Chiều 16/11, tại Lạng Sơn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến cùng với ông Lương Trọng Quỳnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn đồng chủ trì Lễ công bố xuất khẩu lô sản phẩm tổ yến đầu tiên của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc theo Nghị định thư đã ký giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc vào ngày 9/11/2022.
Lễ công bố xuất khẩu lô sản phẩm tổ yến đầu tiên của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc đánh dấu một sự kiện đặc biệt quan trọng đối với ngành nông nghiệp Việt Nam trong nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu nông sản, đồng thời đây cũng là một dấu mốc quan trọng đối với ngành hàng yến của Việt Nam.
Đây là kết quả triển khai quyết liệt và có hiệu quả các yêu cầu về kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với các sản phẩm tổ yến của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc nêu tại Nghị định thư.
Như vậy sau hơn 5 năm, với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sự nỗ lực của Cục Thú y và các đơn vị liên quan, cũng như sự quyết tâm của doanh nghiệp, các sản phẩm tổ yến của Việt Nam đã chính thức có được giấy thông hành đi vào thị trường Trung Quốc.
Đây cũng là thị trường tiêu thụ sản phẩm tổ yến lớn nhất thế giới, với nhu cầu hơn 300 tấn/năm, chiếm khoảng 80% thị phần toàn cầu. Với nhu cầu lớn như vậy, trong khi sản lượng khai thác tổ yến của Trung Quốc còn hạn chế, vì vậy hàng năm Trung Quốc đã nhập khẩu lượng lớn yến sào từ các nước khác.
Thông tin từ Cục Thú y cho biết, có 45 doanh nghiệp đăng ký xuất khấu tổ yến sang Trung Quốc và đã được Cục Thú y hướng dẫn thực hiện giám sát an toàn dịch bệnh và an toàn thực phẩm theo yêu cầu của Trung Quốc tại Nghị định thư; trong đó, 9 doanh nghiệp đã hoàn thiện hồ sơ đăng ký xuất khẩu và nộp cho Tổng cục Hải quan Trung Quốc xem xét. Ðối với các doanh nghiệp khác, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đang tiếp tục xét duyệt hồ sơ, đánh giá và sẽ thông báo sau khi kết quả đạt yêu cầu.
Cục Thú y đã ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết quy trình (7 bước) đăng ký xuất khẩu tổ yến từ Việt Nam sang Trung Quốc gửi các doanh nghiệp và đơn vị liên quan; ban hành văn bản hướng dẫn và tổ chức giám sát dịch bệnh, an toàn thực phẩm theo đúng quy định tại Nghị định thư.
Cục thành lập hàng chục đoàn công tác đến các địa phương, doanh nghiệp để hướng dẫn, hỗ trợ, kiểm tra việc tổ chức thực hiện Nghị định thư; hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam chuẩn bị hồ sơ, mở tài khoản đăng ký xuất khẩu trên Hệ thống CIFER; chuẩn hóa quy trình sản xuất theo đúng yêu cầu của Nghị định thư: hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam chuẩn bị để Tổng cục Hải quan Trung Quốc tổ chức đánh giá trực tuyến; thông báo kết quả, hướng dẫn khắc phục sau đánh giá trực tuyến.
Các số liệu chuyên ngành tổ yến tại Trung Quốc cho biết, nhập khẩu tổ yến chính ngạch vào Trung Quốc năm 2020 là 220 tấn, năm 2021 khoảng hơn 300 tấn và năm 2022 là 452 tấn. Trung Quốc nhập khẩu yến sào từ nhiều quốc gia Đông Nam Á như Indonesia, Malaysia, Thái Lan và nay có thêm Việt Nam.
Tại Việt Nam, nghề nuôi chim yến với mục đích thương mại là một hoạt động sản xuất mới xuất hiện từ năm 2004 ở một số tỉnh Nam Bộ. Trong khoảng 10 năm trở lại đây, nghề này đã phát triển nhanh với nhiều loại hình và quy mô khác nhau.
Nhiều tỉnh, thành phố có lợi thế về tự nhiên để phát triển nghề nuôi chim yến, tạo việc làm và nguồn thu đáng kể cho người dân. Hiện nay, cả nước có 42/63 tỉnh có nuôi chim yến với trên 22.000 nhà yến. Sản lượng tổ yến của Việt Nam khoảng 150 tấn, giá trị trên 600 triệu USD. Ngành hàng yến Việt Nam đang có nhiều cơ hội phát triển và tiềm năng mang lại giá trị kinh tế rất cao, đặc biệt là sau khi Nghị định thư về xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc được ký kết.
Việc Trung Quốc chính thức cho phép nhập khẩu sản phẩm tổ yến từ Việt Nam sẽ tạo cơ hội lớn cho ngành chăn nuôi chim yến và sản xuất, chế biến tổ yến của Việt Nam.
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đã biểu dương những nỗ lực rất lớn của cộng đồng các doanh nghiệp ngành hàng yến Việt Nam nói chung và Công ty cổ phần dinh dưỡng Avanest Việt Nam nói riêng đã luôn đoàn kết, nỗ lực và đồng hành cùng với các cơ quan quản lý nhà nước để có thể triển khai hiệu quả Nghị định thư về xuất khẩu tổ yến.
Nhân dịp này, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng kêu gọi các doanh nghiệp và các hộ chăn nuôi chim yến tăng cường liên kết, đầu tư, phát triển đàn chim yến; tăng cường áp dụng công nghệ mới, tìm tòi, nghiên cứu để có thể cho ra nhiều loại sản phẩm tổ yến đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước cũng như khai thác tiềm năng, cơ hội thị trường Trung Quốc mà Nghị định thư đã mở ra.
Là doanh nghiệp đầu tiên được phép xuất khẩu sản phẩm tổ yến sang thị trường Trung Quốc, bà Nguyễn Thị Thu Hà, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty cổ phần dinh dưỡng Avanest Việt Nam vui mừng chia sẻ, đây là vinh dự to lớn nhưng cũng là trách nhiệm nặng nề của công ty trước Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và trước ngành yến của Việt Nam.
Để hoàn thành trách nhiệm đó, công ty sẽ cố gắng và nỗ lực hơn rất nhiều, không ngừng đổi mới, phát triển để đáp ứng các yêu cầu về chất lượng sản phẩm, giữ vững uy tín của sản phẩm yến sào Việt Nam trên thị trường trong nước và nước ngoài.
Tại lễ công bố cũng đã diễn ra lễ ký biên bản ghi nhớ về hợp tác xuất khẩu tổ yến giữa Hiệp hội yến sào Bình Định, Hội yến sào Quảng Đà, Hội yến sào huyện Chư Sê (Gia Lai), Hội yến sào An Giang, Hội yến sào Quảng Ngãi với Công ty cổ phần dinh dưỡng AVANEST Việt Nam. Theo đó, hội, hiệp hội sẽ cung cấp nguồn nguyên liệu cho Công ty cổ phần dinh dưỡng AVANEST Việt Nam chế biến xuất khẩu. Công ty cũng hỗ trợ các hội, hiệp hội đào tạo, tập huấn kỹ thuât nuôi và khai thác tổ yến; trang bị công cụ quản lý điều hành hoạt động…
Bích Hồng
