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với các quốc gia khu vực Trung Đông – châu Phi đang được tăng cường khởi nguồn từ khát vọng chung về độc lập. Mối quan hệ này không ngừng được củng cố, vun đắp bằng những tình cảm quý báu của cả hai bên trong thời kỳ đấu tranh chính nghĩa giải phóng dân tộc.
“Bước sang giai đoạn xây dựng và bảo vệ đất nước, Việt Nam cùng các nước Trung Đông – châu Phi tiếp tục vượt qua các thách thức chung, nỗ lực mở rộng và tăng cường quan hệ hợp tác nhiều mặt, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển của mỗi quốc gia, đồng thời bảo vệ những lợi ích chung của các quốc gia đang phát triển trong cộng đồng quốc tế. “Đây chính là những nền tảng và giá trị vững chắc để hai bên trở thành những người bạn thủy chung, son sắt và những đối tác quan trọng của nhau,” Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh.
Trên thực tế, hai bên còn thiếu thông tin và sự hiểu biết sâu về thị trường, tập quán kinh doanh và hệ thống pháp luật của nhau; Xa cách về địa lý cũng là một trong những khó khăn chính dẫn đến hiệu quả kinh doanh chưa cao và sự quan tâm chưa đúng mức của các bộ, ngành doanh nghiệp hai bên; Mạng lưới các cơ quan đại diện ngoại giao và thương mại thường trú của mỗi bên còn mỏng, các cơ chế hợp tác song phương hiện còn chưa thực sự phát huy hết vai trò trong thúc đẩy hợp tác kinh tế; Mặt khác, liên kết kinh tế giữa khu vực Trung Đông – châu Phi với khu vực Đông Nam Á nói chung và với Việt Nam nói riêng còn hạn chế. Mặc dù là một nền kinh tế mở với 16 FTA, nhưng đến nay Việt Nam chưa ký kết FTA với bất kỳ nước nào trong khu vực.
Vì vậy, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho rằng, Hội nghị là một trong những bước quan trọng để xác định những biện pháp cụ thể nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên và hiện thực hoá những lợi thế, tiềm năng và tầm nhìn về sự hợp tác giữa Việt Nam và các nước Trung Đông – châu Phi.
Trong buổi làm việc đầu tiên, Hội nghị đã tập trung thảo luận một số nội dung chính về chính trị – ngoại giao, thương mại, nông nghiệp và viễn thông, cụ thể như: Tình hình kinh tế – xã hội, một số định hướng lớn trong chính sách đối ngoại của Việt Nam thời gian tới, nhất là những ưu tiên của Việt Nam khi ứng cử vị trí Ủy viên không thường trực HĐBA/LHQ nhiệm kỳ 2020-2021; Tình hình hợp tác giữa Việt Nam và khu vực Trung Đông – châu Phi, bao gồm cả hợp tác giữa các Bộ, ngành Việt Nam với các Cơ quan đại diện ngoại giao các quốc gia khu vực, thời gian qua và phương hướng thời gian tới.
Trong buổi làm việc chiều ngày 9/9, Hội nghị đã dành thời gian để các bên nắm bắt nguyện vọng, nhu cầu, đề xuất hợp tác từ các quốc gia Trung Đông – châu Phi; Thông tin về thị trường khu vực, giới thiệu, quảng bá sản phẩm, trao đổi cơ hội hợp tác nhằm tăng cường xuất khẩu hàng hóa của ta vào khu vực. Đây cũng là cơ hội để Việt Nam quảng bá một số mô hình phát triển nông nghiệp, trao đổi khả năng tìm kiếm phương thức hợp tác mới về nông nghiệp giữa Việt Nam với khu vực bổ trợ cho mô hình hợp tác ba bên truyền thống hiện đang gặp khó khăn; Giới thiệu sự phát triển của công nghiệp viễn thông Việt Nam, qua đó tìm kiếm cơ hội mở rộng hợp tác viễn thông với khu vực trong lĩnh vực này.
Trong chương trình hoạt động vào ngày thứ hai, 10/9, các đại biểu đã có những buổi thảo luận và tham quan thực địa ý nghĩa tại Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam – đơn vị đầu ngành về khoa học nông nghiệp và thủy sản, có nhiều kinh nghiệm hợp tác với châu Phi và Tập đoàn Viễn thông quân đội Viettel – doanh nghiệp đang góp phần tạo ra những sự phát triển đầy ấn tượng về viễn thông tại một số quốc gia châu Phi.
Chu Văn