Ấn Độ, nhà cung cấp gạo lớn nhất cho thế giới đang xem xét nới lỏng các hạn chế xuất khẩu đối với một số loại gạo để tránh tình trạng nguồn cung trong nước dư thừa trong mùa thu hoạch mới sắp tới.
Giá cổ phiếu của các công ty xuất khẩu gạo ở Ấn Độ tăng vọt sau thông tin này.
Đề xuất nối lại xuất khẩu gạo tấm và gạo trắng phi basmati
Hãng tin Bloomberg hôm 8-7 dẫn các nguồn thạo tin cho biết, chính phủ Ấn Độ đang cân nhắc cho phép xuất khẩu gạo trắng phi basmati và gạo tấm nhưng sẽ áp một mức thuế cố định. New Delhi cấm xuất khẩu hai loại gạo này từ tháng 7-2023 khiến giá gạo trên thị trường quốc tế tăng vọt. Lệnh cấm nhằm bảo đảm an ninh lương thực trong nước và bảo vệ người tiêu dùng trước các cú sốc giá. Lệnh cấm cũng giúp nông dân bán lúa với giá cao trong bối cảnh hiện tượng thời tiết El Nino làm giảm sản lượng lúa gạo.
Các nguồn tin tiết lộ thêm, chính phủ cũng có thể hủy bỏ mức thuế xuất khẩu 20% đối với gạo đồ (loại gạo thu được từ thóc được ngâm nước nóng hoặc sấy trong hơi nước rồi phơi khô).
Trong khi đó, nhật báo tài chính Mint của Ấn Độ đưa tin, cuộc họp liên bộ hôm 3-7 đề xuất thay thế lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng phi bamasti và gạo tấm bằng giải pháp cho phép xuất khẩu nhưng áp thuế. Cuộc họp cũng đưa ra kiến nghị giảm mức giá xuất khẩu tối thiểu đối với gạo thơm bamasti.
Chính sách mức giá tối thiểu được thiết kế nhằm ngăn chặn các lô hàng xuất khẩu gạo phi bamasti được gắn mác là gạo bamasti để tránh thuế. Giá gạo bamasti trên thị trường quốc tế đang dao động ở mức 750-800 đô la Mỹ/tấn, thấp hơn mức giá xuất khẩu tối thiểu 950 đô la/tấn theo quy định của chính phủ Ấn Độ. Các đề xuất đã được gửi đến Bộ Thương mại Ấn Độ để xem xét.
Đề xuất nới lỏng các biện pháp hạn chế xuất khẩu được đưa ra trong bối cảnh lượng gạo dự trữ trong các nhà kho của chính phủ dồi dào và kỳ vọng về một vụ thu hoạch bội thu sắp tới nhờ thời tiết thuận lợi. Đồng thời, việc nới lỏng như vậy sẽ giảm bớt áp lực cho các nhà kho và mang lại doanh thu từ thuế xuất khẩu. Dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ cho thấy, gạo dự trữ trong các nhà kho của Ấn Độ lên mức cao kỷ lục do chính sách hạn chế xuất khẩu.
Bất kỳ quyết định nới lỏng xuất khẩu nào của Ấn Độ cũng có thể giúp hạ nhiệt giá gạo chuẩn ở châu Á, từng đạt đỉnh cao nhất trong 15 năm hồi tháng 1-2024. Đó là là tin vui đối với các nước ở Tây Phi và Trung Đông, những nơi dựa vào nguồn cung gạo từ Ấn Độ để đáp ứng nhu cầu trong nước.
Bộ Thực phẩm và Bộ Thương mại Ấn Độ chưa bình luận gì về thông tin trên. Tờ Hindu Business Line cho hay, tuần trướ, tại cuộc họp do Bộ Thương mại chủ trì, các nhà xuất khẩu gạo đề xuất giảm mức giá xuất khẩu tối thiểu đối với gạo bamasti xuống 500 đô la/tấn.
