Ai Cập đã đảm bảo thêm 5 tỷ đô la tiền vay từ IMF vào thứ Tư, hai bên cho biết, sau khi ngân hàng trung ương tăng lãi suất và để đồng bảng Anh lao dốc gần 40 phần trăm.
Quyết định tăng lãi suất tiền gửi chính lên mức kỷ lục 27,25 phần trăm của Ngân hàng Trung ương Ai Cập, trong một động thái mà họ cho là “đẩy nhanh lộ trình giảm phát”, đã khiến thị trường bất ngờ. Ngân hàng cũng cam kết “cho phép tỷ giá hối đoái được xác định bởi các lực lượng thị trường”, tuyên bố rằng điều “quan trọng” là thống nhất tỷ giá hối đoái chính thức và chợ đen.
Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly và Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết một thỏa thuận đã được ký kết để tăng gói vay của IMF từ 3 tỷ đô la lên 8 tỷ đô la.
Trưởng phái đoàn IMF tại Ai Cập, Ivanna Vladkova Hollar, hoan nghênh các biện pháp này, cho biết chúng là “bước đi quyết định hướng tới chế độ tỷ giá hối đoái linh hoạt đáng tin cậy”. Bà cũng cho biết động thái này sẽ “giúp tăng khả năng tiếp cận ngoại tệ”, sau nhiều tháng thiếu hụt nghiêm trọng khiến tỷ giá chợ đen tăng vọt và làm dấy lên lo ngại Ai Cập sẽ không thể trả được khoản nợ nước ngoài khổng lồ của mình.
Hiện vẫn chưa rõ liệu ngân hàng có tiếp tục nỗ lực quản lý sự mất giá của đồng bảng Anh hay không – như đã nhiều lần thực hiện trong quá khứ – hoặc liệu các lực lượng thị trường có hoàn toàn tự do thiết lập tỷ giá hối đoái thống nhất mới hay không.
Tỷ giá hối đoái hoàn toàn linh hoạt và chính sách tiền tệ chặt chẽ hơn nằm trong số các điều kiện do IMF đặt ra, trong năm qua, tổ chức này đã trì hoãn các đợt cho vay và đánh giá của mình.
Thông báo hôm thứ Tư đi kèm với một thỏa thuận cấp nhân viên nhằm đảm bảo “đánh giá lần thứ nhất và lần thứ hai” kết hợp của khoản vay, theo một tuyên bố của IMF không nêu rõ mốc thời gian.
Ai Cập đã phá giá đồng tiền của mình ba lần trong những năm gần đây. Nhưng trước đó, họ đã không thả nổi hoàn toàn đồng bảng Anh, với lý do lo ngại về tác động đối với người dân Ai Cập, trong đó hai phần ba sống ở mức hoặc dưới mức nghèo khổ.
Kể từ khi cuộc khủng hoảng gần đây nhất bắt đầu vào đầu năm 2022, nền kinh tế Ai Cập – gần như hoàn toàn phụ thuộc vào các sản phẩm hoặc đầu vào nhập khẩu – đã phải chịu đựng tình trạng lạm phát kinh niên, đạt mức cao kỷ lục gần 40 phần trăm vào tháng 8 năm ngoái.
Ngân hàng trung ương mô tả động thái tăng lãi suất là một nỗ lực nhằm “đẩy nhanh quá trình thắt chặt tiền tệ để đẩy nhanh lộ trình giảm phát và đảm bảo lạm phát cơ bản giảm xuống”. Ngân hàng cũng cho biết “đã có đủ nguồn tài trợ để tận dụng thanh khoản ngoại hối”, sau khi lo ngại Ai Cập sẽ không thể trả nợ nước ngoài sau nhiều năm vay nợ lớn.
Nợ nước ngoài của Ai Cập đã tăng vọt lên 164,7 tỷ đô la và chi phí trả nợ dự kiến sẽ đạt 42 tỷ đô la trong năm nay. Vào tháng 2, dự trữ ngoại tệ của nước này là 35,3 tỷ đô la. Nền kinh tế Ai Cập, do các doanh nghiệp liên kết với quân đội thống trị và trong nhiều năm tập trung vào các dự án cơ sở hạ tầng lớn tốn kém, đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi một loạt các cú sốc gần đây. Cuộc khủng hoảng Nga- Ukraine đã khiến các nhà đầu tư rút hàng tỷ đô la ra khỏi đất nước, trong khi giá lúa mì và các mặt hàng nhập khẩu khác tăng vọt. Theo số liệu của ngân hàng trung ương, kiều hối từ người lao động Ai Cập ở nước ngoài – nguồn ngoại tệ chính – đã giảm tới 30 phần trăm chỉ trong tháng 7-9 năm 2023. Và gần đây nhất, các cuộc tấn công của phiến quân Houthi ở Yemen vào hoạt động vận chuyển trên Biển Đỏ đã cắt giảm 40-50 phần trăm phí quan trọng của Kênh đào Suez.
