UBND tỉnh Bình Thuận vừa có văn bản hỏa tốc gửi các đơn vị, địa phương về việc tăng cường quản lý, đăng ký tàu cá phát sinh, tồn đọng chưa đăng ký trên địa bàn tỉnh, nhằm xử lý dứt điểm đối với nhóm tàu cá “3 không” (không đăng kiểm, không đăng ký và không cấp phép).
Kể từ khi Ủy ban châu Âu (EC) áp thẻ vàng đối với thủy sản ngày 23-10-2017, cả hệ thống chính trị của Việt Nam đã vào cuộc, triển khai quyết liệt nhiều biện pháp nhằm ngăn chặn, xử lý nghiêm các vi phạm về khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (gọi tắt là IUU). Những nỗ lực, quyết tâm của Việt Nam đã đem lại kết quả rất tích cực được các đoàn kiểm tra của EC ghi nhận các đợt kiểm tra trước đây.
Việt Nam đã nội luật hóa các quy định của EC về chống khai thác IUU vào Luật Thủy sản năm 2017, Chính phủ ban hành hai nghị định, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN- PTNT) ban hành 8 thông tư hướng dẫn.
Đến năm 2019, khung pháp lý cơ bản đã được hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu chống khai thác IUU. Đồng thời, Bộ NN-PTNT đã xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các chương trình, đề án, quy hoạch để phát triển ngành thủy sản bền vững, có trách nhiệm, hội nhập quốc tế và chống khai thác IUU để thực hiện có hiệu quả Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 339/QĐ-TTg ngày 11-3-2021.
UBND tỉnh Bình Thuận yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Chi cục Thủy sản gửi toàn bộ danh sách tàu cá phát sinh, tồn đọng chưa đăng ký được rà soát, thống kê, tổng hợp từ địa phương đến chính quyền cấp huyện, cấp xã; đồng thời, hướng dẫn các địa phương tiếp tục rà soát, lập danh sách và thông tin chủ quản lý sử dụng, phân loại thật cụ thể từng tàu cá chưa đăng ký; chưa đăng ký lại đang hoạt động, hoàn thành chậm nhất là ngày 15/12.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành lập Tổ kiểm tra liên ngành phối hợp với chính quyền cấp huyện và cấp xã tổ chức kiểm tra các cơ sở đóng mới, cải hoán tàu cá trên địa bàn tỉnh, xử lý nghiêm hành vi đóng mới, cải hoán tàu cá trái phép. UBND tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố vùng biển chỉ đạo duy trì, kiện toàn Tổ công tác rà soát, thống kê tàu cá “3 không” cấp huyện và cấp xã.
Ngoài ra, các địa phương tăng cường quản lý tàu cá và ngư dân trên địa bàn, xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu còn để phát sinh tàu cá không đăng ký do thiếu kiểm tra, giám sát để ngư dân đóng mới, mua bán tàu cá trái pháp luật trên địa bàn quản lý.
Các lực lượng chức năng như biên phòng, kiểm ngư, văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá tại cảng cá tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển và tại các cảng cá, bến cá, khu neo đậu để tuyên truyền ngư dân chấp hành quy định về đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, xử lý nghiêm tàu cá “3 không” khai thác hải sản bất hợp pháp.
Sau gần 6 năm nỗ lực thực hiện các giải pháp chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), tỉnh Bình Thuận đã có nhiều cải thiện trong việc thực hiện các quy định của pháp luật gắn với khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) để cùng chung tay với cả nước gỡ thẻ vàng thủy sản. Bên cạnh những kết quả tích cực đạt được, công tác chống khai thác IUU vẫn còn không ít tồn tại, hạn chế. Một trong số đó là thực hiện việc quản lý tàu cá.
Qua rà soát tính đến ngày 30/9, số lượng tàu cá thuộc 7 đơn vị cấp huyện và 36 đơn vị cấp xã còn tồn đọng và phát sinh chưa thực hiện đăng ký chiếm khoảng 24% tổng số tàu cá toàn tỉnh.
Tất cả điều này cho thấy, Bình Thuận nói riêng và Việt Nam nói chung mong muốn và nỗ lực để chống khai thác IUU một cách quyết liệt, bài bản. Tuy nhiên, bên cạnh nhiều địa phương làm tốt, thực hiện nghiêm quy định chống khai thác IUU thì vẫn còn một số địa phương chưa thực hiện tốt.
Đối với những trường hợp này, theo ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT) đề nghị các địa phương cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để ngư dân không vi phạm, còn đối với những vi phạm khi phát hiện thì cần kiên quyết xử lý nghiêm. Như vậy, mới không để xảy ra tình trạng vi phạm, hoặc tái vi phạm quy định chống khai thác IUU, góp phần xây dựng nghề cá phát triển bền vững.
Hồng Hiếu
