Tờ Los Angeles Time ngày 9/3 đăng bài viết “Áp thuế thép và nhôm là chiêu mặc cả toàn cầu của TT Trump?” của nhà báo Jessica Meyer viết riêng cho tờ báo này cho rằng việc áp thuế 25% cho thép và 10% cho nhôm nhập khẩu của Tổng thống Mỹ Donald Trump “xem ra không hẳn là nỗ lực bảo vệ an ninh quốc gia mà nó giống với một chiêu thức tạo cớ mặc cả mà ngài Tổng thống có thể dùng ở nhiều nơi trên thế giới”. Bài báo viết: ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế đồng mức, “không phân biệt” cho hai loại sản phẩm nhập khẩu là thép và nhôm. Theo đó tất cả thép nhập khẩu, bất kể đến từ nước nào, sẽ phải chịu thuế 25%; còn nhôm sẽ phải chịu mức thuế 10%. Tuy nhiên, mức thuế tạm thời chưa áp dụng với Canada và Mexico “vì đang trong tiến trình đàm phán lại NAFTA”. Với động thái này, Trump dường như đã “để cửa” cho hầu hết các nước có thể tránh được mức thuế trừng phạt nếu họ đưa ra được “đề nghị thay thế thỏa đáng”. Điều còn chưa rõ trong sắc lệnh hành pháp gây nhiều tranh cãi ký ngày 8/3 là thế nào là “đề nghị thay thế thỏa đáng, có thể chấp nhận được” đối với Mỹ ?. Tại lễ ký ở Nhà Trắng, Trump nhấn mạnh rằng “chúng tôi sẽ rất linh hoạt” và tiêu chuẩn mà ông đưa ra dường như rất chủ quan, ví dụ như: “Chúng tôi sẽ xem ai cư xử công bằng với mình và ai cư xử không công bằng”. Ông kêu gọi các nước muốn tránh mức thuế mới hãy nêu vấn đề với Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer. Cho đến ngày 9/3, Mexico và Canada, hai đối tác của Mỹ trong NAFTA vẫn kiên quyết bác bỏ đề nghị của Washington yêu cầu Canada và Mexico phải tìm cách giảm xuất siêu vào Mỹ và tăng chi cho các nỗ lực an ninh quốc tế.
Theo bài báo, hiện hãy còn chưa rõ các đối tác thương mại khác liệu có tìm cách trả đũa và dấy lên một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu với Mỹ như nhiều nhà quan sát đã lo ngại hay không.
(TLSQVN tại San Francisco)
